Europa

Z Wikicytatów, wolnej kolekcji cytatów
Europa na mapie świata

Europa – część świata leżąca na półkuli północnej, na pograniczu półkul wschodniej i zachodniej, stanowiąca wraz z Azją kontynent Eurazję.

  • Cóż ci się stało, Europo humanistyczna, obrończyni praw człowieka, demokracji i wolności? Cóż ci się stało, Europo, ojczyzno poetów, filozofów, artystów, muzyków, pisarzy? Cóż ci się stało, Europo, matko ludów i narodów, matko wspaniałych mężczyzn i kobiet, którzy potrafili bronić i dawać swoje życie za godność swoich braci?
  • Europa jest grecka, jeśli chodzi o myśl filozoficzną i sztukę, rzymska, jeśli mowa o prawie, i judeochrześcijańska pod względem religii.
    • L’Europe est grecque par la pensée et l’art, romaine par le droit, et judeo-chrétienne par la religion. (fr.)
    • Autor: Ernest Renan
    • Źródło: Norman Davies, Europa. Rozprawa historyka z historią, wyd. Znak, Kraków 2002, ISBN 83-240-0004-6, s. 73.
  • Europa i Azja, to jedno ciało
    Głowa poszła do przodu, nogi z tyłu zostały.
    Głowa to rozwój, to cywilizacja,
    Nogi klęczą przed Buddą, to mądrość i racja.
  • Europa staje się okropnie nudna. Kult bezpieczeństwa i umiarkowanego życia eliminuje w niej wszystkie emocje. Palić nie można, pić za dużo nie wypada, seks tylko z prezerwatywą, na autostradzie maksymalnie 130 km/godz., z każdej strony zabezpieczenie. Teoretycznie są to rzeczy słuszne, ale kiedy się je zbierze razem, powstaje mur ograniczeń.
  • Europa stała autokrytycyzmem i inaczej jej nie ma.
    • Autor: Marcin Król, Jaka demokracja?, Warszawa 2017, s. 188.
  • Europa jest to stara wariatka i pijaczka, która co kilka lat robi rzezie i mordy bez żadnego rezultatu ni cywilizacyjnego, ni moralnego. Nic postawić nie umie – głupia jak but, zarozumiała, pyszna i lekkomyślna.
  • Europa w dalszym ciągu składa się wyłącznie z małych krajów. Jedyną istotną różnicą jest to, że niektóre zdają sobie z tego sprawę, podczas gdy inne odmawiają spojrzenia prawdzie w oczy.
  • Europa ukształtowana została z dwóch części, z których jedna stanowiła spadek po antycznej kulturze świata śródziemnomorskiego, druga zaś – cywilizacyjnie młodsza – była dobudowywana stopniowo. Może łatwiej jej było w ciągu długiego procesu rozwojowego poszukiwać nowych rozwiązań, może była bardziej otwarta na nie znane wcześniej eksperymenty gospodarcze i ustrojowe. Co prawda, cała Europa w stopniu tak dużym, jak żaden inny kontynent stanowiła obszar kultury otwartej, a dla ludów spoza rzymskiego limesu znalezienie sposobów umożliwiających ich awans życiowy było szczególnie ważne. Z biegiem wieków inne, wewnętrzne podziały kontynentu zaczęły stawać się ważniejsze dla rozwoju wydarzeń. Jeśli – jak pisze Krzysztof Pomian – drugie po czasach karolińskich zjednoczenie Europy oparte było na więzach między uczonymi (republique des lettres) to tworzyły one wspólnotę poza granicami państwowymi, językowymi, gospodarczymi.
    • Autor: Henryk Samsonowicz, Północ-Południe, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1999
  • Europejczycy chcieliby uciec od własnej historii, owej „wielkiej” historii pisanej krwią. Jednak inne ludy, liczone w setkach milionów, po raz pierwszy się z własną historią konfrontują albo do niej wracają.
    • Autor: Raymond Aron
    • Źródło: Tony Judt, Brzemię odpowiedzialności. Blum, Camus, Aron i francuski wiek dwudziesty, tłum. Michał Filipczuk, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2013.
  • Gdy w całej Europie powstawały rządy kolaboracyjne z Niemcami, to jedynie Polska jako jeden jedyny kraj nie zgodziła się na to, nie udało się Niemcom utworzyć żadnego rządu wspierającego, a przecież wiele państw posiadało wojska walczące przy boku Niemiec.
  • Gdyby Europa została kiedyś zjednoczona, szczęście, dobrobyt i duma 400 milionów jej mieszkańców nie miałyby granic.
    • Autor: Winston Churchill
    • Opis: w 1946.
    • Źródło: Ulrich Beck, Przed nami Wielkie Może, „Forum”, 20 kwietnia 2008, przedruk z: Guardian News and Media, 13 kwietnia 2009
  • Jeden z naszych wielkich problemów naszej kultury to – przeciwstawienie się Europie. Nie będziemy narodem prawdziwie europejskim póki nie wyodrębnimy się z Europy – gdyż europejskość nie polega na zlaniu się z Europą, lecz na tym, aby być jej częścią składową – specyficzną i nie dającą się niczym zastąpić.
  • Kulturowe granice Europy w XVII w. wyznaczały wschodnie granice Szwecji, Rzeczpospolitej Obojga Narodów i Państwa Habsburgów. (…) Dzisiejsze wschodnie granice Europy pokrywają się z granicami zachodniego chrześcijaństwa.
  • Marzę o Europie młodej, zdolnej by być jeszcze matką: matką, która miałaby życie, ponieważ szanuje życie i daje długie życie. Marzę o Europie, która troszczy się o dziecko, pomaga jak brat ubogiemu i tym, którzy przybywają w poszukiwaniu gościnności, bo nic nie mają i proszą o schronienie. Marzę o Europie, która wysłuchuje i docenia osoby chore i starsze, aby nie sprowadzano ich do bezproduktywnych przedmiotów odrzucenia. Marzą o Europie, gdzie bycie imigrantem nie byłoby przestępstwem, ale zaproszeniem do większego zaangażowania na rzecz godności wszystkich istot ludzkich. Marzę o Europie, gdzie ludzie młodzi oddychaliby czystym powietrzem uczciwości, kochali piękno kultury i prostego życia, nie zanieczyszczonego przez niekończące się potrzeby konsumpcjonizmu; gdzie zawarcie małżeństwa i posiadanie dzieci jest wielką odpowiedzialnością i radością, a nie problemem spowodowanym brakiem dostatecznie stabilnej pracy. (…) Marzę o Europie, o której nie można powiedzieć, że jej zaangażowanie na rzecz praw człowieka było jej ostatnią utopią.
  • Mieszkańcy Europy stanowią na świecie jedną, wspólną rodzinę. Dlatego wyobrażenie, że w tak ograniczonym „domu”, jakim jest Europa, utrzymanie różnego porządku prawnego i różnych wartości dla jednej wspólnoty mieszkańców, jest wyobrażeniem fałszywym.
    • Autor: Adolf Hitler
    • Opis: 7 marca 1936 przed niemieckim Reichstagiem.
  • (…) myślenie europocentryczne. Przez 500 lat panowaliśmy nad światem kulturowo, militarnie, handlowo i prawnie. Teraz to się kończy i Europejczykowi jest trudno przestawić się na myślenie, że nie jesteśmy już takim wyjątkiem na świecie, a tylko jedną z wielu kultur. Doświadczenie europejskie przeżywa w tej chwili moment wielkiego kryzysu, bo Europa, Unia Europejska jest tylko cząstką świata. A pod jej bokiem rodzą się nowe cywilizacje, szalenie dynamiczne, prężne i pracowite. I odporne, bo tego się nauczyły w odpowiedzi na różne przeszkody i niedogodności życia. Rosną w tej chwili nowe potęgi, świat się szalenie zmienia.
    • Autor: Ryszard Kapuściński
    • Źródło: Antyciała, z Ryszardem Kapuścińskim rozmawia Andrzej Skworz, „Press”, 15 lutego 2006
  • Myślę, że europejski sposób życia polega przede wszystkim na tym, że ryzyko, jakie podejmujesz w życiu zawodowym, jest do pewnego stopnia redukowane przez gwarancje, np. wsparcie państwa w przypadku utraty pracy. To stwarza przestrzeń, w której jesteś bezpieczny.
    • Autor: Tony Judt, wywiad Kristiny Božič, „London Review of Books”, tłum. „Forum”, 19 kwietnia 2010
  • Nie masz już dzisiaj Francuzów, Niemców, Hiszpanów, nawet Anglików; są tylko Europejczycy. Wszyscy mają te same zamiłowania, te same namiętności, te same obyczaje… Wszyscy w tych samych okolicznościach zachowują się tak samo, wszyscy będą się podawali za bezinteresownych, a będą łajdakami; wszyscy będą mieli na ustach dobro publiczne, a myśleli tylko o sobie, wszyscy będą chwalili umiarkowanie, a pragnęli bogactw Krezusa; największą ich ambicją zbytek, jedyną namiętnością złoto.
  • Niebezpieczny dar Europy, polegający na tym, że to właśnie ona dostarczała światu kolejnych załóg niezbędnych do realizacji jej projektów kolonizacyjnych czy „cywilizacyjnych”, nie zanikł na skutek hamującego działania chrześcijańsko-mieszczańskiej tresury do posłuszeństwa. Ten stan rzeczy stanowił podstawę świadomości, która utrzymywała się przez cały okres ekspansji, świadomości, w której także mieszczanom i chrześcijanom wolno było czynić wyjątki od własnych norm, o ile tylko pozwalały na to bądź wymagały tego okoliczności.
  • Niestety warunki obserwacji nie były najlepsze. Nad Polską i Europą panuje nieprzyjemna pogoda. Europa jest pokryta chmurami.
  • Nim pomyślisz Europo
    o mnie w kategorii – kłopot
    – zechciej dojrzeć
    – zechciej zważyć
    o tej samej porze
    widujemy się ze Słońcem
    bo ja jestem nie od dziś
    przecież częścią Twojej twarzy
  • O dwóch dekad amerykańska klasa średnia jest w ciągłym kryzysie. Dziś to Europa tworzy lepsze warunki dla klasy średniej od Ameryki. Sen o klasie średniej to już teraz wasz sen, nie nasz. (…)
    Pokazują to statystyki. W Europie działa więcej firm typu small business, a pracuje w nich dwie trzecie zatrudnionych w populacji, w Ameryce – tylko połowa. W dodatku te europejskie miejsca pracy są przeważnie oceniane przez pracowników jako bezpieczne, czyli dające stabilność zatrudnienia. Kondycja przeciętnej europejskiej małej firmy jest po prostu lepsza niż amerykańskiej.
    • Autor: Steven Hill, wywiad Wojciecha Orlińskiego, Europa daje kopa, „Gazeta Wyborcza”, 23–25 kwietnia 2011
  • Od Szczecina nad Bałtykiem po Triest nad Adriatykiem żelazna kurtyna zapadła nad Kontynentem.
    • From Stettin in the Baltic to Trieste in the Adriatic an iron curtain has descended across the Continent. (ang.)
    • Autor: Winston Churchill
    • Opis: ze słynnego przemówienia w Fulton w stanie Missouri w USA, 5 marca 1946.
    • Źródło: Oliver Stone’s Untold History of the United States (2012), tłum. Anna Rajca, Mirosław Filipowicz, odcinek 4
    • Zobacz też: zimna wojna
  • Pamiętajmy, że UE zjednoczyła się przeciwko trzem niszczycielskim siłom: hitleryzmowi, który przyniósł Holocaust, rasizm i skrajny nacjonalizm; sowieckiemu komunizmowi wespół z zimną wojną oraz kolonializmowi, z którym niektóre państwa Wspólnoty Europejskiej z bólem musiały się pożegnać. To właśnie te trzy „kontrpowody” przyczyniły się do wykształcenia wspólnego rozumienia demokracji, które stanowi cywilizacyjną podstawę Europy.
    • Autor: André Glucksmann, rozmowa Romaina Leicka, Kontynent zgryzoty, „Der Spiegel”, tłum. „Forum”, 27 sierpnia 2012
  • Patrząc z perspektywy czasu, okazuje się, że komuniści, którzy doszli do władzy w wyniku rewolucji październikowej, byli prawdziwymi łaskawcami. Gniew wobec swej rodziny panującej, wyładowali w sposób jak najbardziej prostolinijny. Mordując ją. Następcy owych komunistów, którzy w wyniku lewicowej rewolucji intelektualnej, drugiej połowy XX wieku, przejęli panowanie nad umysłami, zbyt wielu ludzi, nieokazali się być równie łaskawi. Zamiast śmierci wybrali poniżenie. Dlatego też, z damy, którą kiedyś była Europa, uczynili ordynarną kurwę, sami stając się sutenerami.
