Księga Koheleta

Księga Koheleta, Księga Kaznodziei, Księga Eklezjastesa – jedna z ksiąg biblijnych Starego Testamentu.

Biblia Gdańska

Nie do wszystkich też słów, które mówią ludzie przykładaj serca twego; i niechaj cię to nie obchodzi, choćciby i sługa twój złorzeczył. Boć wie serce twoje, żeś i ty częstokroć drugim złorzeczył.
- Źródło: Kaznodziei 7, 21–22

Biblia Tysiąclecia

Marność nad marnościami, powiada Kohelet, marność nad marnościami – wszystko marność.
- Vanitas vanitatum, dixit Ecclesiastes, vanitas vanitatum – omnia vanitas.
- Źródło: Koh 1:2

Nic zgoła nowego nie ma pod słońcem.
- Nihil sub sole novum (łac.)
- Źródło: Koh 1:9

Nie ma pamięci o tych, co dawniej żyli, ani też o tych, co będą kiedyś żyli, nie będzie wspomnienia u tych, co będą potem.
- Non est priorum memoria, sed nec eorum quidem, quae postea futura sunt, erit recordatio apud eos, qui futuri sunt in novissimo. (łac.)
- Źródło: Koh 1:11

Więc za szczęśliwych uznałem umarłych, którzy dawno już zeszli, od żyjących, których życie jeszcze trwa.
- Et laudavi magis mortuos, qui iam defuncti sunt, quam viventes, qui adhuc vitam agunt. (łac.)
- Źródło: Koh 4:2

Nieżywa mucha zepsuje naczynie wonnego olejku. Bardziej niż mądrość, niż sława zaważy trochę głupoty.
- Źródło: wydanie III, 1980, Koheleta 10, 1

Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata

Ta sekcja ma chronologiczny układ cytatów.

Wszystko jest marnością!
- Źródło: Kazn. 1:2

Pokolenie odchodzi i pokolenie przychodzi, lecz ziemia stoi aż po czas niezmierzony.
- Źródło: Kazn. 1:4

(…) nie ma (…) nic nowego pod słońcem.
- Źródło: Kazn. 1:9

Widziałem wszelkie dzieła czynione pod słońcem, a oto wszystko było marnością i pogonią za wiatrem.
- Źródło: Kazn. 1:14

Tego, co wykrzywione, nie da się wyprostować, a tego, czego brak, nie da się policzyć.
- Źródło: Kazn. 1:15

(…) w obfitej mądrości jest obfitość zgryzoty, kto zaś pomnaża wiedzę, pomnaża boleść.
- Źródło: Kazn. 1:18

(…) więcej pożytku przynosi mądrość niż głupota, tak jak więcej pożytku przynosi światło niż ciemność.
- Źródło: Kazn. 2:13

Mądry ma oczy w głowie, lecz głupiec chodzi w całkowitej ciemności. (…) jeden traf przytrafia się im wszystkim. (…) nie pamięta się bardziej o mądrym niż o głupim. W dniach, które już nadchodzą, zaiste zapomina się o każdym; a jak umrze mądry? Wraz z głupcem.
- Źródło: Kazn. 2:14, 16

(…) człowiekowi, który w jego oczach jest dobry, dał on mądrość i wiedzę, i radość, lecz grzesznikowi daje zajęcie polegające na gromadzeniu i zbieraniu – tylko po to, by dać temu, który jest dobry w oczach prawdziwego Boga.
- Źródło: Kazn. 2:26

Na wszystko jest wyznaczony czas – czas na każdą sprawę pod niebiosami: czas rodzenia i czas umierania; czas sadzenia i czas wykorzeniania tego, co zasadzono; czas zabijania i czas leczenia; czas burzenia i czas budowania; czas płaczu i czas śmiechu; czas lamentowania i czas pląsania; czas rozrzucania kamieni i czas zbierania kamieni; czas uścisków i czas wstrzymywania się od uścisków; czas szukania i czas uznawania czegoś za stracone; czas zachowywania i czas odrzucania; czas rozdzierania i czas zszywania; czas milczenia i czas mówienia; czas miłości i czas nienawiści; czas wojny i czas pokoju.
- Źródło: Kazn. 3:1–8

