Maria Konopnicka
Wygląd
Maria Konopnicka (1842–1910) – polska poetka, nowelistka, działaczka feministyczna.
Mendel Gdański
[edytuj]- Ale jak na ten słup położone będą tylko pieniądze, a nie będzie ani honoru, ani sławności, ani mądrości, to po co ludzie będą na ten słup liźć? Jak pan dobrodziej myśli? Po pieniądze uni będą liźć i po nic więcej?
- Źródło: Mendel Gdański w: Z jednego strumienia szesnaście nowel, wyd. E. Wende i Sp., Warszawa 1905, s. 215.
- On i to nawet wie może, ile wróbli gnieździ się w gzymsach starego browaru, który panuje nad uliczką wysokim, poczerniałym kominem – w gałęziach chorowitej, rosnącej przy nim topoli, która nie ma ani siły do życia, ani ochoty do śmierci…
- Źródło: Mendel Gdański w: Z jednego strumienia szesnaście nowel, wyd. E. Wende i Sp., Warszawa 1905, s. 202.
Moi znajomi
[edytuj]- Jaka to była sieć zmarszczek! Życie, co przędło nitki tej sieci, musiało być długie, bardzo długie; musiało też nie spoczywać nigdy. Musiało ono rankiem przy ogarku do pracy się brać, a kończyć ją pół ślepo, o pianiu północnych kurów. Musiało na szare wrzeciono swoje wytargać z tej piersi wszystkie włókienka; musiało nić swoją rwać, plątać i znów rwać, i znów plątać, nie wygładzając węzłów, tylko śpiesząc, śpiesząc, śpiesząc…
- Źródło: Banasiowa w: Moi znajomi, wyd. Gebethner i Wolff, Warszawa 1904, s. 269.
Inne
[edytuj]
A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż |
A
[edytuj]- A gdy serce twe przytłoczy
myśl, że żyć nie warto,
z łez ocieraj cudze oczy,
chociaż twoich nie otarto
- A ja wam mówię, że Bóg też ma noce
Bezsenne…- Źródło: Fragmenty w: Poezye wydanie zupełne, krytyczne, tom II, wyd. Gebethner i Wolff, 1915, s. 194.
- A jak poszedł król na wojnę,
Grały jemu surmy zbrojne,
Grały jemu surmy złote
Na zwycięstwo, na ochotę…
A jak poszedł Stach na boje,
Zaszumiały jasne zdroje,
Zaszumiało kłosów pole
Na tęsknotę, na niedolę…
…
Szumią orły chorągwiane,
Skrzypi kędyś krzyż wioskowy…
Stach śmiertelną dostał ranę,
Król na zamek wraca zdrowy…
A jak wjeżdżał w jasne wrota,
Wyszła przeciw zorza złota
I zagrały wszystkie dzwony
Na słoneczne świata strony.
A jak chłopu dół kopali,
Zaszumiały drzewa w dali.
Dzwoniły mu przez dąbrowę
Te dzwoneczki, te liliowe…- Źródło: A jak poszedł król…
- Ach, śpiesz się dziewczyno, nie splataj warkoczy,
Do strugi, za wioskę bież strzałą;
Nim ptaszka w niej skrzydła czarniawe umoczy,
Ty w wodzie twarzyczkę myj białą.- Źródło: Jaskółka w: Poezye wydanie zupełne, krytyczne, tom I, wyd. Gebethner i Wolff, 1915, s. 41.
C
[edytuj]- Choćbyś poznał ziemię całą
Milion gwiazd jeszcze zostało!
Choćbyś gwiazdy znał na niebie,
Jeszcze musisz znać… sam siebie.
- Cóż to jest pieśń? dźwięk słów pusty, jako wiatru szelest,
Poezya najpiękniejsza jeszcze prawdą nie jest
- Czy to bajka, czy nie bajka,
Myślcie sobie, jak tam chcecie,
A ja przecież wam powiadam:
Krasnoludki są na świecie.
