Stanley Kubrick

Z Wikicytatów, wolnej kolekcji cytatów
Stanley Kubrick (1975)

Stanley Kubrick (1928–1999) – amerykański reżyser, scenarzysta, montażysta i producent filmowy.

  • Aby film był komercyjny. Chcę na nim zarobić.
    • Opis: zapytany przez Kirka Douglasa, dlaczego obniżył jakość artystyczną scenariusza do filmu Ścieżki chwały (dopiero później ten scenariusz został poprawiony).
    • Źródło: Kirk Douglas, Syn śmieciarza, tłum. Maria Zborowska, Państwowe Wydawnictwo Iskry, Warszawa 1991, ISBN 8320713609, s. 183.
  • Aktorzy to w gruncie rzeczy narzędzia do wytwarzania emocji. Niektórzy zawsze są gotowi do działania, inni potrafią osiągnąć fantastyczny poziom w jednym ujęciu, a potem nigdy go już nie powtórzyć, choćby nie wiem, jak się starali.
    • Źródło: Paul Duncan, Stanley Kubrick, tłum. Jan Halbersztat, wyd. Taschen, 2006, s. 94.
  • Człowiek nie jest szlachetnym dzikusem, jest dzikusem haniebnym. Jest irracjonalny, brutalny, słaby i głupi, i niezdolny do obiektywizmu wszędzie tam, gdzie w grę wchodzą jego własne interesy – i to mniej więcej podsumowuje całą sytuację. Interesuje mnie brutalna i gwałtowna natura człowieka, bo taki jest jego prawdziwy obraz. I wszelkie próby stworzenia instytucji społecznych opartych na fałszywym widzeniu natury człowieka skazane są prawdopodobnie na porażkę.
    • Opis: w wywiadzie dla Marka Caducciego.
    • Źródło: Piotr Kletowski, Filmowa odyseja Stanleya Kubricka, wyd. Korporacja Ha!art, Kraków 2006, ISBN 9788389911469, s. 56, 57.
  • Jego [Napoleona] życie można opisać jako poemat akcji. (…) Jego seksualne wyczyny warte były pióra Arthura Schnitzlera. Był jednym z tych niepospolitych ludzi, którzy tworzyli historię i kształtowali przeznaczenie swych czasów i generacji, które miały przyjść – w bardzo konsekwentny sposób. Świat, w którym przyszło mu żyć, był całkowicie wykreowany przez niego, tak jak współczesny, europejski i światowy ład jest wynikiem II wojny światowej. Poza tym nie było dotychczas żadnego dobrego filmu o Napoleonie. Odkryłem, że wszystkie tematy, które koncentrują się w historii Bonapartego, są bardzo żywotne we współczesnym świecie: odpowiedzialność i nadużycia wynikające z posiadania władzy, dynamizm społecznych przemian, związki między jednostką a narodem, wojną, militaryzmem etc., stąd film o Napoleonie nie byłby jeszcze jednym, pustym, historycznym brykiem, ale filmem o podstawowych problemach także naszych czasów, obecnych również w czasach napoleońskich. Pomijając jednak wszystkie mądrości płynące z historii Bonapartego, klarowność i moc życia Napoleona to fantastyczny materiał na wciągający film biograficzny.
    • Opis: w wywiadzie dla Josepha Gelmisa.