Widziałem zajęcie, które Bóg dał synom ludzkim, by się nim zajmowali. Każdą rzecz pięknie uczynił w jej czasie. Nawet czas niezmierzony włożył w ich serce, żeby człowiek nigdy nie zgłębił dzieła, które prawdziwy Bóg uczynił od początku do końca. Poznałem, że nie ma dla nich nic lepszego niż to, by każdy się radował i czynił dobrze za swego życia, a także to, by każdy człowiek jadł i pił, i widział dobro za cały swój trud. Jest to dar Boży.
- Źródło: Kazn. 3:10–13

(…) wszystko, co czyni prawdziwy Bóg, będzie trwać po czas niezmierzony. Nic nie można do tego dodać i nic nie można z tego ująć; lecz uczynił to prawdziwy Bóg, aby się go bano.
- Źródło: Kazn. 3:14

(…) Bóg osądzi zarówno prawego, jak i niegodziwego, gdyż jest tam czas na każdą sprawę i w związku z każdym dziełem.
- Źródło: Kazn. 3:17

Wszyscy idą na jedno miejsce. Wszyscy powstali z prochu i wszyscy do prochu wracają.
- Źródło: Kazn. 3:20

I pogratulowałem raczej umarłym, którzy już pomarli, niż żyjącym, którzy dalej żyli. A lepszy od jednych i drugich jest ten, kto jeszcze nie zaczął istnieć, kto nie widział nieszczęsnego dzieła czynionego pod słońcem.
- Źródło: Kazn. 4:2, 3

Lepsza jest garść wytchnienia niż dwie garści trudu i pogoń za wiatrem.
- Źródło: Kazn. 4:6

Lepiej jest dwom niż jednemu (…). (…) Bo gdyby jeden upadł, drugi może podnieść swego towarzysza. Lecz co będzie z kimś, kto jest sam jeden i upadnie, gdy nie ma drugiego, który by go podniósł? (…) jeśli dwaj położą się razem, to i się ogrzeją; ale jednemu jakże ma być ciepło? A gdyby ktoś był w stanie przemóc jednego, dwaj razem mogą mu się przeciwstawić. A sznura potrójnego nie da się szybko przerwać.
- Źródło: Kazn. 4:9–12

Lepszy jest młodzieniec ubogi, a mądry niż król stary, a głupi, który się nie nauczył wystarczająco dużo, by dalej przyjmować ostrzeżenia.
- Źródło: Kazn. 4:13

Strzeż swych stóp, ilekroć idziesz do domu prawdziwego Boga; i lepiej jest się zbliżyć, by słuchać, niż składać ofiarę, jak to czynią głupcy, gdyż oni nie są świadomi, że dopuszczają się zła.
- Źródło: Kazn. 5:1

Nie śpiesz się, jeśli chodzi o twe usta (…). (…) słów twoich niech będzie niewiele.
- Źródło: Kazn. 5:2

Ilekroć złożysz Bogu ślub, nie ociągaj się ze spełnieniem go, bo w głupcach nie ma się upodobania. Co ślubujesz, spełnij. Lepiej, byś nie ślubował, niż ślubował, a nie spełnił.
- Źródło: Kazn. 5:4, 5

(…) bój się prawdziwego Boga.
- Źródło: Kazn. 5:7

Kto miłuje srebro, nie nasyci się srebrem, a kto miłuje bogactwo – dochodem. To także marność. (…) bogatemu jego dostatek nie pozwala spać.
- Źródło: Kazn. 5:10, 12

Jak człowiek wyszedł z łona matki, tak znowu nagi odejdzie, jak przyszedł; a za swój trud nie weźmie niczego, co mógłby zabrać ze sobą w ręku.
- Źródło: Kazn. 5:15

(…) najlepsza rzecz, (…) piękna – by człowiek jadł i pił, i widział dobro dzięki wszelkiemu swemu trudowi, jakim się trudzi (…).
- Źródło: Kazn. 5:20

Lepsze jest imię niż wyborny olejek, a dzień śmierci niż dzień narodzin. Lepiej iść do domu żałoby, niż iść do domu biesiadnego, gdyż taki jest kres wszystkich ludzi; a żyjący powinien wziąć to sobie do serca.
- Źródło: Kazn. 7:1, 2

Lepszy jest koniec sprawy niż jej początek. Lepszy jest człowiek cierpliwy niż wyniosły w duchu. Nie śpiesz się w duchu do obrażania się, bo obraza spoczywa w zanadrzu głupców.
- Źródło: Kazn. 7:8, 9

Bo mądrość służy ochronie, tak jak ochronie służą pieniądze; lecz korzyść z wiedzy jest ta, że mądrość zachowuje przy życiu tych, którzy ją posiadają.
- Źródło: Kazn. 7:12

