Test pilota Pirxa

Test pilota Pirxa – polski film fantastycznonaukowy z 1978 w reżyserii Marka Piestraka, będący adaptacją opowiadania Stanisława Lema pt. Rozprawa (z cyklu Opowieści o pilocie Pirxie).

O Teście pilota Pirxa

• Pisarz na podstawie dramatycznej sytuacji pokazuje relacje człowiek – android, stawiając pytania o nasze człowieczeństwo, definiowane także jako posiadanie słabości. Czym one są w kontekście robotów – pozornie ich nieposiadających, mogących stać się istotami nadludzkimi, lepszymi od człowieka w procesie nabywania wiedzy i naśladowania jego cech. Film jednak próbuje te rozważania umieścić w ramach konwencji bardziej przygodowej, nie mogąc się zdecydować, jak mocno postawić na kwestie dyskursywne. Z tych wątpliwości autorzy w wersji filmowej wybrnęli, sięgając po model klasycznego SF, zapominając przy tym, że czas tego typu widowisk mija, choćby w erze nadchodzącego Kina Nowej Przygody George'a Lucasa i Stevena Spielberga. Nie odżegnując się od poważnej problematyki, postawiono na klasyczne rozwiązania scenograficzne i narracyjne, co przy słabościach scenariuszowych i technicznych zniwelowało potencjał myślowy i estetyczny zawarty w wyjściowym opowiadaniu. Dzisiaj Test pilota Pirxa broni się jako trącąca myszką „przygodówka” z innej epoki kina.
  • Autor: Jacek Nowakowski, Nie tylko na srebrnym globie, „Magazyn filmowy” nr 5 (69), maj 2017, s. 33.