Miód pitny

Miód pitny – tradycyjny napój alkoholowy powstały w wyniku fermentacji brzeczki miodu pszczelego.

• Powiedzcie, piękne pszczoły, wszak wam na tym mało,
• Co was tu mimo ule do izby wegnało?
  • Jan Kochanowski, Do pszczół

• Z mego wonnego kwiatu pracowite pszczoły
  
• Biorą miód, który potym szlachci pańskie stoły
  • Jan Kochanowski, Na lipę

• Piwo a miód pijali, o wino nie dbali
  • Marcin Bielski o dawnej tężyźnie i prostocie Polaków (1587)

• "A teraz idź Waść spać, a napij się Waść wprzód! Co Waść wolisz: petercyment czy miód dobry?" Powiedziałem, że wolę miód, bom wiedział, że dobry bardzo. Rzecze on: "Dobrze; i ja też miód piję, bo mi się bardzo udał."
  • Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki. Rok Pański 1662

• Pannom chleb, kołacz mężatkom, marcypan wdowom a gryzowki babom,
• Pannom syr, mleko mężatkom, śmietana wdowom a serwatka babom,
• Pannom jabłka, gruszki mężatkom, pomarańcze wdowom, leśne jabłka babom,
• Pannom miód, wino mężatkom, małmazyja wdowom a pomyje babom,
• Pannom wóz, rydwan mężatkom, karoca wdowom a taki babom
• Pannom świat, a Raj mężatkom, Niebiosa wdowom a piekło babom.
  • XVII-wieczny wierszyk

• Mieli także popi prócz akcydensu kościelnego pewny stały prowent z miodu, niepamiętnym zwyczajem utwierdzony; każdy gospodarz mający pszczoły (a trudno na Rusi o takiego, aby ich nie miał) daje popom pewną kwotę miodu podług proporcji pszczół; z tego miodu pop syci miód do picia. Podczas prażniku, to jest podczas dedykacji cerkwi, na całą parochią swoją rozdaje na osobę każdą, przyjmującą sakramenta, po garcu jednym, za który bierze zapłatę raz na zawsze ustanowioną; niedostatek miodu ani obfitość jego nie podnosi ani nie zmniejsza ceny, tylko odmienia gatunek miodu, bo kiedy pop mało dostał miodu albo nie chciał wszystkiej kolekty na prażnik ekspensować, to rozbrechtał wodą małą kwotę urobioną trunku do tylu garców, ile mu ich na całą parochią potrzeba było.
  • Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów za panowania Augusta III. O sądach konsystorskich (tu o sytuacji duchowieństwa ruskiego, unickiego)

W pomiernych domach szlacheckich trunki w zwyczaju były i dziś może są: na Rusi gorzałka, miód, wiszniak, malinnik; w Litwie gorzałka, miód ordynaryjny i lipiec...

• • Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów za panowania Augusta III. O trunkach

• Od kobiet widocznie stronili i usuwali się skwapliwie, kiedy jaka z nich przypadkiem się zbliżała; ale wszystkich mężczyzn, znajomych lub nie, gorzałką i miodem traktowali, obowiązywali do picia i sami tęgo pili, ale tak, że Żyd arendarz wiadrami na ich rozkaz gorzałkę i miód nosił, a co wiadro przyniesie, natychmiast ono się wypróżnia i drugie, pełne, jego miejsce zastępuje. I nas także traktowali z prostą, ale obowiązującą grzecznością, tak żeśmy nie śmieli im odmówić za ich zdrowie po parę szklanek miodu wypić. Już tu mnie taka wzięła ciekawość, że lubo postanowiłem sobie ust nie otwierać, nie wytrzymałem i Żyda zapytałem, co to za Kozacy tak bogato ubrani i tak hojnie traktujący.
• - A wy czużyi, szczo ne znajete zaporoskich Kozaków? Oni z ryboj w desiat' podwod byli w Humaniu, a tam dowidatysia, co ich koszowy pomer; tak spiszajut nowoho wyberaty, szczo ne mili czasu prepit' swojego zarabotka i z porożnemi furami na Kahorlik wracajut do Siczy. Uże dziś predali i woły, i wozy. To moje szczastje, co oni z hroszami tu prybyły, w tej karczmie wszystko prepyjut i hoły do domu powernut. Te bogate żupany oni ne z soboju prywezły, bo w Siczy ne hodyt tak ubyraty sia, ale w Humaniu kupili. Nym słonko zajde, to wy ich obaczyte, jak oni u sebe chodzą.
  • Henryk Rzewuski, Pamiątki JPana Seweryna Soplicy, cześnika parnawskiego; rozdział: Sicz zaporoska

• I ja tam z gośćmi byłem, miód i wino piłem,
  A com widział i słyszał w księgi umieściłem.
  • Autor: Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz, w.862–863

Zobacz też: miód