Nie stawaj się nazbyt prawy ani nie okazuj się przesadnie mądry. Po cóż miałbyś ściągnąć na siebie spustoszenie? (…) Nie ma (…) na ziemi człowieka prawego, który zawsze czyni dobrze i nie grzeszy.
- Źródło: Kazn. 7:16, 20

I nie bierz sobie do serca wszystkich słów, które by ludzie wyrzekli, abyś nie usłyszał, jak ci twój sługa złorzeczy. Bo twoje serce dobrze wie, ileż to razy i ty drugim złorzeczyłeś.
- Źródło: Kazn. 7:21, 22

(…) prawdziwy Bóg uczynił ludzi prostolinijnymi, lecz oni sami obmyślili wiele planów.
- Źródło: Kazn. 7:29

Mądrość człowieka rozjaśnia jego oblicze i nawet surowość jego twarzy łagodnieje.
- Źródło: Kazn. 8:1

(…) słowo króla ma władzę; i któż mu powie: „Co czynisz?”
- Źródło: Kazn. 8:4

Kto przestrzega przykazania, nie zazna nic nieszczęsnego (…).
- Źródło: Kazn. 8:5

Nie ma człowieka, który by miał władzę nad duchem (…).
- Źródło: Kazn. 8:8

(…) bojącym się prawdziwego Boga dobrze się powiedzie, ponieważ się go boją. Lecz niegodziwcowi wcale się nie powiedzie ani nie przedłuży on swoich dni (…), ponieważ nie odczuwa bojaźni przed Bogiem.
- Źródło: Kazn. 8:12, 13

(…) żywy pies jest w lepszej sytuacji niż martwy lew. Bo żyjący są świadomi tego, że umrą, lecz umarli nie są świadomi niczego ani już nie mają zapłaty, gdyż pamięć o nich poszła w zapomnienie. Przeminęła też ich miłość i ich nienawiść oraz ich zazdrość i już po czas niezmierzony nie mają udziału w niczym, co ma się dziać pod słońcem.
- Źródło: Kazn. 9:4–6

Korzystaj z życia z żoną, którą kochasz (…).
- Źródło: Kazn. 9:9

(…) nie ma pracy ani snucia planów, ani poznania, ani mądrości w Szeolu – w miejscu, do którego idziesz.
- Źródło: Kazn. 9:10

Martwe muchy sprawiają, że olejek wytwórcy maści cuchnie, burzy się. To samo odrobina głupoty czyni z kimś, kto jest cenny ze względu na mądrość i chwałę.
- Źródło: Kazn. 10:1

Głupotę wyniesiono na wiele wysokich stanowisk (…).
- Źródło: Kazn. 10:6

Kto kopie dół, sam weń wpadnie, a kto robi wyłom w kamiennym murze, tego ukąsi wąż.
- Źródło: Kazn. 10:8

(…) zrobienie użytku z mądrości dla osiągnięcia celu przynosi korzyść.
- Źródło: Kazn. 10:10

A głupiec wypowiada wiele słów.
- Źródło: Kazn. 10:14

Znajduj radość, młodzieńcze, w swojej młodości i niech twoje serce wyświadcza ci dobro w dniach twego wieku młodzieńczego, i chodź drogami twego serca oraz zgodnie z tym, co widzą twoje oczy. Ale wiedz, że za to wszystko prawdziwy Bóg stawi cię przed sądem. Usuń więc zgryzotę ze swego serca i odwróć nieszczęście od swego ciała, bo młodość i wiosna życia są marnością.
- Źródło: Kazn. 11:9, 10

Pamiętaj więc o swoim Wspaniałym Stwórcy w dniach swego wieku młodzieńczego, zanim zaczną nadchodzić dni nieszczęsne, czyli przyjdą lata, gdy powiesz: „Nie mam w nich upodobania”; zanim ściemnieją słońce i światło, i księżyc, i gwiazdy, a powrócą chmury, potem zaś ulewa (…).
- Źródło: Kazn. 12:1, 2

Konkluzja sprawy, po wysłuchaniu wszystkiego, jest następująca: Bój się prawdziwego Boga i przestrzegaj jego przykazań. Na tym bowiem polega cała powinność człowieka. Bo prawdziwy Bóg podda wszelki uczynek osądzeniu w związku z każdą ukrytą rzeczą, czy to dobrą, czy złą.
- Źródło: Kazn. 12:13, 14

Zobacz też