  • Pewnego pięknego dnia Europa, którą Polska ocaliła przed Turcją, wydała Polskę Rosji (…). Polska stała na warcie. Europa ją wydała. Komu? Wrogowi. A kto dokonał tej rzeczy, dla której nie ma nazwy? Dyplomaci, ówczesne mózgi polityczne, zawodowi mężowie stanu. Otóż jest to nie tylko niewdzięczność, jest to niedorzeczność. Jest to nie tylko podłość, jest to głupota (…). Polacy, mówię to wam z głębi duszy, ja was podziwiam. Jesteście weteranami prześladowania. Na tym kielichu goryczy, z którego dziś pijemy, znajdujemy ślad waszych ust. Wy nosicie szlify wygnańcze. Wasi bracia są na Syberii, jak nasi są w Afryce. Wygnańcy z Polski! proskrybowani z Francji kłaniają się wam.
    • Autor: Victor Hugo
    • Opis: w czasach rozbiorów Polski przez zaborców.
    • Źródło: Wiesław Mateusz Malinowski, Jerzy Styczyński, Polska i Polacy w literaturze francuskiej (XIV–XIX w.), Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2016. PDF, s. 296
  • Po stachanowsku, można powiedzieć, nasi kochani WODZOWIE Europę obrabiają. A jak ją wykończą, to trochę odsapną i do Ameryki się zabiorą. Tam też będzie bardzo interesująca robota, bo dolarów tam, jak słyszałem, jest dużo i będzie za co pohulać. Wówczas ja sobie nawet rower kupię… z pompką.
    • Opis: o sojuszu Hitlera i Stalina i planach podboju świata.
    • Autor: Sergiusz Piasecki, Zapiski oficera Armii Czerwonej, Wydawnictwo LTW, Łomianki 2007, ISBN 9788375650952, s. 85.
  • Przeciwko Europie prowadzona jest wojna. Albo Europa, tutaj zacytuję panią premier, wstanie z kolan i zacznie na poważnie rozważać przeciwdziałanie, ale to oznacza odrzucenie, przede wszystkim poprawności politycznej, albo tego rodzaju wydarzenia będą się powtarzać i sposób życia Europejczyków będzie się zmieniał w najgorszą możliwą stronę, w najgorszym możliwym kierunku. To będzie życie wśród ciągłego zagrożenia i kontroli. To nie jest dobre życie, to nie jest życie, które budowało europejską pomyślność, europejską kulturę i europejską siłę.
  • Przyszłość Europy ma głębokie korzenie historyczne. Nigdzie indziej nie są one bardziej odczuwalne niż w Akwizgranie, u tronu Karola Wielkiego.
    • Autor: Jean-Claude Trichet, rozmowa Helgi Einecke i Hansa-Jürgena Jakobsa, „Süddeutsche Zeitung”, tłum. „Forum”, 8 sierpnia 2011
  • Sporo jest u nas takich z zazdrością patrzących na wielkie polityczne zabawy Azjatów. Na szczęście więcej jest tych, co pragną należeć do Europy, do tej prawdziwej Europy, która przetrwa zwycięsko powrotną falę barbarzyństwa.
  • Światowa historia Europy.
    • Weltgeschichte Europas. (niem.)
    • Autor: Hans Freyer
    • Opis: tytuł dzieła z 1954.
    • Źródło: Globalization in World History, red.A.G. Hopkins, Londyn 2002
  • W czasach masowych zwolnień okazało się jednak, że amerykański system ma zasadniczą wadę: kiedy tracisz pracę, tracisz wszystko. Koniec z lekarzem, koniec z emeryturą. W tej sytuacji nagle znalazło się wielu Amerykanów. Nie ze swojej winy (…).
    W Europie, gdy tracisz pracę, to jeszcze nie koniec świata. Lekarz cię przyjmie, Dziecko nie wyleci ze szkoły. Państwo pomoże w znalezieniu następnej. W Ameryce – radź sobie sam.
    • Autor: Steven Hill, wywiad Wojciecha Orlińskiego, Europa daje kopa, „Gazeta Wyborcza”, 23–25 kwietnia 2011
  • W dziejach kultury duchowej w Europie widać okresy wielkiego przebudzenia się w epoce renesansu aż po wiek XVIII włącznie, epokę romantyzmu, która objawia liczne znamiona świadomości sennej, pozytywizm wieku XIX odpowiada przebudzeniu się na nowo; po pierwszej wojnie światowej stwierdzić można było w wielu krajach i na wielu punktach powrót do poglądów i poczuć charakterystycznych dla snu wieków średnich.
  • W starożytności dobrze znano rozróżnienie trzech części świata: Europy, Azji i Afryki. Renesans karoliński piórami swych intelektualistów złączył nazwę Europy z formującym się kręgiem zachodnim, ale rychło zostało to zapomniane. Społeczność kręgu zachodniego, łacińskiego, określana była jako Christianitas, Res Publica Christiana, wyraźnie inna niż społeczność bizantyńska. Dopiero w XV w. nazwa Europy powraca i tym razem odnosi się do całego chrześcijaństwa zagrożonego śmiertelnie przez Turków. W takim sensie używa jej np. wielki humanista, Eneasz Sylwiusz Piccolomini, późniejszy papież Pius II, a w Polsce Długosz czy Kallimach. Dla Piccolominiego taka Europa jest naszą ojczyzną, naszym domem. Stopniowo też nazwa „chrześcijaństwo” w sensie kręgu cywilizacyjnego, tak zasadnicza dla średniowiecza, ustępować zaczyna świeckiej nazwie Europa.
    • Autor: Jerzy Kłoczowski, Młodsza Europa. Europa Środkowo-Wschodnia w kręgu cywilizacji chrześcijańskiej średniowiecza, PIW, Warszawa 2003.
  • W swojej świadomości Europa uważa się za kontynent chrześcijański. Takie postrzeganie jest nie tylko błędne z punktu widzenia historycznego, ale także niezgodne z rzeczywistością. Do historii Europy należy fakt, że w ciągu wieków mieszkały w niej duże społeczności żydowskie i muzułmańskie. Od Półwyspu Iberyjskiego aż po Bałkański, te dwie społeczności wniosły ważny wkład w europejskie życie i kulturę.
  • … w tym ogromnym rumowisku ohydnych umów, które stanowią to co kancelarie nazywają obecnym prawem publicznym Europy – kramarzenie ziemiami, zakup ludów, sprzedaż narodów, – w tej obmierzłej kupie pergaminów, opatrzonych pieczęciami wszystkich cesarzy i królów, gdzie pierwszą stronę stanowi traktat rozbiorowy z r. 1772 a ostatnią traktat rozbiorowy z r. 1815, zieje otwór głęboki, straszliwy, groźny, rana otwarta, która przedziurawia plikę na wylot. Ktoż tego dokonał? Szabla polska. Iloma pchnięciami? Jednym. Kiedy? 29 listopada 1830.
  • Wielka Brytania jest najlepszym krajem Europy. W ciągu mojego życia sprawcami wszystkich problemów były kontynentalne kraje Europy, a ich rozwiązywaniem zajmowały się anglojęzyczne państwa świata
  • Wspólna decyzja z sierpnia 1939 roku, podpis przedstawicieli niemieckiej Rzeszy i Związku Radzieckiego, skazujący na śmierć Polskę i inne państwa, nie był wydarzeniem bez precedensu. Powtórzyło się to, co zostało już raz zadekretowane między naszymi sąsiadami na Zachodzie i na Wschodzie przy końcu XVIII wieku. I co było podtrzymywane programowo aż do początków obecnego stulecia. Około połowy tego stulecia powtórzyła się ta sama decyzja zniszczenia i eksterminacji. O tym narody europejskie nie mogą zapominać. Zwłaszcza na tym kontynencie, o którym powiedziano, że jest „Europą ojczyzn”, nie można zapominać o podstawowych prawach zarówno człowieka jak i narodu! I trzeba budować taki układ sił, aby nigdy żadna przewaga ekonomiczna czy militarna nie pociągnęła za sobą niszczenia drugiego, zdeptania jego praw.
  • Współczesna historia cywilizacji zna mało wydarzeń posiadających znaczenie większe od bitwy pod Warszawą w roku 1920. Nie zna zaś ani jednego, które by było mniej docenione... Gdyby bitwa pod Warszawą zakończyła się zwycięstwem bolszewików, nastąpiłby punkt zwrotny w dziejach Europy, nie ulega bowiem wątpliwości, iż z upadkiem Warszawy środkowa Europa stanęłaby otworem dla propagandy komunistycznej i dla sowieckiej inwazji (…). Zadaniem pisarzy politycznych jest wytłumaczenie europejskiej opinii publicznej, że w roku 1920 Europę zbawiła Polska.
  • Żaden Europejczyk nie może stać się całkowitym uchodźcą w żadnej części Europy.

Zobacz też: