Konrad Wallenrod
Konrad Wallenrod, powieść historyczna z dziejów litewskich i pruskich – powieść poetycka autorstwa Adama Mickiewicza wydana po raz pierwszy w lutym 1828.
- I dzień mój cały jest oczekiwaniem,
A gdy wieczornej doczekam się pory,
Chcę ją przedłużyć rozpamiętywaniem;
Ja życie moje liczę na wieczory.- Postać: Konrad Wallenrod
- Źródło: III, wersy 262–265
- Młodości! jakże wielkie twe ofiary!
Jam miłość, szczęście, jam niebo za młodu
Umiał poświęcić dla sprawy narodu,
Z żalem lecz z męstwem!- Postać: Konrad Wallenrod
- Źródło: III, wersy 285–288
- Zobacz też: młodość, patriotyzm
- Nic nie żałuję, choć gorzkie łzy leję,
Boś wszystko odjął, zostawił nadzieję.
- O Niemnie! wkrótce runą do twych brodów
Śmierć i pożogę niosące szeregi,
I twoje dotąd szanowane brzegi
Topór z zielonych ogołoci wianków,
Huk dział wystraszy słowiki z ogrodów.
Co przyrodzenia związał łańcuch złoty,
Wszystko rozerwie nienawiść narodów;
Wszystko rozerwie; – lecz serca kochanków
Złączą się znowu w pieśniach wajdeloty.- Źródło: Wstęp, wersy 44–52
- Zobacz też: Niemen
- O wieści gminna! ty arko przymierza
Między dawnymi i młodszymi laty:
W tobie lud składa broń swego rycerza,
Swych myśli przędzę i swych uczuć kwiaty.
Arko! tyś żadnym niezłamana ciosem,
Póki cię własny lud twój nie znieważy;
O pieśni gminna, ty stoisz na straży
Narodowego pamiątek kościoła.
Z archanielskimi skrzydłami i głosem –
Ty czasem dzierżysz i miecz archanioła.
Płomień rozgryzie malowane dzieje,
Skarby mieczowi spustoszą złodzieje,
Pieśń ujdzie cało, tłum ludzi obiega;
A jeśli podłe dusze nie umieją
Karmić ją żalem i poić nadzieją,
Ucieka w góry, do gruzów przylega
I stamtąd dawne opowiada czasy.- Źródło: IV, Pieść wajdeloty, wersy 177–193
- Serce i potok ostrzegać daremnie,
Dziewica kocha i Wilija bieży;
Wilija znikła w ukochanym Niemnie,
Dziewica płacze w pustelniczej wieży.- Źródło: II, [Pieśń], wersy 157–160
- Słowa: ojczyzna, powinność, kochanka,
O krucyjatach i o Litwie wzmianka,
Nagle wesołość Wallenroda truły.- Źródło: I, Obiór, wersy 55–57
- Skąd Litwini wracali? – Z nocnej wracali wycieczki
- Źródło: IV, Powieść wajdeloty, wers 255
- Szczęśliwa przyjaźń! świętym jest na ziemi,
Kto umiał przyjaźń zabrać ze świętemi.- Źródło: I, Obiór, wersy 70–71
- Zobacz też: przyjaźń
- Tak Niemen, dawniej sławny z gościnności,
Łączący bratnich narodów dzierżawy,
Już teraz dla nich był progiem wieczności
I nikt, bez straty życia lub swobody,
Nie mógł przestąpić zakazanej wody.- Źródło: Wstęp, wersy 24–28
- Tyś Konrad, przebóg! spełnione wyroki,
Ty masz być mistrzem, abyś ich zabijał!- Opis: przepowiednia pustelnicy.
- Źródło: II, wersy 103–104
- Walter kochał swą żonę, lecz miał duszę ślachetną;
Szczęścia w domu nie znalazł, bo go nie było w ojczyźnie.- Źródło: IV, Powieść wajdeloty, wersy 418–419
- Zobacz też: ojczyzna