Zęby

Zęby człowieka

Czaszka hipopotama z widocznym uzębieniem

Zęby – twarde, białe twory kostne, znajdujące się w ustach człowieka lub w pysku zwierzęcia, służące do gryzienia i żucia pokarmu

• Biedny, kto gwiazd nie widzi bez uderzenia w zęby.
  • Autor: Stanisław Jerzy Lec
  • Zobacz też: gwiazda

• Cudzymi zębami nie można gryźć.
  • Opis: przysłowie żydowskie

• Do barszczu nie trzeba zębów.
  • Opis: przysłowie żydowskie

• Niech ci raczej ząb z ust wyleci niż brzydkie słowo.
  • Autor: Pietro Aretino

• Rodzice moi, umierając, zostawili mi w spadku tysiąc worów złota, tysiąc beczek srebra, sto pałaców, sto ogrodów i jeden trzonowy ząb mego pradziadka, który ojciec mój przechowywał w hebanowej szkatułce, jako pamiątkę i osobliwość. Pradziadek mój przez całe życie chorował na ból zębów i co pewien czas inny ząb musiał wyrywać, tak że w końcu jeden mu tylko ząb trzonowy pozostał. Umierając, kazał sobie wyrwać i ten ostatni ząb trzonowy, który przeszedł w spadku od mego dziada do mego ojca, a od ojca – do mnie. Był to zwyczajny, zepsuty i sczerniały ząb. Jestem pewien, że na świecie znaleźć można bardzo wiele tak samo zepsutych i sczerniałych zębów, lecz nie każdy z nich trafia do hebanowej szkatułki, aby stanowić pamiątkę i osobliwość. Ten – trafił. Nieraz, przyglądając mu się z ciekawością i szacunkiem, wyobrażałem sobie, jak ten ząb bolał niegdyś mego pradziada!
  • Autor: Bolesław Leśmian, Przygody Sindbada żeglarza
  • Zobacz też: dziadek

• Rodzice są kośćmi, na których dzieci ostrzą sobie zęby.
  • Autor: Peter Ustinov

• Ten, którego bolą zęby, uważa za szczęśliwych wszystkich, którzy mają je zdrowe.
  • Autor: George Bernard Shaw, Człowiek i nadczłowiek, akt I

• W czerwonej stajni trzydzieści białych koni
  Kłapie, tupie, a czasem ze strachu dzwoni.
  • Autor: J.R.R. Tolkien, Hobbit
  • Opis: zagadka zadana przez Bilba.

• Wilka żywią nogi, nie zęby.
  • Opis: przysłowie kirgiskie
  • Źródło: Kobierzec z gwiazd i półksiężyców (seria Myśli Srebrne i Złote), wybór i tłum. Stanisław Kałużyński, Edward Tryjarski, Wiedza Powszechna, Warszawa 1967 (oprac. części kirgiskiej: Stanisław Kałużyński), s. 109.
  • Zobacz też: noga, wilk

• Wyrwij chwiejący się ząb, który nie wypada.
  • Opis: przysłowie abisyńskie

• Zakazanego owocu nie gryź wstawionymi zębami.
  • Autor: Julian Tuwim

• Żmija, choć zmienia co roku skórę, jednak jadowite zęby zostawia sobie te same.
  • Opis: przysłowie chakaskie
  • Źródło: Kobierzec z gwiazd i półksiężyców, op. cit. (oprac. części chakaskiej: Stanisław Kałużyński), s. 124.
  • Zobacz też: skóra, żmija