Wstyd

Z Wikicytatów, wolnej kolekcji cytatów

Wstyd – zespół reakcji organizmu (np. rumieniec), połączony z możliwym do przewidzenia działaniem (ukrycie się), przykrymi myślami („Jestem głupia”).

  • Człowiek jest jedyną istotą wstydzącą się być tym, czym jest.
    • Autor: Isaac Bashevis Singer, Miłość i wygnanie. Wczesne lata – wspomnienia, tłum. Lech Czyżewski, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1991, s. 191.
    • Zobacz też: człowiek
  • Człowiek nie wstydzi się okazywania uczuć dopiero wtedy, gdy je rozumie.
  • Gdzie jest wstyd, tam jeszcze jest cnota. Wstyd dowodzi jeszcze czystości sumienia, obudza je tam, gdzie je nałóg, zły przykład i roztargnienie uśpiło.
  • Nie powinniśmy się wstydzić przyjmowania prawdy, bez względu na to, z jakiego źródła do nas przychodzi, nawet jeżeli przynoszą ją nam dawne pokolenia i obce ludy. Dla tego, kto poszukuje wiedzy, nic nie jest bardziej wartościowe, niż wiedza jako taka.
  • Nie wstyd nie wiedzieć, lecz wstyd nie pragnąć swojej wiedzy uzupełnić.
  • Odczuwanie wstydu jest zawsze związane z obecnością spojrzenia innego, ryzykiem bycia ocenionym. Nawet jeśli doświadczam wstydu w samotności, to na wspomnienie lub wyobrażenie siebie w oczach innych. Wstyd jest więc reakcją na ryzyko bycia wyłączonym ze wspólnoty. Mogę się bać, że spotka mnie coś złego ze strony władzy, wstydzić się mogę odrzucenia totalnego – to oznacza śmierć symboliczną, czyli społeczną.
  • Wstyd łatwo prowadzi do kłamstwa, udawania, fałszu przed drugimi i przed sobą. Kłamstwo zmierza w takich wypadkach do ukrycia słabości przed oczyma widzów. Odgrywa rolę parawanu, okopu, spełnia rolę kłamliwego kształtu lub ubarwienia, za pomocą których zwierzęta chronią się często przed napastnikami.
  • Wstydliwość – to najbardziej charakterystyczna i najbardziej ludzka z ludzkich cech.

Zobacz też: