Idi Amin

Idi Amin (1925–2003) – ugandyjski feldmarszałek i polityk, dyktatorski prezydent Ugandy w latach 1971–1979.

A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż

Amin (1973)

Idi Amin (karykatura)

B

• Brytyjczycy są zazdrośni, bo nie wziąłem za żonę angielskiej kobiety. Chcieliby mieć we mnie szwagra i teścia.
  • Źródło: Shelley Klein, Najgroźniejsi dyktatorzy w historii, tłum. Jolanta Sawicka, wyd. Muza, Warszawa 2008, ISBN 9788374953238, s. 182.

C

• Człowiek nigdy nie będzie szybszy od wystrzelonej kuli.
  • Źródło: Emmanuel Hecht, Idi Amin Dada. Upadek czarnego Ubu w: Ostatnie dni dyktatorów, wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, tłum. Anna Maria Nowak, s. 152

• Czy nie żyje?
  • Opis: na wieść o wypadku samochodowym, w którym jedna z jego żon – Maljamu Kibedi – została ranna (pojazd jednego z ochroniarzy Amina uderzył w jej samochód).
  • Źródło: Nigel Cawthorne, Życie erotyczne wielkich dyktatorów, tłum. Zofia Domaniewska, wyd. Puls, ISBN 1859170676, s. 169.

D

• Dlaczego wy, ministrowie, wiecznie zawracacie głowę prezydentowi Aminowi? Jesteś głupi. Jeśli zabrakło pieniędzy, rozwiązanie jest bardzo proste: powinieneś ich więcej wydrukować!
  • Opis: gdy jeden z ministrów finansów nieopatrzenie poinformował prezydenta, że kasa rządowa jest pusta.
  • Źródło: Riccardo Orizio, Diabeł na emeryturze. Rozmowy z siedmioma dyktatorami, tłum. Janusz Ruszkowski, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2004, ISBN 8372984662, s. 29.

• Dobrze rozważcie to, co za chwilę ujrzycie. Kay była złą kobietą i musicie zobaczyć, co się z nią stało.
  • Opis: pokazując okaleczony tułów Kay Adroy – jednej ze swoich żon, która najprawdopodobniej zginęła z jego rozkazu; słowa te wypowiedział do swej najmłodszej żony – Sary – oraz synka Kay – Aligi.
  • Źródło: Miranda Twiss, Najwięksi zbrodniarze w historii, tłum. Arkadiusz Czerwiński, wyd. Muza, Warszawa 2004, ISBN 8373194428, s. 187.

H

• Henry Kissinger chyba nie jest zbyt inteligentny. Nigdy nie przyjeżdża do Kampali, żeby konsultować się ze mną w sprawach międzynarodowych.
  • Źródło: Riccardo Orizio, Diabeł na emeryturze. Rozmowy z siedmioma dyktatorami, op. cit., s. 30.

J

• Jadłem ludzkie mięso. Jest bardziej słone od mięsa lamparta.
  • Źródło: Simon Sebag Montefiore, Potwory. Historia zbrodni i okrucieństwa, tłum. Jerzy Korpanty, wyd. Świat Książki, 2010, ISBN 9788324715480, s. 283.

• Ja sam uważam się za najpotężniejszą postać świata.
  • Źródło: „Ostatni król Szkocji” – studium dyktatury, afryka.org, 5 lutego 2007

• Jego Ekscelencja Dożywotni Prezydent, Marszałek Polny Doktor Al Hadji Idi Amin, kawaler Krzyża Wiktorii, Medalu za Wybitną Służbę i Krzyża Wojennego, Władca Wszystkich Stworzeń na Ziemi i Ryb w Morzu, a także Zdobywca Imperium Brytyjskiego w Afryce w Ogólności, a Ugandy w Szczególności.
  • Opis: tytuł przyjęty przez Idiego Amina po objęciu stanowiska prezydenta Ugandy.
  • Źródło: Miranda Twiss, Najwięksi zbrodniarze w historii, op. cit., s. 177.

• Jestem tutaj, żeby promować turystykę w Ugandzie, moim pięknym kraju. Chcę osobiście zaprosić wszystkich Włochów, aby przyjeżdżali do Ugandy i do woli polowali na słonie i nosorożce.
  • Opis: kończąc swoją podróż we Włoszech na mediolańskich targach handlowych.
  • Źródło: Riccardo Orizio, Diabeł na emeryturze. Rozmowy z siedmioma dyktatorami, op. cit., s. 30–31.

• Jesteś doprawdy nieszczęsną kobietą. Nie umiesz właściwie pokierować swoim życiem.
  • Opis: do Maljamu Kibedi (jednej ze swoich żon), gdy ta leżała w szpitalu po wypadku samochodowym (pojazd jednego z ochroniarzy uderzył w jej samochód).
  • Źródło: Nigel Cawthorne, Życie erotyczne wielkich dyktatorów, op. cit., s. 169.

• Jeśli trzykrotnie wzywając do siebie któregoś z was, trzykrotnie dowiem się, że nie ma was w biurze, bo zajmujecie się prywatnymi sprawami albo czymś w tym rodzaju, z miejsca wylatujecie z pracy. Nawet jeśli będzie to minister spraw zagranicznych.
  • Opis: w trakcie posiedzenia rządu, na które zaprosił ekipę francuskich dokumentalistów, aby je sfilmowali.
  • Źródło: Riccardo Orizio, Diabeł na emeryturze. Rozmowy z siedmioma dyktatorami, op. cit., s. 30.

K

• Kierowanie państwem jest jak kierowanie dużą firmą, a w dużej firmie pracuje się za duże pieniądze.
  • Źródło: Riccardo Orizio, Diabeł na emeryturze. Rozmowy z siedmioma dyktatorami, op. cit., s. 30.

M

• Moja droga Królowo, zechciałabyś załatwić mi wizę do Szkocji, Irlandii, no i Walii? Chciałbym spotkać się z przywódcami ruchów rewolucyjnych, walczących z Twoim imperialnym uciskiem.
  • Opis: pismo zastosowane do Elżbiety II.
  • Źródło: Emmanuel Hecht, Idi Amin Dada. Upadek czarnego Ubu w: Ostatnie dni dyktatorów, wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, tłum. Anna Maria Nowak, s. 148.

• Módl się, ty muzułmańska suko!
  • Opis: do leżącej w łóżku kobiety, kiedy ta chrapała, a on modlił się, gdyż wydawało mu się, że słyszy imama wzywającego do modlitwy; miało to miejsce nazajutrz po pijanej nocy, kiedy służył w Królewskich Strzelcach Afrykańskich.
  • Źródło: Nigel Cawthorne, Życie erotyczne wielkich dyktatorów, op. cit., s. 166.

• Mówię wam z góry, że moje wierne oddziały są w trakcie odbijania Kampali, a dowodzi nimi komendant Nine-Nine.
  • Opis: wypowiedziane w czerwcu 1981 z budki telefonicznej do redakcji londyńskiego „Guardiana” (prosząc o oddzwonienie, jeśli skończą mu się drobne); w rzeczywistości tajemniczy komendant Nine-Nine nigdy się nie pojawił w Kampali.
  • Źródło: Riccardo Orizio, Diabeł na emeryturze. Rozmowy z siedmioma dyktatorami, op. cit., s. 26.

• Elżbieta II: Proszę mi powiedzieć, panie prezydencie, czemu zawdzięczamy tę niespodziewaną radość goszczenia pana w naszym kraju?
  Idi Amin: Musiałem zrobić zakupy. W Ugandzie, wasza wysokość, trudno dostać buty numer czternasty.
  • Opis: po złożeniu pierwszej oficjalnej, a zarazem całkowicie nieoczekiwanej wizyty w Londynie.
  • Źródło: Riccardo Orizio, Diabeł na emeryturze. Rozmowy z siedmioma dyktatorami, op. cit., s. 31.

N

• Nie mam zbyt wiele czasu. Jestem prezydentem i głównodowodzącym sił zbrojnych. Muszę jeszcze rządzić.
  • Źródło: Erich Schaake, Kobiety dyktatorów, wyd. Videograf II, 2004, Katowice, s. 120.

• Nie jestem politykiem, lecz zawodowym żołnierzem. Dlatego jestem człowiekiem niewielu słów.
  • Źródło: Miranda Twiss, Najwięksi zbrodniarze w historii, op. cit., s. 180.

• Nie odczuwam wyrzutów sumienia. Jedynie tęsknotę za ojczyzną.
  • Źródło: Emmanuel Hecht, Idi Amin Dada. Upadek czarnego Ubu w: Ostatnie dni dyktatorów, tłum. Anna Maria Nowak, wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, s. 153

• Niemcy to dobry kraj, gdzie Hitler, kiedy był premierem i naczelnym dowódcą, spalił ponad sześć milionów Żydów. Hitler i wszyscy Niemcy wiedzieli, że Izraelici nie są ludźmi, którzy pracują dla dobra narodów świata i dlatego palili ich żywcem w komorach gazowych na niemieckiej ziemi…
  • Źródło: Shelley Klein, Najgroźniejsi dyktatorzy w historii, op. cit., s. 178.

O

• Obowiązkiem dobrego muzułmanina jest sprawiedliwe dzielenie swojej miłości między swoje żony.
  • Źródło: Erich Schaake, Kobiety dyktatorów, op. cit., s. 119.

• Od kiedy opuściłem Ugandę, nikt tam nie szanuje praw obywatelskich.
  • Źródło: Emmanuel Hecht, Idi Amin Dada. Upadek czarnego Ubu w: Ostatnie dni dyktatorów, wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, tłum. Anna Maria Nowak, s. 153

• Ostatnio dużo myślałem o Związku Radzieckim i Chinach. Martwię się o was. Chciałbym, żebyście byli szczęśliwi. Wasze wzajemne stosunki nie są zbyt przyjacielskie. Jeśli potrzebujecie mediatora, jestem do waszej dyspozycji.
  • Opis: telegram do Leonida Breżniewa i Mao Zedonga.
  • Źródło: Riccardo Orizio, Diabeł na emeryturze. Rozmowy z siedmioma dyktatorami, op. cit., s. 32.

P

• Pragnę wyrazić poparcie dla historycznej postaci Adolfa Hitlera, który wszczął wojnę, żeby zjednoczyć Europę i którego jedynym błędem było to, że przegrał.
  • Opis: telegram do Kurta Waldheima, sekretarza generalnego ONZ (i byłego oficera Wehrmachtu).
  • Źródło: Riccardo Orizio, Diabeł na emeryturze. Rozmowy z siedmioma dyktatorami, op. cit., s. 32.

• Prowadzę spokojne życie i jestem oddany mojej religii, islamowi i Allachowi. Nie mam żadnych problemów… Jestem zadowolony z tego, co dostaję, i nawet opłacam szkoły kilku moim osieroconym krewnym w Ugandzie, a również pomagam ludziom potrzebującym.
  • Opis: o pobycie na wygnaniu w Arabii Saudyjskiej.
  • Źródło: news.bbc.co.uk, cyt. za: Shelley Klein, Najgroźniejsi dyktatorzy w historii, op. cit., s. 184.

• Przyjacielu, to wszystko kłamstwa wymyślane po to, żeby mnie skompromitować. Amerykanie i Anglicy zaczęli opowiadać o tym, że oszalałem, bo nie chciałem lizać im butów. Czy ja wyglądam na szaleńca?
  • Opis: gdy hinduski kierownik hotelu Al Waha w Arabii Saudyjskiej zapytał Amina, czy plotki na jego temat, takie jak wymordowanie tysięcy przeciwników politycznych lub wypędzenie tysięcy hinduskich sklepikarzy wraz z rodzinami, są prawdą.
  • Źródło: Riccardo Orizio, Diabeł na emeryturze. Rozmowy z siedmioma dyktatorami, op. cit., s. 24.

Ś

• Świat powinien zapamiętać, że Palestyńczycy, za pomocą Niemiec, przeprowadzili operację w wiosce olimpijskiej.
  • Opis: z telegramu do ONZ wysłanego przez Amina po masakrze członków izraelskiej drużyny olimpijskiej dokonanej przez palestyńskich terrorystów w 1972.
  • Źródło: Miranda Twiss, Najwięksi zbrodniarze w historii, op. cit., s. 184.

W

• W Ugandzie nie stracono ani jednego dnia roboczego z powodu strajków. Wielka Brytania powinna brać z nas przykład.
  • Źródło: Geoffrey Regan, Historyczne błędy, skandale i ciekawostki, op. cit., s. 108.

• Wobec sukcesu rewolucji gospodarczej w Ugandzie twierdzę, że jestem idealnym kandydatem, by przewodzić Wspólnocie zamiast Wielkiej Brytanii, której gospodarka przeżywa straszliwy kryzys.
  • Opis: telegram do sekretarza generalnego Wspólnoty Brytyjskiej
  • Źródło: Riccardo Orizio, Diabeł na emeryturze. Rozmowy z siedmioma dyktatorami, op. cit., s. 32.

Z

• Zabić ich wszystkich, wszystkich Europejczyków w Rodezji, czy się chowają po domach, w rzekach czy w dżungli. Wojna to wojna. Obywatele Zimbabwe muszą tym Europejczykom odebrać ziemię i odzyskać stuprocentową kontrolę nad własną ojczyznę.
  • Opis: odnośnie wojen prowadzonych w Rodezji, Namibii i RPA.
  • Źródło: Joseph Kamau, Andrew Cameron, Lust to Kill: The rise and Fall of Idi Amin, cyt. za: Źródło: Shelley Klein, Najgroźniejsi dyktatorzy w historii, op. cit., s. 182.

• Zabij ich.
  • Opis: rozkaz skierowany do majora Jumy Aiga, który musiał zamordować amerykańskiego dziennikarza Nicolasa Strotha i jego kolegę Roberta Siedle’a; powodem ich śmierci było ich dążenie do uzyskania informacji w sprawie brutalnych „czystek” zorganizowanych przez Amina w kadrach oficerskich w armii.
  • Źródło: Miranda Twiss, Najwięksi zbrodniarze w historii, op. cit., s. 181.

• Z mojej strony mogę tylko życzyć Drugiej Republice Ugandy powodzenia i pomyślnych wiatrów. Mój rząd w odpowiednim czasie przygotuje uczciwe, sprawiedliwe i w pełni wolne wybory powszechne… Ja udam się wtedy z powrotem do koszar i będę wykonywał rozkazy nowo wybranego prezydenta. Mój rząd święcie wierzy w pokój i braterstwo między narodami… Będę utrzymywał dobre stosunki z krajami całego świata… Nie wierzę w system jednopartyjny.
  • Źródło: Joseph Kamau, Andrew Cameron, Lust to Kill: The rise and Fall of Idi Amin, cyt. za: Shelley Klein, Najgroźniejsi dyktatorzy w historii, op. cit., s. 182.

Ż

• Żeby zbombardować Tanzanię.
  • Opis: odpowiadając izraelskiemu premierowi Mosze Dajanowi, na co potrzebuje 24 wojskowych samolotów odrzutowych typu Phantom.
  • Źródło: Geoffrey Regan, Historyczne błędy, skandale i ciekawostki, tłum. Marek Urbański, op. cit., s. 106.

O Idim Aminie

• Amin to hańba całego świata. To, że mógł panować tak długo i popełnić takie zbrodnie, było możliwe tylko dzięki hipokryzji Wschodu i Zachodu, które w tamtych czasach prowadziły zimną wojnę o dominację na świecie.
  • Autor: Ryszard Kapuściński, kapuscinski.info

• Było jasne już wtedy, w 1953 roku, że Idi ma cechy wybitnego przywódcy. Był odważny, niezwykle lojalny, wykazywał inicjatywę, no i był wspaniałym sportowcem. Nie znał angielskiego – umiał powiedzieć jedynie „Dzień dobry panu” – ale było oczywiste, że będzie stosunkowo szybko awansował pomimo potężnej przeszkody w postaci ewidentnego braku wykształcenia.
  • Autorzy: Joseph Kamau, Andrew Cameron, Lust to Kill: The rise and Fall of Idi Amin
  • Źródło: Shelley Klein, Najgroźniejsi dyktatorzy w historii, op. cit., s. 172.

