Wychowanie

Z Wikicytatów, wolnej kolekcji cytatów

Wychowanie – zapewnianie opieki, zabiegi mające na celu ukształtowanie człowieka.

  • Bez miłości nie ma wychowania – jest tresura.
    • Autor: Maria Łopatkowa
    • Źródło: Sądzeni będziemy z miłości, „Więź”, tom 42, wydania 5–8, CKPiW „Ruch”, 1999, s. 145.
  • (…) działanie wychowawcze zawiera w sobie opiekę, dostarczanie rozrywki i kultury, wychowanie fizyczne, umysłowe, moralne, społeczne, estetyczne, ideowe, a obok tego nauczanie, szkolenie, przygotowanie do różnych zadań, np. przysposobienie rolnicze, kształcenie w różnych kierunkach, oświatę, popularyzację, poradnictwo, reklamę, agitację itp. oddziaływanie jednych ludzi na drugich.
    • Autor: Stefan Kunowski, Podstawy współczesnej pedagogiki, Wyd. Salezjańskie, Warszawa 2004, s. 19.
  • Gdybym mogła od nowa wychowywać dziecko,
    Częściej używałabym palca do malowania, a rzadziej do wytykania.
    Mniej bym upominała, a bardziej dbała o bliski kontakt.
    Zamiast patrzeć stale na zegarek, patrzyłabym na to, co robi.
    Wiedziałabym mniej, ale za to umiałabym okazać troskę.
    Robilibyśmy więcej wycieczek i puszczali więcej latawców.
    Przestałabym odgrywać poważną, a zaczęła poważnie się bawić.
    Przebiegałbym więcej pól i obejrzała więcej gwiazd.
    Rzadziej bym szarpała, a częściej przytulała.
    Rzadziej byłabym nieugięta, a częściej wspierała.
    Budowałabym najpierw poczucie własnej wartości, a dopiero potem dom.
    Nie uczyłabym zamiłowania do władzy, lecz potęgi miłości.
    • Autor: Diane Loomans, Full Esteem Ahead, Kramer, Tuburton, Kalifornia
    • Źródło: Gordon Dryden, Jeanette Vos, Rewolucja w uczeniu, wyd. Moderski i S-ka, Poznań 2000, tłum. Bożena Jóźwiak, s. 230.
  • Myślę, że jeżeli władza zabiera się do wychowania, to przestajemy mówić o wychowaniu, zaczynamy mówić o indoktrynacji.
  • (…) nie może istnieć swoboda bez przymusu ani przymus bez swobody, nie można stawiać alternatywy: albo przymus, albo swoboda. Sama swoboda nie ograniczana przymusem zamienia się w anarchię, przymus bez swobody w tresurę. Ani anarchia, ani tresura nie może być zaakceptowana w wychowaniu, w relacjach międzyludzkich.
    • Autor: Jadwiga Bińczycka, Liberalizm i represjonizm w wychowaniu
    • Źródło: Nauczyciel – uczeń. Między przemocą a dialogiem: obszary napięć i typy reakcji pod red. Marii Dudzikowej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 1996, s. 44.
    • Zobacz też: anarchia
  • Nie ulega wątpliwości, że złe wychowanie dziewcząt szkodliwszym jest, niż złe wychowanie chłopców.
  • Parafrazując znane dziewiętnastowieczne twierdzenie odnoszące się do wędrówki widma idei komunizmu, dzisiaj też możemy stwierdzić, że „widmo kryzysu edukacji i wychowania krąży po świecie”; po całym świecie – w tym także po naszym kraju. I jest to – jeśli trzymać się dziewiętnastowiecznej parafrazy – o tyle szczególne i osobliwe, co ważne i niebezpieczne wydarzenie.
    • Autor: Jan Szmyd, Edukacja w kryzysie. Próba wstępnej charakterystyki i oceny, Rocznik Pedagogiczny 43/2020, DOI: 10.2478/rp-2020 – 0001, s. 7.
    • Zobacz też: edukacja
  • Pod wychowaniem rozumiemy trzy rzeczy: 1. wychowanie umysłowe, 2. wychowanie fizyczne, tj. takie, jakie dają szkoły gimnastyczne i ćwiczenia wojskowe, 3. nauczanie politechniczne i technologiczne, które zaznajamia z podstawowymi zasadami wszelkich procesów wytwórczych i jednocześnie wdraża dzieci i młodzież do posługiwania się najprostszymi narzędziami wszelkiej wytwórczości.
    • Autor: Karol Marks, Kapitał (tłum. z ros.), Warszawa 1951, t. 1, s. 522, cyt. za: Stefan Kunowski, Podstawy współczesnej pedagogiki, op. cit., s. 124.
  • (…) przygotowanie do życia przez życie.
    • Autor: Owidiusz Decroly
    • Opis: definicja wychowania.
    • Źródło: A. Hamaide, Metoda Decroly (tł. z franc), Warszawa 1926, s. 23, cyt. za: Stefan Kunowski, Podstawy współczesnej pedagogiki, op. cit., s. 168.