    • Źródło: Piotr Kletowski, Filmowa odyseja Stanleya Kubricka, wyd. Korporacja Ha!art, Kraków 2006, ISBN 9788389911469, s. 53, 54.
  • Jeśli coś może być napisane lub wymyślone, może też być sfilmowane.
    • Źródło: Sławne cytaty z filmu, „Świat na dłoni Extra” nr 1/2016, s. 98.
  • Kiedy kręci się film, pierwsze kilka dni zajmuje przyzwyczajenie się do ekipy, z którą się pracuje. To trochę jak rozbieranie się na oczach pięćdziesiątki ludzi. Potem, kiedy cała ekipa już się zgra, pojawienie się na planie choćby jednej obcej osoby zakłóca tę harmonię i powoduje skrępowanie zarówno u aktorów, jak i u mnie.
    • Źródło: Paul Duncan, Stanley Kubrick, tłum. Jan Halbersztat, wyd. Taschen, 2006, s. 73.
  • Ludzie potrafią zreinterpretować niemal wszystko w taki sposób, żeby zgadzało się z ich poglądami. Biorą ze sztuki to, w co i tak wierzą. Ciekaw jestem, ile ludzi kiedykolwiek zmieniło poglądy w naprawdę istotnych kwestiach na skutek oddziaływania dzieła sztuki?
    • Źródło: Paul Duncan, Stanley Kubrick, tłum. Jan Halbersztat, wyd. Taschen, 2006, s. 81.
  • Najlepsza fabuła to taka, która nie prowadzi najbardziej oczywistą drogą. Podobają mi się historie rozwijające się powoli, stopniowo coraz mocniej przyciągające uwagę widza, który dzięki temu może docenić wszystkie wzloty i upadki, niuanse i podteksty, nie będąc przy tym atakowany nagłymi zwrotami akcji i suspensem.
    • Źródło: Paul Duncan, Stanley Kubrick, tłum. Jan Halbersztat, wyd. Taschen, 2006, s. 157.
  • Najlepszą szkołą robienia filmów jest robienie filmów.
    • Źródło: Paul Duncan, Stanley Kubrick, tłum. Jan Halbersztat, wyd. Taschen, 2006, s. 15.
  • Nie wydaje mi się, że pisarze, malarze czy filmowcy mają coś szczególnego do powiedzenia. Mają w sobie coś, co czują.
    • Źródło: Paul Duncan, Stanley Kubrick, tłum. Jan Halbersztat, wyd. Taschen, 2006, s. 23.
  • Przyszło nam na myśl, że dla Greków wielkie obszary morza musiały kryć tego samego rodzaju tajemnicę, jaką przestrzeń kosmiczna dla naszego pokolenia.
  • Reakcje na sztukę są bardzo różne, bo zawsze są reakcjami bardzo osobistymi.
    • Źródło: Paul Duncan, Stanley Kubrick, tłum. Jan Halbersztat, wyd. Taschen, 2006, s. 153.
  • Reżyser musi mieć wizję całości i wyczucie smaku.
    • Źródło: Paul Duncan, Stanley Kubrick, tłum. Jan Halbersztat, wyd. Taschen, 2006, s. 37.
  • Zawsze lubiłem ruch kamery. Jeśli potrafisz użyć ruchomej kamery i masz odpowiedni plan, takie zdjęcia nie tylko czynią scenę ciekawszą wizualnie, ale także pozwalają na dłuższe ujęcia, czasami obejmujące całą scenę. To ułatwia aktorom zachowanie skupienia na roli i przekazywania emocji.
    • Źródło: Paul Duncan, Stanley Kubrick, tłum. Jan Halbersztat, wyd. Taschen, 2006, s. 46.

