Władysław I Łokietek
Władysław I Łokietek
Władysław I Łokietek (1260/1261–1333) – książę Polski od 1306, król Polski od 1320 do śmierci z dynastii Piastów.
O Władysławie I Łokietku
[edytuj]- Acz był pan wzrostu małego, ale serca wielkiego.
- Autor: Marcin Bielski
- Źródło: Piotr Małyszko, Słownik postaci historycznych, wyd. ParkEdukacja, Bielsko-Biała 2006, s. 93.
- – Dlaczego Kazimierz Wielki był wielki?
– No cóż, powodów jest szereg… Zastał Polskę drewnianą, zostawił murowaną, zreorganizował administrację, nie dał uciskać chłopów…
– Niedostatecznie! Przed nim królem był Łokietek (…).- Źródło: Stefan Friedmann, Jonasz Kofta, Dialogi na cztery nogi
- Zobacz też: Kazimierz III Wielki
- Dzielny król Łokietek,
Na czele wojaków,
Tęgo pod Płowcami
Pogromił Krzyżaków.- Autor: Artur Oppman, Abecadło polskich dzieci w krajobrazach, P, p
- Zobacz też: bitwa pod Płowcami
- Nim Łokietek jął się liczyć
Na Kujawach i w Łęczycy,
Co je dostał od rodzica,
Żył i robił za dziedzica.
Potem Jadźkę wziął za żonę
I wzrok zwrócił w tronu stronę –
I tu wynikł problem Wacka,
Co choć Czech był, jak ta macka
Przyssał się nam do korony,
lecz Łokietek niezrażony
Sandomierską odbił ziemię
A że nie był bity w ciemię,
Obił także gród Wiślicę,
Gdańsk i Świecie i stolicę. (…)
Pod Płowcami tym z Zakonu
Zafundował multum zgonów,
A skończyła się ta draka
Tym, że Krzyżak dał drapaka.
Tak to żywot mu upływał,
Tracił, walczył, odzyskiwał,
By po trudach życia wielu
lec w katedrze na Wawelu.
Dodać zda się, mimo bólu,
Że legł jako pierwszy z królów. (…)
Ty Łokietku! Ty malutki!
Byłeś wielki! Chociaż krótki!- Autor: T-raperzy znad Wisły, Mieszko
- Źródło: Poczet królów polskich
- Rzeźba z grobowca na Wawelu ukazuje Władysława Łokietka jako mężczyznę z długimi lokami i sumiastymi wąsami. Twarz o rysach grubych, wyrazista, bardzo męska i bardzo słowiańska. Jeśli rzeźba nagrobna odpowiada rzeczywistości, był Łokietek obdarzony urodą sugestywną i nie pozbawioną majestatu. Jednakże z jasną i mocną twarzą kłócić się musiało ciało niepokaźnej postury.
- Autor: J. Baszkiewicz, Polska czasów Łokietka
- Ty mój dzielny Łokietku! Kroplo przedostatnia
Krwi piastowej co niechęć roztargała bratnia
Znowu w jedno spoiwszy i żadnym niepożyty
Szczęścia losem; wskrzesiłeś ojczyste zaszczyty
Dwakroć na Cię zła zazdrość swe wywarła jady.
Dwakroć Cię dawca koron dźwignął wszystko włady.
Ukazując ludowi, że się próżno miece
Na tych, których on daje i ma w swej opiece.- Autor: Adam Naruszewicz, Oda na pokój marmurowy
- Wacław umiera. – Po jego śmierci,
Łokietek w Polsce znów staje;
A kraj rozdarty walką na ćwierci,
Chętnie koronę mu daje.
Łokietek dzielnie i mądrze włada,
Gromi niewdzięcznych Krzyżaków;
Za jego życia Szląsko odpada,
Lecz zato wraca nam Kraków.- Autor: Władysław Bełza, Władysław Łokietek w: Dla dzieci (cykl: Dawni królowie tej ziemi)