Uzda

Uzda, ogłowie – główna część rzędu jeździeckiego lub uprzęży. Uprząż rzemienna na głowę konia (rzadziej osła lub muła) z wędzidłem wkładanym do pyska zwierzęcia.

• Bat jest na konia, uzda na osła, rózga zaś jest na plecy głupców.
  • Źródło: Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata, Księga Przysłów 26, 3.

• Jedzenia i picia, i zbytnie żarcie nieprzystojne jest człowiekowi, ale najwięcej tym, którzy na sobie osobę urzędu noszą, bo ciało rozmaitymi niemocami zaraża, samego człowieka do statecznych spraw niesposobnego a na koniec wszetecznym i zuchwałym, a jako bez uzdy konia z drogi błądzącym czyni.
  • Autor: Andrzej Frycz Modrzewski
  • Źródło: O naprawie Rzeczypospolitej, wyd. E. Wende & Ska, Warszawa 1914, tłum. Cyprian Bazylik.

• Nie okiełznał ich uzdą jeździec, ani opasał popręgiem. Nie znieważył ich rzemień kiścienia, ani dotknęło pogłaskanie. Nie obciążała ich przenigdy praca, ani ogłuszył zgiełk boju o ludzkie krzywdy.
  • Autor: Stefan Żeromski
  • Źródło: Powieść o udałym Walgierzu, wyd. J. Mortkowicza, Warszawa 1929, s. 27.

• Oto uzda twarda,
  Co by w granicach winna trzymać człeka;
  Lecz was żer nęci, tak, że wróg odwieczny
  Właśnie jak wędką ciągnie was ku sobie.
  Mała więc korzyść z uzdy i zachęty.
  • Autor: Dante Alighieri, Boska komedia. Czyściec, Pieśń XIV, tłum. Antoni Robert Stanisławski