• Były lata 50., zbliżała się epoka niepodległości. Przyszedł czas afrykanizacji, również w armiach. Ale brytyjscy i francuscy oficerowie chcą w nich zostać jak najdłużej. Żeby dowieść, że są niezastąpieni, spośród podwładnych Afrykańczyków awansują ludzi trzeciego rzutu, niezbyt lotnych, ale posłusznych, z dnia na dzień z kaprali i sierżantów robią pułkowników i generałów. Bokassa w Republice Środkowej Afryki, Soglo w Dahomeju, Amin w Ugandzie – mogą być przykładem.
  • Autor: Ryszard Kapuściński, Heban, rozdz. 13
  • Zobacz też: Jean-Bédel Bokassa, Christophe Soglo

• Dziwaczny przewrót w Libii wyniósł do władzy młodego oficera-półanalfabetę Muammara Kadafiego. Jego saudyjscy wrogowie zawsze twierdzili, że za zamachem stał brytyjski wywiad, jak to było w przypadku Idiego Amina w Ugandzie. Deklarowane przez Kadafiego nacjonalizm, radykalizm i modernizacja kraju były tylko na pokaz, jak jego opowiadania science-fiction pisane przez autorów-widma.
  • Autor: Tariq Ali, Kto następny?, „The Guardian”, tłum. „Forum”, 28 lutego 2011.

• Historia kariery Idi Amina winna być przestrogą – przestrogą przed nieobliczalnymi konsekwencjami, jakimi grozi skłonność do wynoszenia miernot intelektualnych znacznie ponad granice ich możliwości (choć nie ambicji bynajmniej) i roztaczania nad nimi opieki. Ta powszechna, acz niezbyt godna polecenia, słabostka ludzka odegrała bowiem niemałą rolę w losach spektakularnego awansu kucharza Brytyjskich Sił Lądowych do rangi prezydenta niepodległego państwa afrykańskiego i grona najbardziej odrażających i zbrodniczych dyktatorów w dziejach ludzkości. Losach tym bardziej wstrząsających, że sprawca zagłady setek tysięcy ludzi był osobą o wielkim, choć siermiężnym nieco poczuciu humoru i ujmującym uśmiechu. Skądinąd uśmiech ten był zapewne ostatnią rzeczą, jaką wiele z jego ofiar zapamiętało.
  • Autor: Geoffrey Regan, Historyczne błędy, skandale i ciekawostki, tłum. Marek Urbański, op. cit., s. 103.

• Jest on rasistą i faszystą; mordercą i bluźniercą… Nie istnieją dla niego żadne moralne ani polityczne standardy. Tworzy własne „standardy”, ustanawia własne „zasady” i zmienia je, kiedy mu przeszkadzają… Jeżeli weźmiemy pod uwagę jeszcze jeden aspekt: analfabetyzm prezydenta nowoczesnego kraju, to problem nabiera nieprawdopodobnych rozmiarów. Dla przykładu Amin nie jest w stanie spędzić całego dnia w biurze. Nie umie się skoncentrować na żadnym poważnym problemie nawet w godzinach rannych. Nie czyta. Nie umie pisać… Jego przeraźliwy brak wiedzy sprawia, że nienawidzi edukacji, ludzi wykształconych, instytucji naukowych. Chełpi się tym, że jeżeli on może dobrze rządzić krajem, to oznacza to, że nie są potrzebni ludzie z wyższym wykształceniem.
  • Autor: Edward Rugumayo
  • Źródło: Joseph Kamau, Andrew Cameron, Lust to Kill: The rise and Fall of Idi Amin, cyt. za: Shelley Klein, Najgroźniejsi dyktatorzy w historii, op. cit., s. 179.

