Galileusz

Galileusz (wł. Galileo Galilei; 1564–1642) – włoski fizyk, astronom i filozof.

A jednak się kręci.
- Eppur si muove (wł.)
- Opis: według legendy słowa wypowiedziane szeptem przez Galileusza w 1633, gdy stanął przed sądem inkwizycji rzymskiej.
- Źródło: Giuseppe Baretti, Italian Library, „Querelles Littéraires” (1761)

Filozofia zawarta jest w tej wielkiej księdze, którą mamy przed oczami – mam na myśli wszechświat – ale nie uda się nam jej zrozumieć, dopóki nie poznamy właściwego języka i symboli, jakimi ją napisano.
- Zobacz też: filozofia

Jezus.
- Opis: według wspomnień jego córki, ostatnie słowo wypowiedziane przed śmiercią.
- Źródło: Sławomir Zatwardnicki, Katolicki pomocnik towarzyski. Czyli jak pojedynkować się z ateistą, Fronda, 2012, s. 187.

Mam w najwyższej czci Pismo Święte, świętych teologów i sobory, a ich autorytet uważam za największy.
- Źródło: Sławomir Zatwardnicki, Katolicki pomocnik towarzyski. Czyli jak pojedynkować się z ateistą, Fronda, 2012, s. 187, 188.

Matematyka jest alfabetem, za pomocą którego Bóg opisał wszechświat.
- Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.

Nie czuję się zobowiązany do wiary, że ten sam Bóg, który obdarzył nas zmysłem, rozumem i intelektem, chciał abyśmy zapomnieli ich użycia i innymi środkami chciał dać nam wiedzę, którą możemy zdobyć poprzez nie.
- Źródło: List do Wielkiej Księżnej Krystyny (1615), objaśniający stosunek między nauką a objawieniem
- Zobacz też: rozum, Bóg, objawienie

Nie możesz człowieka nauczyć niczego. Możesz mu tylko pomóc odnaleźć to w sobie.

W żadnej z moich prac nikt nie może znaleźć nawet cienia czegoś, co uwłaczałoby czci i szacunkowi Świętego Kościoła.
- In tutte le opere mie, non sarà chi trovar possa pur minima ombra di cosa che declini dalla pietà e dalla riverenza di Santa Chiesa. (wł.)
- Źródło: Vittorio Messori, Czarne karty Kościoła, przeł. ks. Antoni Kajzerek, Księgarnia św. Jacka, Katowice 1998, s. 120.

Zagłębianie się w zagadnienia budowy świata jest jednym z największych i najszlachetniejszych celów człowieka.
- Zobacz też: fizyka

(…) znajduję niewyczerpane pocieszenie w tym, iż (…) najkrytyczniejszemu nawet czytelnikowi moich pism nie uda się znaleźć w nich czegoś, co mogłoby rzucić cień na dobre imię Kościoła świętego.
- Źródło: Sławomir Zatwardnicki, Katolicki pomocnik towarzyski. Czyli jak pojedynkować się z ateistą, Fronda, 2012, s. 188.

O Galileuszu

Galileusz, człowiek głęboko wierzący, okazał więcej przenikliwości w tej kwestii od swych teologów-adwersarzy. Większość teologów nie wyczuwała formalnej różnicy między Pismem Świętym a jego interpretacją, co doprowadziło ich do niewłaściwego przeniesienia w obszar doktryny wiary kwestii należącej de facto do badań naukowych. Ich błąd tkwił w wyobrażeniu, iż nasza znajomość struktury świata fizycznego była w pewien sposób narzucona przez dosłowny sens Pisma Świętego.
- Autor: Jan Paweł II
- Opis: 31 października 1992, rehabilitując Galileusza na sesji plenarnej Papieskiej Akademii Nauk.
- Źródło: Jose Maria Riaza Morales, Kościół i nauka. Konflikt czy współpraca?, WAM, Kraków 2003.

Galileusz pisał językiem ludu właśnie dlatego, aby pominąć teologów i skierować się do ludzi z ulicy. Rozpowszechnianie na poziomie popularyzatorskim kwestii podówczas tak delikatnych i wątpliwych było niewłaściwie albo przynajmniej wielce lekkomyślne.
- Autor: Rino Cammilleri
- Źródło: Vittorio Messori, Czarne karty Kościoła, przeł. ks. Antoni Kajzerek, Księgarnia Świętego Jacka, Katowice 2003, s. 134.

Jeśli przyjrzymy się ponownie procesowi, to stwierdzimy, że Galileusza skazano nie tyle za to, co mówił jako uczony, lecz za to, że usiłował być teologiem. Sam Galileusz błędnie mówił: ponieważ to Ziemia kręci się dookoła Słońca, musimy zmienić pisma; rezultatem takie myślenia byłaby konieczność ponownego napisania pism świętych od momentu, gdy Newton odkrył prawo grawitacji, a Einstein teorię względności.
- Opis: słowa byłego prezesa Narodowego Instytutu Fizyki Nuklearnej
- Autor: Nicola Cabibbo
- Źródło: Rino Cammilleri, Prawdziwa historia inkwizycji, przeł. Barbara Żurowska, Wydawnictwo Salwator, Kraków 2005, s. 114.

(…) obraz gorliwego katolika, który ze wszelkich sił pragnie przekonać osoby dźwigające brzemię duszpasterskiego odpowiedzialności za Kościół, że nie ma sprzeczności między najnowszymi osiągnięciami nauk przyrodniczych a Biblią i katolicką Tradycją.
- Autor: Andrzej Siemieniewski
- Źródło: Sławomir Zatwardnicki, Katolicki pomocnik towarzyski. Czyli jak pojedynkować się z ateistą, Fronda, 2012, s. 188.

Przypadek Galileusza był zawsze punktem odniesienia w antyklerykalnej polityce, jednak spokojna analiza faktów przyznaje rację inkwizycji.
- Autor: Rino Cammilleri, Prawdziwa historia inkwizycji, przeł. Barbara Żurowska, Wydawnictwo Salwator, Kraków 2005, s. 114.

Rzeczony Galileo ma być przesłuchany co do jego intencji, nawet z groźbą tortur, a jeśli ją podtrzyma, ma wyprzeć się podejrzewanej u niego herezji na plenarnym zgromadzeniu Kongregacji Urzędu Świętego, potem ma być skazany na uwięzienie według upodobania Świętej Kongregacji i należy mu rozkazać, aby nie rozprawiał nadal, w jakikolwiek sposób, ani w słowach ani w piśmie, o ruchomości Ziemi i stabilności Słońca, w przeciwnym wypadku narazi się na kary za recydywę. Książka zatytułowana Dialogo di Galileo Galilei Linceo ma być zakazana.
- Autor: papież Urban VIII
- Opis: 16 czerwca 1633.
- Źródło: Giorgio Diaz de Santillana, The crime of Galileo, Time Inc., Nowy Jork 1962, s. 317–318.

W epoce Galileusza Kościół był o wiele wierniejszy rozumowi niż sam Galileusz. Proces przeciwko Galileuszowi był zasadny i słuszny.
- Autor: Paul Feyerabend, filozof przyrody
- Opis: słowa te przytoczył w 1990 Benedykt XVI, aczkolwiek poza kontekstem, co było krytykowane m.in. przez naukowców z La Sapienza.
- Źródło: „L’Osservatore Romano” nr 3, 2008, s. 18.