Ludwika Jahołkowska-Koszutska

Ludwika Jahołkowska-Koszutska (1872–1928) – polska feministka, nauczycielka, pisarka, radna.

• Niech otrząśnie się kobieta z hypnozy wieków. Niech sprawdzi wszystkie wartości swojego życia. Niech nie gardzi miłością, lecz niech nie daje złota za liczmany. Niech ceni macierzyństwo, jako jeden z twórczych czynników życia, lecz niech nie skazuje się na rolę liścienia, usychającego na korzyść kiełka. Niech stoi na straży moralności, lecz niech nie czyni z niej ciasnej obroży dla siebie i sióstr swoich... Niech nie spycha kobiet w przedwczesny grób dziwną arytmetyką, od mężczyzn przejętą, podług której mężczyzna jest co najmniej piętnaście lat młodszy od kobiety-rówieśnicy. Niech nie potępia kobiet, których jedyną winą jest to, że nie są wolne od winy wszystkich mężczyzn. Niech zmierzchnie w nas małostkowa konkurencja płci – nie ścigajmy się w płaskim biegu próżności kobiecych! Niech zmierzchnie w nas wszystko nawiane, narzucone, tresowane, niskie, zależne, niewolnicze, spodlone! Nad tym zmierzchem kobiecości, skazanej na zagładę, pracować muszą usilnie kobiety, dążące do wyzwolenia.
  • Opis: Fragment wystąpienia podczas jubileuszu Pauliny Kuczalskiej-Reinschmit, 7 maja 1911
  • Źródło: Sylwia Bujak-Boguska, Ludwika Jahołkowska-Koszutska. Wspomnienie, „Kobieta Współczesna”, nr 24, 16 czerwca 1929.