• Leczyłem go. Prezydent jest kłamcą, wyjątkowym tchórzem i histerykiem. Utrata każdej kropli drogocennej krwi wprawia go w popłoch, wymaga natychmiastowego leczenia i całych ton opatrunków. Poczucie bezpieczeństwa dają mu rojenia o przyjaźni „wielkich” tego świata. Kiła, którą zaraził się służąc jeszcze w armii brytyjskiej, zaatakowała również jego mózg. Stąd biorą się halucynacje, rozmowy z Bogiem i jego szalone pomysły.
  • Autor: doktor Marcel Assael (dyrektor oddziału psychiatrycznego w szpitalu w Tel-Awiwie)
  • Źródło: „Yedioth Ahrarronoth”, 9 lipca 1976, cyt. za: Pierre Accoce, Pierre Rentchnick, Chorzy, którzy nami rządzą, tłum. Marta Kubiak, Wydawnictwo Test, Lublin 1992, s. 13–14.

• Myśleliśmy, że był kanibalem… No nie wiem, może był wielkim nacjonalistą, patriotą.
  • Autor: Hugo Chávez, „Rzeczpospolita”, 28 listopada 2009

• Najpoważniejsze kulinarne oskarżenia padły jednak pod adresem dyktatora Idiego Amina z Ugandy. Podejrzewano go bowiem o… ludożerstwo. Amin zbył to żartem, odpowiadając na pytanie angielskiego dziennikarza, że „nie przepada za ludzkim mięsem, gdyż jest dla niego zbyt słone”. Ale pochodził z plemienia, w którym wierzono, że zabity wróg nie będzie się mścił jako duch tylko wtedy, gdy zostanie przez zabójcę zjedzony. Wątpliwości więc pozostały. Amin miał 12 żon i gigantyczną liczbę dzieci, oficjalnie uznał 49! Wyjaśniał, że nadzwyczajną jurność zawdzięcza afrodyzjakowi, który sam odkrył. Miały nim być zjadane w olbrzymich ilościach pomarańcze, co najmniej czterdzieści dziennie.
  • Autor: Kazimierz Pytko, Dla nas – nie dla mas!, „Angora” nr 20 (1300), 17 maja 2015, s. 59.

• Nazywany był Big Daddy (Wielki Tata), miał śmieszny wygląd bufona, pod którym krył się potwór. Według Amnesty International w okresie sprawowania władzy spowodował śmierć ponad trzystu tysięcy Ugandyjczyków i zdziesiątkował całe plemiona, takie jak Longi, Acholi czy Lugbara. Początkowo dyktator miał poparcie Zachodu, który widział w nim zaporę dla komunizmu, rozprzestrzeniającego się w krajach przechodzących dekolonizację. Lecz bardzo szybko kraje zachodnie stały się świadkami niewytłumaczalnego (jeśli nie absurdalnego) niebezpiecznego postępowania swego podopiecznego.
  • Autor: José María López Ruiz, Tyrani i zbrodniarze. Najwięksi nikczemnicy w dziejach świata, tłum. Agata Ciastek, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2006, s. 300.

• Nieumiejący pisać ani czytać, gadatliwy, zwalistej postury, równie przerażający, co śmieszny, marszałek polny Idi Amin Dada był błazeńskim despotą i sadystycznym mordercą w jednej osobie, który zyskał sobie przydomek „Rzeźnika z Ugandy”. Ten samozwańczy „ostatni król Szkocji” doprowadził do całkowitej ruiny Ugandę, kraj uchodzący niegdyś za „perłę Afryki”; był megalomańskim szaleńcem o kanibalistycznych skłonnościach, który zamordował tak wielu swych rodaków, że krokodyle w Jeziorze Wiktorii nie nadążały z pożeraniem ich ciał.
  • Autor: Simon Sebag Montefiore, Potwory. Historia zbrodni i okrucieństwa, op. cit., s. 282.