D
[edytuj]- Duch mój, ptak boży, co go Pan w czas ranny,
I w czas wiosenny wypuścił pod niebem,
A z rąk mu daje przeczystych ros manny,
I karmi chlebem.- Źródło: Duch mój, ptak boży… w: Poezye w nowym układzie, tom I, wyd. Gebethner i Wolff, Kraków 1902, s. 183.
- Dym ten wszakże nie przybierał już teraz dawnych rozlicznych kształtów, tylko zawsze zamienił się w mglistą postać jej drogiego chłopca. Zrywała się wtedy ze stołka i wyciągała drżące, wyschłe ręce. Ale mglistą postać wiatr unosił i rozwiewał ją gdzieś w błękitach…
- Źródło: Dym, wyd. Gebethner i Wolff, Warszawa 1909, s. 15.
E
[edytuj]- Ej, ty praco, twarda praco,
Zmyślili cię, nie wiem, na co.
- Ej wy góry, sine góry,
Zaklęte dokoła!
Myśl orlemi leci pióry
Na wasze przyczoła…- Źródło: W Jaworkach w: Poezye wydanie zupełne, krytyczne, tom I, wyd. Gebethner i Wolff, 1915, s. 19.
- Zobacz też: góry
I
[edytuj]- I miasto, i wioska
To jeden nasz świat!
I wszędzie, dziecino,
Twa siostra, twój brat.- Źródło: Nasz świat
J
[edytuj]- Jadą, jadą dzieci drogą…
Siostrzyczka i brat
I nadziwić się nie mogą,
Jaki piękny świat!
- Jaskółeczka do nas wraca
Z oddalonej drogi.
Śpiewem wita wioskę miłą,
Miłej chaty progi.- Źródło: Jaskółeczka
K
[edytuj]- Każde szczęście jest pragnieniem nieszczęścia.
L
[edytuj]- Leci pliszka
Spod kamyszka:
– Jak się macie, dzieci!
Już przybyła
Wiosna miła,
Już słoneczko świeci!- Źródło: Powitanie wiosenki
N
[edytuj]- Na granicie Wawel – na piasku Warszawa
- Źródło: Warszawa w: Damnata. Poezye, wyd. Seyfarth i Czajkowski, Lwów 1900, s. 44.
- Zobacz też: Warszawa
- Nasza czarna jaskółeczka
przyleciała do gniazdeczka
przez daleki kraj!
Bo w tym gniazdku się rodziła
bo tu jest jej strzecha miła,
bo tu jest jej raj!- Źródło: Nasza czarna jaskółeczka
- Nie będzie Polak, z ojczyzny wyjęty,
Luzem rzucony pomiędzy narody,
Ale zbuduje Dom własny i święty,
Dom przypodoban do starej zagrody.
Już założone serc są fundamenty,
Węgielny kamień jedności i zgody
Pod gmach ojczystej wiary, uczuć, mowy,
Pod Nową Polskę i pod żywot nowy.- Źródło: Hymn nowej Polski w: Poezye wydanie zupełne, krytyczne, tom VIII, wyd. Gebethner i Wolff, 1915, s. 78.
- Nie kocham jeszcze, a już mi jest drogi;
Nie kocham jeszcze, a już drżę i płonę
I duszę pełną o niego mam trwogi
I myśli moje już tam, w jego progi
Lecą stęsknione…- Źródło: Preludium w: Poezye wydanie zupełne, krytyczne, tom V, wyd. Gebethner i Wolff, 1915, s. 3.
- Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród,
Nie damy pogrześć mowy!
Polski my naród, polski lud,
Królewski szczep piastowy,
Nie damy, by nas zniemczył wróg…
– Tak nam dopomóż Bóg!- Źródło: Rota w: Poezye wydanie zupełne, krytyczne, tom VII, wyd. Gebethner i Wolff, 1915, s. 10.
O
[edytuj]- O większego trudno zucha
Jak był Stefek Burczymucha.
P
[edytuj]- Piosenki, piosenki,
Skąd wy się bierzecie?
Czy tak wyrastacie
Jako polne kwiecie?- Źródło: Skąd się biorą piosenki
- Proście wy Boga o takie mogiły,
Które łez nie chcą, ni skarg, ni żałości,
Lecz dają sercom moc czynu, zdrój siły,
I żar miłości.- Źródło: W zaduszny dzień w: Damnata. Poezye, wyd. Seyfarth i Czajkowski, Lwów 1900, s. 55.
- Pucu! pucu! chlastu! chlastu!
Nie mam rączek jedenastu.
Tylko mam dwie rączki małe,
Lecz do prania doskonałe.
S
[edytuj]- Szanuj, drogie dziecię moje,
W małym ziarnku – przyszłe plony,
W małej kropli – przyszłe zdroje,
W szelągu – miliony.
W każdej myśli – zaród czynu,
Życie – w chwilce co ucieka,
A sam w sobie – szanuj, synu,
Przyszłego człowieka!- Źródło: Wstań o dziecię w: Poezye w nowym układzie, tom I, wyd. Gebethner i Wolff, Kraków 1902, s. 154, 155.
T
[edytuj]- Tatrzańskie stoki w ziołach toną
I noszą odzież rozkwieconą,
Na mchu stawiają stopy bose
I traw oddechem piją rosę…- Źródło: Na szczytach w: Poezye wydanie zupełne, krytyczne, tom I, wyd. Gebethner i Wolff, 1915, s. 16.
- Zobacz też: Tatry
- Toś ty mleko piła z miski? A psik, kiciu, idź na myszki!
- Źródło: Wiersze i rymowanki polskie, klasyczne wiersze rymowanki piosenki dla dzieci, wyd. SBM, Warszawa 2012, s. 23.
- Tylko miłość jest siłą, co złagodzić może ból świata.
W
[edytuj]- Warszawo, Warszawo, ty czerwienny grodzie!
Obrano cię niegdyś królową w narodzie.
Nie obrano ciebie dla twojej urody,
Jeno dla tej Wisły, dla tej Białej wody…
Jeno dla tej starej mazowieckiej ziemi,
Co cię kołysała szumami leśnemi…- Źródło: Warszawa w: Damnata. Poezye, wyd. Seyfarth i Czajkowski, Lwów 1900, s. 43.
- Zobacz też: Warszawa
Z
[edytuj]- Za ostatnim poetą zamknęła się brama.
- Źródło: Wstęp w: Poezye wydanie zupełne, krytyczne, tom I, wyd. Gebethner i Wolff, 1915, s. 1.
O Marii Konopnickiej
[edytuj]- Konopnicka nie żałowała swego czasu, by należeć do pierwszego grona osób, które przed laty podjęły zadania zrzeszania kobiet dla obrony ich własnej sprawy; że należała wówczas do spółdzielczej pracowni kobiecej, miewała tam pogadanki z pracownicami. Wreszcie, nawet w srebrzystych cieniach rozkwitłych akacji, oblanych księżycowym światłem, poetka miała cierpliwość omawiania arkuszowych kwestionariuszów olbrzymiej ankiety, w której zapał inicjatorek-nowicjuszek chciał objąć od razu wszystkie gałęzie pracy kobiecej, każdy kierunek ich myśli, a nawet i drgnienia serca.
- Źródło: Paulina Kuczalska-Reinschmit, Powitanie Marii Konopnickiej w Kole Pracy Kobiet, „Nowa Gazeta” nr 103, 1906.
- „Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród” – to słowa, które w każdym z nas wzbudzają poczucie dumy i tożsamości narodowej. Wychowani na patriotycznej twórczości Marii Konopnickiej Polacy przyczynili się do odzyskania niepodległości, odbudowania i obrony Ojczyzny.
- Opis: uchwała Sejmu RP, 24 września 2010.
- Źródło: Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 września 2010 r. w sprawie uczczenia pamięci Marii Konopnickiej, sejm.gov.pl
- Rotą Konopnickiej zmartwychwstała Polska dzisiejsza. Należy się jej za to od Narodu pomnik.
- Autor: Kazimierz Przerwa-Tetmajer
- Opis: o Rocie (Marii Konopnickiej), w 1918.
- Źródło: Mija 100 lat od powstania Roty, naukawpolsce.pl, 13 stycznia 2010.
- Zobacz też: Polska, pomnik, naród, zmartwychwstanie