  • Sprawą ważną, sprawą trudną, do której dobry ojciec przede wszystkim dołożyć musi starań, nie jest bynajmniej troska o przysporzenie dziecku przywar, które uczynią go bogatym, ani śmiesznostek, które zapewnią mu wzięcie u możnych. Tak robią wszyscy. Jeśli nie mają systemu, jak ja, to choćby drogą przykładów i lekcji. Rzecz najważniejsza to wpoić w dziecko właściwą miarę rzeczy, sztukę unikania hańby, złej reputacji i prawa. Są to rozdźwięki w harmonii społecznej, które trzeba dobrze umieścić, przygotować, zachować.
  • Stosunek wychowawczy jest stosunkiem czysto dialogowym (…). Wychowanie ludzi przez ludzi oznacza wybór świata w działaniu za pośrednictwem osoby i w niej samej.
    • Autor: Martin Buber
    • Źródło: Jarosław Gara, Pedagogiczne konteksty tez filozofii dialogu, „Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo” nr 1/2006, s. 11.
  • Wychowanie bezstresowe to nonsens. Człowiek musi się nauczyć żyć w świecie stresów.
  • Wychowanie jest oddziaływaniem pokoleń dorosłych na te, które jeszcze nie dojrzały do życia społecznego. Zmierza ono do wywołania i rozwinięcia w dziecku pewnej liczby stanów fizycznych, umysłowych i moralnych, jakich domagają się od niego i społeczeństwo polityczne jako całość i środowisko specjalne, do którego jest ono szczególnie przeznaczone.
  • Wychowanie jest opiekuńczym, regulującym i kształcącym oddziaływaniem ludzi dojrzałych na rozwój dojrzewających, ażeby mogli mieć udział w dobrach, które są podstawą życia społecznego.
    • Autor: Otto Willmann, Die Fundamentalbegriffe der Erziehungswissenschaft, Kempten-Monachium 1912
    • Źródło: Stefan Kunowski, Podstawy współczesnej pedagogiki, op. cit., s. 167.
  • Wychowanie jest procesem rozwoju, który zachodzi w indywidualnej jednostce jako rezultat jej działalności w środowisku i jej reakcji na to środowisko.
    • Autor: I. Doughton, Modern Public Education, Nowy Jork 1935.
    • Źródło: K. Sośnicki, Istota i cele wychowania, Warszawa 1964 s. 21, cyt. za: Stefan Kunowski, Podstawy współczesnej pedagogiki, op. cit., s. 167.
  • Wychowanie jest procesem wrastania jednostki w społeczną świadomość gatunku.
    • Autor: John Dewey, Moje pedagogiczne credo. Szkoła a społeczeństwo, Lwów (brw.), s. 5.
    • Źródło: Stefan Kunowski, Podstawy współczesnej pedagogiki, op. cit., s. 167.
  • Wychowanie jest procesem zdobywania przez jednostkę doświadczeń.
    • Autor: W.C. Bagley, The Educativa Process, Londyn 1923, s.3.
    • Źródło: Stefan Kunowski, Podstawy współczesnej pedagogiki, op. cit., s. 167, 168.
  • Wychowanie nie poparte miłością do wychowanka jest bez wartości. Biada wychowawcy, który przyszedł do dzieci z chłodnym sercem. To jego tyczy się starożytne przysłowie o przekleństwie wychowywania cudzych dzieci. O człowieku, który przyszedł do dzieci z miłością – Chrystus mówi, że jest błogosławiony.
  • Wychowanie odbywa się zarówno ze względu na jednostkę, jak i na społeczeństwo. Wychowanie jednostki przebiega społecznie, społeczeństwa – indywidualnie, tzn. przez jednostkę.
    • Autor: Wilhelm Rein
    • Źródło: Stefan Mieszalski, Dylematy myślenia pedagogicznego. O stosunkach społecznych w procesie edukacyjnym w: Nauczyciel – uczeń. Między przemocą a dialogiem: obszary napięć i typy reakcji pod red. Marii Dudzikowej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 1996, s. 24.
    • Zobacz też: społeczeństwo
  • Wychowanie, całkowicie wyzwolone z autorytetu, tradycji i dogmatu, kończy się nihilizmem.
  • Zawsze takie Rzeczypospolite będą, jakie ich młodzieży chowanie.
    • Autor: Jan Zamoyski
    • Opis: obiegowe stwierdzenie oparte na frazie z aktu fundacyjnego Akademii Zamoyskiej wydanego w 1601.
    • Źródło: Maciej Wilamowski, Konrad Wnęk, Lidia A. Zyblikiewicz, Leksykon polskich powiedzeń historycznych, Kraków 1998, s. 174.