Ernest Renan

Ernest Renan

Ernest Renan (1823–1892) – francuski filozof, pisarz, historyk i filolog.

• Dobre wspomnienia stanowią cząstkę naszej moralności. Biada temu, kto nie ma dobrych wspomnień.
  • Źródło: Myślę, więc jestem. Aforyzmy, maksymy, sentencje, oprac. Czesława i Joachim Glenskowie, Antyk, Kęty 1993, ISBN 8386482001, s. 280.

• Europa jest grecka, jeśli chodzi o myśl filozoficzną i sztukę, rzymska, jeśli mowa o prawie, i judeochrześcijańska pod względem religii.
  • L’Europe est grecque par la pensée et l’art, romaine par le droit, et judeo-chrétienne par la religion. (fr.)
  • Źródło: Co to jest naród? (fr. Qu'est-ce qu'une nation?)
  • Zobacz też: Europa

• Ludzka głupota jest jedyną rzeczą oddającą ideę nieskończoności.
  • La bêtise humaine est la seule chose qui donne une idée de l'infini. (fr.)
  • Źródło: Remy De Gourmont, The Natural Philosophy Of Love, Kessinger Publishing, 2004, s. 85.
  • Zobacz też: głupota, nieskończoność

• Największy leniuch w podstawówce zna dziś prawdy, za które Archimedes oddałby życie.

• Naród jest to społeczność złączona wspólnym błędnym przekonaniem na temat własnych początków oraz wspólną awersją do sąsiadów.
  • Źródło: Co to jest naród? (1882)
  • Zobacz też: naród

• Prawda w ogóle jest fikcją, istnieją tylko różne formy fikcji, niektóre bywają zbawieniem.
  • Źródło: Myślę, więc jestem…, oprac. Czesława i Joachim Glenskowie, op. cit., s. 280.

• Przede wszystkim zaś należy silnie odróżnić czasy naszej społeczności, gdzie wszystko się dzieje w świetle refleksji, od czasów owych naiwnie łatwowiernych społeczności, wyłaniających z siebie wiary, które panowały jednak całe wieki. Jeszcze nie powstało nic wielkiego, co nie opierałoby się na legendzie. Jedyną winowajczynią jest tu chyba tylko ludzkość, która chce być oszukiwana.
  • Źródło: Żywot Jezusa, tłum. i wyd. Andrzej Niemojewski, Kraków 1904, s. 213.
  • Zobacz też: legenda, wiara

• Spoczywaj w chwale szlachetny ofiarniku! Dzieło twe zostało dokonane; rozpoczęła się już twoja boskość. Nie lękaj się, że wskutek jakiegoś błędu może jeszcze runąć wznoszona przez ciebie budowa. Stanąłeś już poza granicami ludzkiej słabości, już zaczynasz patrzeć z wyżyn niebiańskiego spokoju na nieobliczalne skutki swej działalności. Za kilka godzin cierpień, które nawet nie dotknęły twej wielkiej duszy, zdobyłeś prawdziwą i najpiękniejszą nieśmiertelność. Przez tysiące lat świat będzie o tobie mówił! Niby sztandar sprzeczności staniesz się symbolem, dookoła którego stoczą się najżarliwsze boje ludzkości. Bardziej żywy niż za życia, od chwili skonania bardziej kochany niż w czasie ziemskiej pielgrzymki, staniesz się do pewnego stopnia kamieniem węgielnym ludzkości, że targnąć się na twoje imię będzie znaczyło to samo, co targnąć się na fundamenty świata. Zniknie granica pomiędzy tobą a Bogiem. Odniósłszy świetny triumf nad śmiercią, obejmiesz władanie swego królestwa, a za tobą pójdą po drodze, którą sam sobie wytknąłeś, wielowieczni twoi czciciele.
  • Źródło: Żywot Jezusa, op. cit., s. 344.
  • Zobacz też: Jezus Chrystus

• Ten, kto słucha, jest prawie zawsze lepszy od tego, kto rozkazuje.

• Wiara ma to do siebie, że jeszcze po zniknięciu nie przestaje działać.
  • Źródło: Myślę, więc jestem…, oprac. Czesława i Joachim Glenskowie, op. cit., s. 280.

• Wszystko to, co jest dobrego w człowieku, jest dziełem rozumu.
  • Źródło: Myślę, więc jestem…, oprac. Czesława i Joachim Glenskowie, op. cit., s. 280.

• Zapomnienie, i powiedziałbym także błąd historyczny, są istotnym czynnikiem tworzenia narodu.
  • Źródło: Co to jest naród
  • Zobacz też: naród