Reforma rolna w Polsce
Wygląd
Reforma rolna w Polsce – usankcjonowana prawnie zmiana stosunków własnościowych na wsi połączona ze zmianą struktury agrarnej przez komasację lub parcelację gruntów. Na terytorium Polski prowadzona w okresie II Rzeczypospolitej (ustawy z 1920 oraz 1925) i Polski Ludowej (dekret PKWN z 6 września 1944).
- Dorobek II RP to [m.in.] (…) dwie potiomkinowskie reformy rolne, które niczego nie zmieniły, bo mimo całej propagandy rozparcelowano mniej niż 10 proc. ziemi.
- Autor: Marcin Piątkowski
- Źródło: rozmowa Sebastiana Stodolaka, Gdyby PRL skończył się w 1960 r., mielibyśmy o nim dobre zdanie, obserwatorfinansowy.pl, 7 marca 2019.
- Zobacz też: II Rzeczpospolita
- Problemem, który doczekał się rozwiązania w okresie rządu Grabskiego, była reforma rolna. (...) Sejm uchwalił ją ostatecznie 28 grudnia 1925 r. Według ustawy parcelacji dobrowolnej miały podlegać majątki powyżej 180 ha, na Kresach ponad 300 ha, a w przypadku majątków uprzemysłowionych ponad 700 ha. Odszkodowanie miało równać się cenie rynkowej ziemi.
- Autor: Wojciech Roszkowski, Historia Polski 1914-1993, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994, s. 46.
- Zobacz też: Władysław Grabski
- Reforma rolna była w Polsce oczekiwana przez pokolenia chłopów, zwłaszcza bezrolnych, których przed wojną były ponad 2 miliony. Walka polityczna o jej przeprowadzenie toczyła się przez całe dwudziestolecie międzywojenne. Została częściowo zrealizowana już wtedy. A w pełni – po zakończeniu II wojny światowej. Ta ustawa obowiązuje do dziś, w III RP nie została zniesiona. Tu chodzi o aspekt moralno-społeczny. Te wielkie dobra ziemskie i związane z nimi majątki, które podlegały reformie, zostały wypracowane przez wyjątkowo długo panujące w Polsce pańszczyznę i poddaństwo chłopów. To oznaczało wielowiekowy przymus darmowej pracy, niekiedy zajmującej siedem dni w tygodniu. To był rabunek. Każdy z dziedziców tego ziemiaństwa dochodząc swoich roszczeń powinien się nad tym zastanowić.
- Autor: Andrzej Mencwel
- Źródło: Anna Gorczyca, Magnaci wracają po parki i pałace. U wojewodów setki wniosków o unieważnienie skutków reformy rolnej, wyborcza.pl, 31 marca 2017.
- Zobacz też: chłopi w Polsce, reprywatyzacja
- Składają się nań następujące postulaty: (…) Uspołecznienie własności wielkokapitalistycznej i zorganizowanie sprawiedliwego podziału dochodu społecznego. (…) Sprawiedliwe przeprowadzenie reformy rolnej i kontrola narodu nad akcją osiedleńczą na odzyskanych Ziemiach Zachodnich i w Prusach Wschodnich.
- Źródło: Testament Polski Walczącej (1 lipca 1945), opublikowany przez Radę Jedności Narodowej.
- Zobacz też: Polskie Państwo Podziemne