Pacyfikacja wsi Sochy: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 00:54, 27 kwi 2020

Pacyfikacja wsi Sochy – mord dokonany przez wojska niemieckie z użyciem samolotów na około 200 kobietach, dzieciach i mężczyznach we wsi Sochy na Zamojszczyźnie 1 czerwca 1943 r.

Dla prawie wszystkich mieszkańców – skończyło się życie, a wieś przestała istnieć. Dla tych nielicznych, którzy przeżyli – skończył się jeden świat, bezpieczny, przytulny i pełen miłości, a zaczęło się trwanie na pustkowiu. 1 czerwca 1943 r. o świcie rozpoczęła się w Sochach tzw. karna ekspedycja, czyli pacyfikacja połączona z eksterminacją. To było kilka apokaliptycznych godzin. Najpierw Niemcy schodzili ze wzgórz (Sochy leżą w niewielkiej dolinie na Roztoczu), strzelali kulami zapalającymi w zabudowania, a z karabinów maszynowych do mieszkańców wsi, którzy wybiegali z domów. Następnie Niemcy zeszli na podwórka i dobijali tych, którzy jeszcze nie zginęli, podpalali te domy, które dotąd nie spłonęły. A potem nadleciały samoloty w liczbie dziewięciu, które tę wioskę po prostu wbiły w ziemię bombami. Huk był podobno tak wielki, że wyrywał głos z płuc, wszyscy mieli poczucie, że to naprawdę koniec świata. A kiedy odleciały samoloty, taka cisza zapadła, że wydawało się, że nikt w ogóle nie przeżył. Potem ci nieliczni, cudem ocaleni, podnosili się powoli, sprawdzali, czy świat w ogóle jeszcze istnieje.
- Autorka: Anna Janko
- Źródło: Skończyło się życie, a wieś przestała istnieć. Anna Janko o pacyfikacji Zamojszczyzny i traumie drugiego pokolenia, gazeta.pl

Dzień przed tą tragedią byłam jeszcze w Terespolu na naukach przygotowujących do Pierwszej Komunii. Rano obudziła mnie mama, opowiedziała o strzelaninie i o tym, że najprawdopodobniej we wsi pojawili się Niemcy i że będą nas zabierać do obozów. Wyskoczyłam z łóżka, miałam zająć się dzieciakami, ale zachowywałam się kompletnie irracjonalnie. Próbowałam zabezpieczać naszą murowaną piwnicę, żeby jednak coś z pożaru uratować. Niestety nie wszystko udało się ocalić. To, co zostało z puchowej pościeli, przypominało przypalone od żelazka rzeczy. Płomień ich nie strawił, tylko pokurczyły się od gorąca.
- Autor: Teresa Ferenc
- Źródło: Rzeź w Sochach: ... i rozstrzelali ich wszystkich, polskieradio.pl, 15 kwietnia 2014.
- Zobacz też: Pierwsza komunia, mama, dzieci

Najpierw zastrzelili mi ojca. Potem próbowali zbliżyć się do mamy. Z bratem siedzieliśmy przy drodze. Mama z siostrą na ręku stała na polu. Kiedy i ją zabili, wzięłam rodzeństwo i za namową stryjenki ruszyłam do Terespola. Do dalekich krewnych. Miałam 9 lat i tego dnia natychmiast wydoroślałam. Przygarnęłam młodsze, stałam się dla nich mamą.
- Autorka: Teresa Ferenc
- Źródło: Rzeź w Sochach: … i rozstrzelali ich wszystkich, polskieradio.pl, 15 kwietnia 2014.

Zobacz zbiór multimediów na Wikimedia Commons:
Pacyfikacja wsi Sochy

Zobacz też:

@@ Linia 18: / Linia 18: @@
 ** Opis: wiersz pt. ''Wojny'', fragment o pacyfikacji wsi Sochy na Zamojszczyźnie 1 czerwca 1943.
 ** Źródło: [https://poezja.org/wz/Ferenc_Teresa/5736/Wojny ''Wojny''], poezja.org
+* Moja matka wysrebrnieć<br />nie zdążyła<br />od ziemskich ciężarów<br />spęcznieć jak ziemi bryła<br /><br />Moja matka nie popęka<br />nigdy po twarzy<br />wniebowzięta młodziusieńka<br />ogniem niebo parzy<br /><br />Moja matka jak wisienka<br />jak listek zielona (…)<br /><br />Moja matka<br />postarzeje się<br />na boskim progu<br />z kulą w ustach zaniesioną<br />dar od ludzi Bogu
+** Autor: [[Teresa Ferenc]]
+** Opis: o zamordowanej w czasie pacyfikacji wsi Sochy przez okupantów [[Niemcy|niemieckich]] swojej [[Matka|matce]], 1 czerwca 1943, podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]].
+** Źródło: Teresa Ferenc, ''Poezje wybrane'', wydawnictwo Czytelnik, Warszawa 1984, ISBN 8307010314. s. 208.
 * Najpierw zastrzelili mi ojca. Potem próbowali zbliżyć się do mamy. Z bratem siedzieliśmy przy drodze. Mama z siostrą na ręku stała na polu. Kiedy i ją zabili, wzięłam rodzeństwo i za namową stryjenki ruszyłam do Terespola. Do dalekich krewnych. Miałam 9 lat i tego dnia natychmiast wydoroślałam. Przygarnęłam młodsze, stałam się dla nich mamą.