O Stanleyu Kubricku[edytuj]

  • Bez wątpienia był wielkim amerykańskim artystą. Tej samej klasy, co wielcy pisarze, malarze czy architekci. Filmy Kubricka są ponadczasowe. Otwierają dla kolejnych pokoleń nowe przestrzenie. Skąd w przyszłości ludzie będą czerpać wiedzę o XX wieku? Wierzę, że między innymi z filmów Kubricka czy Bergmana. Zanim pomyślimy o historii, wojnach i polityce, pierwsze nasze skojarzenia z przeszłością to sztuka: obrazy, budowle, książki. Każdy film Kubricka początkowo budził kontrowersje, a w dziesięć lat po premierze nagle uznawano go za klasyka gatunku. To jest właśnie znamię wielkiego artysty. To nie znaczy, że wszyscy go lubią – nie każdy w końcu przepada za francuskimi impresjonistami, ale oni wciąż trwają.
    • Autor: Jan Harlan
    • Źródło: Michał Talarek, Artysta nie tłumaczy się z dzieła (wywiad z Janem Harlanem), „Kino” nr 7/8, lipiec/sierpień 2014, s. 76.
  • Genialny, perfekcyjny, legendarny, fascynujący, wybitny, przebiegły, tajemniczy, ekscentryczny, obsesyjny, megalomański, kontrowersyjny, nawiedzony, dziwaczny, wymagający, samotny, skryty, szalony, drobiazgowy, nieobliczalny, bezlitosny, bulwersujący, podły, apodyktyczny, wkurzający, enigmatyczny, prowokujący – tymi wszystkimi epitetami można by obdzielić pół Amerykańskiej Akademii Filmowej. Tymczasem określano nimi naraz tylko jednego człowieka w historii kina. Stanley Kubrick w ciągu 42 lat nakręcił tylko 13 filmów fabularnych. Większość z nich to dzieła wybitne, kilka okrzyknięto absolutnymi arcydziełami sztuki filmowej. Niemal wszystkie wciąż frapują wyszukaną problematyką, zadziwiają rozległym spektrum tematycznym, prowokują radykalizmem ocen i zachwycają rozwiązaniami formalnymi.
  • Jeśli więc widzę, że nie ma szans, żeby moje było na wierzchu, to po prostu robię, czego ode mnie chcą. I mam święty spokój. Co do Kubricka, to przed rozpoczęciem zdjęć powiedziałem mu: „Stanley, wiem, że do każdej sceny robisz mnóstwo dubli. Chcę, żebyś wiedział jedno: jeśli nawet zarządzisz sześćdziesiąte powtórzenie, to ja i tak będę wiedział, że sześćdziesiąte pierwsze będzie jeszcze lepsze” (śmiech). Trochę tego później żałowałem, bo on odebrał te słowa całkiem poważnie. Kubrick był absolutnym perfekcjonistą, skupionym na tym, by każda scena idealnie odpowiadała jego wyobrażeniom.
  • Stanley jest człowiekiem niezwykle spostrzegawczym i delikatnie dopasowującym się do innych ludzi. Jest inteligentny i twórczy – nie powtarza cudzych pomysłów, nie powiela schematów. Potrafi przetrawić to, czego się nauczył i podejść do kolejnego projektu z nowego, oryginalnego punktu widzenia, z prawdziwą pasją.
    • Autor: Marlon Brando
    • Źródło: Paul Duncan, Stanley Kubrick, tłum. Jan Halbersztat, wyd. Taschen, 2006, s. 53.
Uwaga: W dalszej części znajdują się słowa powszechnie uznawane za wulgarne!
  • Stanley nie jest pisarzem. Zawsze lepiej pracował, gdy miał dobrego scenarzystę i współdziałał z nim jako redaktor; natomiast świetnie potrafił rozwinąć jakiś pomysł. Na przykład w scenie z Jean Simmons, kiedy widzimy ją pierwszy raz, jak rozlewa chochlą zupę niewolnikom, był dialog. Stanley uznał, że jest on niepotrzebny, że trzeba skorzystać z muzyki. Wypadło znacznie lepiej. Ale to nie to samo, co pisanie scenariusza. Mam kopię okropnego scenariusza Ścieżek chwały, przygotowanego przez Kubricka z myślą o kasie. Gdybyśmy sfilmowali tę wersję, Stanley wciąż żyłby w brooklyńskim mieszkaniu, a nie w zamku w Anglii. Świadczy to tylko, że będąc niezwykle utalentowany, nie musisz być miły. Możesz być sukinsynem i mieć talent, i odwrotnie – możesz być najmilszym facetem pod słońcem i nie mieć talentu. Stanley Kubrick jest utalentowanym sukinsynem.
    • Autor: Kirk Douglas, Syn śmieciarza, tłum. Maria Zborowska, Państwowe Wydawnictwo Iskry, Warszawa 1991, ISBN 8320713609, s. 221.
    • Opis: komentując fakt, że Kubrick dezawuował film Spartakus z 1960, obmawiając przy tym Kirka Douglasa; Kubrick pragnął również figurować w napisach jako autor scenariusza, którego autorem był Dalton Trumbo.
  • Świetny amerykański reżyser, Stanley Kubrick, tuż po ukończeniu Odysei kosmicznej zaczął planować trzygodzinny film, którego bohaterem byłby „arcygeniusz Napoleon Bonaparte”; marzył o tym filmie do samego zgonu (przed śmiercią żałował tylko jednej rzeczy – iż ta idee fixe nie została zrealizowana).
  • Wielki reżyser doprowadził do granic metodę stosowaną przez Andy Warhola, a opisaną przez nas obu we wstępie. Warhol był jak człowiek stojący z sitkiem nad strumykiem życia, wyłapujący to, co się świeci, i pakujący w pudła, bo może uda się zrobić z tego biżuterię. Kubrick w tej metaforze był gościem, który zamiast męczyć się płukaniem, wykupuje strumyk, kopalnię, a najlepiej całe hrabstwo. I w ten sposób też będzie miał to samo złoto, czyż nie?

Zobacz też[edytuj]