Natura ludzka

Z Wikicytatów, wolnej kolekcji cytatów

Natura ludzka – to, co w człowieku przyrodzone, instynktowne, w odróżnieniu od tego, co nabyte w doświadczeniu jednostkowym i społecznym.

  • Czy natura ludzka ulega zmianie, czy staje się inna w tyglu totalitarnej przemocy? Czy człowiek wyzbywa się właściwego sobie pragnienia wolności? Odpowiedź na to pytanie zdecyduje o losie człowieka i o losie państwa totalitarnego. Zmiana bowiem natury ludzkiej zapowiada powszechny i ostateczny triumf dyktatury państwa, niezmienność zaś ludzkiego dążenia do wolności jest wyrokiem na państwo totalitarne.
  • Dziwna bowiem jest natura ludzka: im mniej sami mamy skłonności do męczeństwa, tym natarczywiej żądamy go od innych.
  • Dziwna w tym ludzka natura, która z pokrewieństwa naszego z małpami wynikać musi, jak się zdaje, że zawsze pragniemy zastosować się do tego, co nas otacza i przebrać się za kogo innego.
  • Natura ludzka bowiem niesie to ze sobą, iż kiedy przy wspólnym myśleniu, tzn. przekazywaniu opinii, A. dowiaduje się, iż B. myśli o tym samym przedmiocie co innego niż on, to nie swoje myślenie przede wszystkim skontroluje w poszukiwaniu błędu, lecz założy go w myśli drugiego. Mówiąc inaczej, człowiek z natury swej chce mieć rację.
  • Natura ludzka ma wielkie zdolności samoodradzania się.
    • Autor: Karen Blixen, Pożegnanie z Afryką, tłum. Józef Giebułtowicz, Jadwiga Piątkowska.
  • Natura ludzka nie ma obowiązku być konsekwentną.
  • Potrzeba gwałtu i okrucieństwa targają naturą człowieka, człowiek przed nimi ucieka, ucieka od samotności, boi się jej i wstydzi, potem w stadzie, silny i szalony, zadaje i szerzy gwałt, jest ślepy, jest głuchy, ale jest silny, ponieważ jest szalony, aż przychodzi chwila przebudzenia i wówczas człowiek znów zostaje sam, tylko o całą zbrodniczość opętania bardziej niż przedtem samotny.
  • Taka jest chyba ludzka natura, że nie chcemy widzieć negatywnych skutków, często wręcz tragicznych, naszych poczynań w dłuższej perspektywie, jeśli doraźnie przynoszą nam one korzyści. Zawsze wydaje nam się, że zdarzy się jakiś cud, który nas uratuje.
  • Zdarza się, że ludzka natura wznosi się na wyżyny w chwilach próby, ale najczęściej w pokoju chorego widać więcej słabości niż siły. Więcej egoizmu i braku cierpliwości niż szlachetności i męstwa. Na świecie tak rzadko zdarza się prawdziwa przyjaźń! I niestety (…), większość ludzi nie traktuje życia poważnie, aż do chwili, w której jest już na to za późno.
    • Autor: Jane Austen, Perswazje, tłum. Ewa Partyga, Prószyński i S-ka, Warszawa 2010, s. 125.
  • Żaden z nas nie zna dostatecznie swojej natury. To znaczy: nikt nie wie, do jakiego stopnia potrafi, jeżeli zechce, opanować któryś ze swoich instynktów, ile przykrości potrafi znieść, jakie przeszkody zwalczyć, bez czego się obejść, jakiej przyjemności sobie odmówić i jakie trudy wytrzymać, jeżeli zechce. (…) Człowiek potrafi zwykle więcej, niżby przypuszczał, jeżeli go do tego skłania strach, miłość, ambicja, poczucie obowiązku, żądza wiedzy – uczucia silne i trwałe.