Adam Borkiewicz

Z Wikicytatów, wolnej kolekcji cytatów
Adam Borkiewicz

Adam Borkiewicz, ps. „Leszczyński”, „Poleski” (1896–1958) – żołnierz Legionów Polskich, pułkownik piechoty Wojska Polskiego, członek Komendy Głównej Armii Krajowej, historyk wojskowości. Autor pierwszej naukowej monografii powstania warszawskiego.

  • Dowództwo niemieckie ustanowiło specjalną odznakę bojową dla uczestników walki z powstańcami tzw. Warschauer Abzeichnung, traktując zwalczanie powstania jako wyjątkowo ciężkie działania bojowe.
    • Źródło: Adam Borkiewicz, Powstanie warszawskie: zarys działań natury wojskowej, Warszawa 1969, s. 551.
  • Gdy podniesiono sprawę braku broni – przyrzekł rozdzielić posiadane zapasy, rozkazując rzucić do walki wszystkie siły, uzbrajając powstańców nie posiadających broni w siekiery, kilofy i łomy. Zarządził stałe urzędowanie sztabów: Okręgu, Obwodów, Rejonów i zgrupowań.
    • Opis: o decyzjach Antoniego Chruściela („Montera”), dowódcy Okręgu Warszawskiego AK na odprawie dowódców Śródmieścia, Żoliborza, Woli, Ochoty, Mokotowa, Pragi, powiatu warszawskiego i Okęcia, przy ul. Raszyńskiej nr 52/54, Warszawa, 26 lipca 1944.
    • Źródło: Adam Borkiewicz, Powstanie warszawskie: zarys działań natury wojskowej, Warszawa 1969, s. 30.
  • Jednak pomimo porażki poniesionej przez powstańców w dniu 1 sierpnia, pomimo niewspółmiernej przewagi uzbrojenia niemieckiego i niszczącego wolę walki terroru nieprzyjaciela – zdumiewa fachowców wojskowych fakt, że Powstanie Warszawskie trwało 63 dni, licząc od 1 sierpnia do 2 października włącznie.
    • Źródło: Adam Borkiewicz, Powstanie warszawskie: zarys działań natury wojskowej, Warszawa 1969, s. 552–553.
  • Należy także uwzględnić jeszcze inny niezależny od nikogo czynnik, który wpłynął i na decyzję, i na przebieg powstania. Symbolem tego czynnika jest nasza warszawska Syrena, natchniona rzeźba Ludwiki Nitschowej. To ona – ta łączniczka Danuta – swoją pieśnią bojową, swą porywającą odwagą i poświęceniem wyczarowała niewymierne siły, które stworzyły 63 dni walki o wolność. Od rozsądku starszego pokolenia silniejsza była pieśń poległej pierwszego dnia Krystyny Krahelskiej – „Hej, chłopcy, bagnet na broń!”
  • Niespożytą przewagę moralną nad wrogiem dało przede wszystkim umiłowanie wolności.
    • Opis: o powstaniu warszawskim 1944.
    • Źródło: Adam Borkiewicz, Powstanie warszawskie: zarys działań natury wojskowej, Warszawa 1969, s. 553.
    • Zobacz też: wolność
  • Praca niniejsza została napisana w najbardziej dla niej nieodpowiednim klimacie: w latach 1948-1950. Już 20 stycznia 1949 r. odebrano mi wszystkie materiały historyczne, tak należące do Instytutu Historii Najnowszej, jak i oddane mi jako depozyt, bądź wypożyczone przeze mnie od autorów, m.in. złożony u mnie depozyt płk. „Wolańskiego” (Jan Gorazdowski) – akta personalne AK, w tym awanse i odznaczenia z okresu Powstania Warszawskiego, cykl wspomnień żołnierzy „Parasola” i „Zośki”. Pozostały mi tylko kartoteki z ułożonymi pragmatycznie kartkami bibliograficznymi i zaczęty rękopis. Zaledwie ukończyłem pierwszą redakcję zarysu, wzięto mi z mieszkania wspomniane karty bibliograficzne. Stały się one „materiałem obciążającym” w procesie mej jedynej pomocnicy mgr Anny Borkiewicz, inwalidki z Batalionu „Zośka”, skazanej na siedem lat więzienia za „gromadzenie i melinowanie materiałów gloryfikujących AK w celu poniżenia AL”.
  • W Powstaniu Warszawskim jak w każdej prawie bitwie widzi się post factum wiele możliwości. Nawet Niemcy przyznawali, że w pierwszych dwóch tygodniach szala zwycięstwa przechylała się na stronę powstańców. W rzeczywistości możliwości owe wyłaniały się później, około 24-27 sierpnia.
    • Źródło: Adam Borkiewicz, Powstanie warszawskie: zarys działań natury wojskowej, Warszawa 1969, s. 552.

O Adamie Borkiewiczu[edytuj]

  • Było także pionierskim, wydanym w kraju, naukowym opracowaniem dziejów Powstania Warszawskiego, celowo pozbawionym analizy uwarunkowań politycznych i międzynarodowych, skoro jakiekolwiek rzetelne ich ujęcie nie miało najmniejszych szans na druk w ówczesnej rzeczowości.
  • Jest to dzieło przełomowe, nad którym autor zaczął pracować już w trakcie Powstania, zaś po wojnie kontynuował badania, wykorzystując liczne dokumenty i relacje. Archiwum, które stworzył przy tej okazji, zostało skonfiskowane w 1949 roku przez władze Polski Ludowej i bezpowrotnie utracone.