Teodozjusz I Wielki

solid Teodozjusza I Wielkiego

Teodozjusz I Wielki (łac. Flavius Theodosius Augustus; 347–395) – cesarz rzymski od 379 roku.

• Chcemy by wszystkie ludy podlegające naszej miłościwej władzy, żyły w wierze powierzonej Rzymianom przez apostoła Piotra, głoszonej i wyznawanej obecnie przez Damazego z Rzymu i Piotra z Aleksandrii, człowieka o świętości apostolskiej. (…) Nakazałem, żeby ten tylko, kto przestrzega tego prawa, mógł przybrać imię katolika, a wszyscy inni jako nierozumni i szaleni byli napiętnowani hańbą nauki heretyckiej. Winni oni spodziewać się przede wszystkim pomsty Bożej, a następnie naszej kary stosownie do decyzji, którą powzięliśmy z natchnienia niebieskiego.
  • Źródło: Edykt Tesaloński (380), przeł. Maria Radożycka-Paoletti
  • Zobacz też: katolicyzm, Damazy I, Piotr z Aleksandrii

O Teodozjuszu

• Ci, którzy nie wyznawali słusznej (to jest katolickiej) wiary, a więc heretycy, zaczęli być przedmiotem represji, tracąc część uprawnień obywatelskich, nie mogąc się wspólnie modlić do Boga przez nich wyznawanego, gdyż nie pozwalano im mieć miejsc kultu.
  Także dopiero pod koniec IV w. można było przystąpić do frontalnego ataku na religię pogańską. Nie mógł tego zrobić Konstantyn, gdyż za jego panowania poganie ciągle stanowili większość poddanych. Teodozjusz zabronił pod ostrymi karami wszelkich form kultu, nakazał zamykać świątynie. Dopiero wtedy chrześcijaństwo (to słuszne, ortodoksyjne) stało się religią państwową.
  • Autorka: Ewa Wipszycka, Religia cesarzy, w: Ziemskie dzieje Kościoła, „Pomocnik Historyczny Polityki” nr 7/2015.
  • Zobacz też: Konstantyn I Wielki, chrześcijaństwo

• To był wprawdzie proces powolny idący od czasów Konstantyna I, który już wydawał ustawy skierowane przeciwko sprawowaniu krwawych ofiar i wróżeniu z wnętrzności zwierząt. On przecież także nakazał zburzenie kilku ważnych świątyń. Dalej posunęli się już jego synowie, którzy wprowadzili nawet karę śmierci za dywinację, zakazywali oddawania czci posągom bóstw itd. Ale dopiero edykt z 8 listopada 382 roku Teodozjusza I, o którym mówi się, że znamionował „śmierć bogów” w Cesarstwie Rzymskim, zakazał ostatecznie pod karą gardłową składania krwawych ofiar i dokonywania wróżb ze zwierząt ofiarnych. Obłożone zostały również karami wszelkie praktyki pogańskie – nawet oddawanie czci przez zapalanie światła czy kadzidła dobrym bóstwom domowym, Larom i Penatom.
  • Autorka: Maria Dzielska, Maria Dzielska: Nie wyobrażam sobie świata bez chrześcijaństwa, rp.pl, 31 lipca 2018.
  • Zobacz też: wolność religijna