• Rządzą nami chorzy – to czujemy i o tym dowiadujemy się po niewczasie. Satrapy w rodzaju Stalina czy Hitlera, których paranoidalne osobowości znajdują odpowiedni grunt do rozwoju w nastrojach społecznych narodów i krajów. Rządzi nami ustanawiający senatorem swego konia Kaligula, ale także Edek z Mrożkowskiego Tanga czy Witkacowski Sajetan Tempe z Szewców. To są przypadki skrajne, choć wcale nie tak rzadkie i nie tylko literackie. Bo Nicolae Ceausescu, Idi Amin, Napoleon, papieże i antypapieże każą nam się zastanowić nad psychicznym zdrowiem ludzi władzy. Może jeszcze nie gminnej, ale czy czasem już nie wojewódzkiej – i na pewno centralnej.
  • Autor: Bernard Nowak, Od polskiego wydawcy (Lublin, grudzień 1992) w: Pierre Accoce, Pierre Rentchnick, Chorzy, którzy nami rządzą, tłum. Marta Kubiak, Wydawnictwo Test, Lublin 1992, s. 7.

• To był koszmar. Po pewnym czasie i tak by mnie zamordował.
  • Autor: Nonny Kwinga, sekretarka
  • Źródło: Erich Schaake, Kobiety dyktatorów, tłum. Roman Niedballa, wyd. Videograf II, Katowice 2004, s. 120.

• W Djeddah, jednym z największych portów Arabii Saudyjskiej, do którego zawijają statki wiozące pielgrzymów do Mekki znalazł swą przystań uciekinier, o którym już mało kto poza granicami jego kraju zdaje się pamiętać: Idi Amin Dada – były prezydent Ugandy. Pędzi spokojne, żeby nie powiedzieć szczęśliwe dni na wygnaniu. Podobno nie pije. Stał się również przykładnym muzułmaninem, nie opuszcza żadnej z codziennych modlitw. Jedyną jego pasja jest udzielanie dobrych rad nowym przywódcom swego kraju. Robi to przez telefon, a król Arabii Saudyjskiej płaci rachunki bez zmrużenia powiek. Od czasu rozwodu z byłą śpiewaczką jazzową Sarah Kyolaba mieszka sam. Jego rodzina, składająca się z czterdziestu dziewięciorga dzieci, rozproszyła się po świecie. Ale towarzyszy mu stale straż przyboczna, która ma za zadanie zarówno chronić go jak i pilnować, aby znów nie popełnił jakiegoś szaleństwa.
  • Autorzy: Pierre Accoce, Pierre Rentchnick, Chorzy, którzy nami rządzą, tłum. Marta Kubiak, Wydawnictwo Test, Lublin 1992, s. 9.

• Wszyscy XX-wieczni autokraci, poczynając od Mussoliniego i Atatürka, który wyłonił się z gruzów otomańskiego imperium, po Stalina Hitlera i Mao Tse-Tunga, naśladowali Bonapartego – prekursora i wzorca współczesnych tyranów. W ich ślady poszli pomniejsi despoci – Sukarno w Indonezji, Ho Chi Minh i Pol Pot w Indochinach, Naser i Saddam na Bliskim Wschodzie, Peron i Castro w Ameryce Łacińskiej, Kadafi, Bokassa i Idi Amin w Afryce. Wszystkie te ponure postacie dopuszczające się najstraszliwszych bestialstw, począwszy od ludobójstwa, a skończywszy na ludożerstwie, były w gruncie rzeczy groteskową parodią korsykańskiego mistrza.
  • Autor: Paul Johnson, Bohaterowie, tłum. Anna i Jacek Maziarscy, wyd. Świat Książki, Warszawa 2009, s. 312.
  • Zobacz też: Benito Mussolini, Mustafa Kemal Atatürk, Józef Stalin, Mao Zedong, Napoleon Bonaparte, Sukarno, Hồ Chí Minh, Pol Pot, Gamal Abdel Naser, Saddam Husajn, Juan Perón, Fidel Castro, Muammar al-Kaddafi

Zobacz też

• Ostatni król Szkocji