Sztuka kochania (poemat)

Sztuka kochania (łac. Ars amatoria) – poemat erotyczny Owidiusza.

• Ciągłe żniwo wyjaławia pole.
  • Continua messe senescit ager. (łac.)
  • Źródło: Księga II, 82

• Dbałość upiększy waszą twarz, zaniedbanie zniszczy.
  • Cura dabit faciem, facies neglecta peribit. (łac.)
  • Źródło: Księga II, 105

• Drobiazgi najlepiej schlebiają kobiecej próżności.
  • Źródło: Księga I, 74

• Dziewice lubią nad wszystko,
  kiedy je o co prosimy.
  • Źródło: Pierwsza księga, XVI, Tow. Wyd. IGNIS, Warszawa 1922, s. 25, tłum. Julian Ejsmond.

• Jeżeli pragniesz zachować
  na długo miłość twej pani,
  chwal to wszystko co w niej widzisz,
  chwal i to co widzisz na niej.
  • Źródło: Druga księga, XII, Tow. Wyd. IGNIS, Warszawa 1922, s. 44, tłum. Julian Ejsmond.

• Każdy myśli tylko o własnej przyjemności.
  • Curae sua cuique voluptas. (łac.)

• Kto po wzięciu pocałunku
  i po dalszy ciąg nie sięga, —
  godzien stracić to, co zyskał,
  stary głupi, niedołęga...
  • Źródło: Pierwsza księga, XV, Tow. Wyd. IGNIS, Warszawa 1922, s. 24, tłum. Julian Ejsmond.

• Ktokolwiek zechce dotknąć przedmiotu swej miłości, jeżeli tylko wytrwa, otrzyma należną nagrodę.
  • Ad venerem quicumque voles attingere suam, si modo duraris, praemia digna feres. (łac.)
  • Źródło: Księga II, 702

• Łagodny pokój przystoi ludziom, gniewne szczekanie zwierzętom.
  • Candida pax homines, trux decet ira feras. (łac.)
  • Źródło: Księga IV, 502

• Miłość jest obrazem wojny.
  Tchórze opuszczą jej znaki.
  W słodkich obozach kochania
  musisz znosić trud wszelaki.
  • Źródło: Druga księga, VIII, Tow. Wyd. IGNIS, Warszawa 1922, s. 39, tłum. Julian Ejsmond.

• Miłość nienawidzi zwłoki.
  • Amor odit inertes. (łac.)
  • Źródło: Księga II, 229

• Miłość zdobywa się słodkim spojrzeniem.
  • Comibus est oculis alliciendus. (łac.)
  • Źródło: Księga III, 510

• Nadzieja, jeżeli jej raz się da wiarę, długo nie ustępuje. I choć jest boginią zwodniczą, chętnie do niej lgniemy.

• Nie doradzam wam rozpusty,
  lecz podkreślam z całą siłą,
  iż szafowanie miłością
  nikogo nie zubożyło.
  • Źródło: Księga trzecia, III, Tow. Wyd. IGNIS, Warszawa 1922, s. 75, tłum. Julian Ejsmond.

• Nie noś za dużych sandałów.
  Czub twój niechaj się nie jeży...
  Niech twą brodę oraz włosy
  strzyże najlepszy z balwierzy...
  
  Pamiętaj czyścić paznokcie.
  Oddech musi pachnieć mile.
  Inaczej — kochanka twoja
  uciekać będzie o milę...
  • Źródło: Pierwsza księga, XII, Tow. Wyd. IGNIS, Warszawa 1922, s. 20-21, tłum. Julian Ejsmond.

• Niech przyjaciółka twoja słyszy zawsze upragnione dźwięki.
  • Audiat optatos semper amica sonos. (łac.)
  • Źródło: Księga II, 156

• Niechaj każda z pięknych kobiet
  pozna siebie sama, aby
  wiedzieć w jakiej ma postawie
  prezentować swe powaby.
  • Źródło: Księga trzecia, XXXI, Tow. Wyd. IGNIS, Warszawa 1922, s. 110, tłum. Julian Ejsmond.

• Niechaj ziemia przyjmie prochy moje.
  • Accipiat cineres terra paterna meos. (łac.)
  • Źródło: Księga II, 26

• Niewiasta — jak kamienica
  i od tyłu i od frontu
  jeżeli już jest zniszczona,
  dopomina się remontu...
  • Źródło: Księga trzecia, VIII, Tow. Wyd. IGNIS, Warszawa 1922, s. 82, tłum. Julian Ejsmond.

• Obfitość zjawisk często hamowała mój sąd.
  • Copia indicium saepe morata meum est. (łac.)
  • Źródło: Księga I, 98

• Oczekiwać złota od poetów to zbrodnia.
  • A doctis pretium scelus est sperare poetis. (łac.)
  • Źródło: Księga III, 551

• Odważnym sprzyja okazja i Wenus.
  • Audentem forsque Venusque iuvat. (łac.)
  • Źródło: Księga I, 606

• Przypadek wszędzie ma znaczenie.
  • Casus ubique valet. (łac.)
  • Źródło: Księga III, 425

• Stół i wino sprzyjają przyjemnemu spędzeniu czasu.
  • Aptior est dulci mensa merumque ioco. (łac.)

• Sztuka powinna kierować miłością.
  • Arte regendus amor. (łac.)
  • Źródło: Księga I, 4

• Świat cały sławi moje imię.
  • Cantatur toto nomen in orbe meum. (łac.)
  • Źródło: Księga II, 740

• Troska znika i rozpuszcza się w winie.
  • Cura fugit multo diluiturque mero. (łac.)
  • Źródło: Księga I, 239

• Uniesiony namiętnością
  nie wyprzedzaj twojej pani.
  Najmilej, gdy jednocześnie
  przybijecie do przystani...
  • Źródło: Druga księga, XXII, Tow. Wyd. IGNIS, Warszawa 1922, s. 67, tłum. Julian Ejsmond.

• Ustępuj przed opierającą się, odejdziesz jako zwycięzca.
  • Cede repugnanti; cedendo victor aribis. (łac.)
  • Źródło: Księga II, 197

• W sztuce kochania uczeńsze
  bywają dojrzalsze damy.
  Jak wiadomo przez ćwiczenia
  talent udoskonalamy.
  • Źródło: Druga księga, XXI, Tow. Wyd. IGNIS, Warszawa 1922, s. 63, tłum. Julian Ejsmond.

• Wenus każe w tajemnicy trzymać sekrety swego kultu.
  • Cytherea iubit sacra taceri. (łac.)
  • Źródło: Księga II, 607

• Zdobędziesz każdą kobietę
  na jaką uczujesz chrapkę,
  tylko umiej gdzie należy
  zręcznie zastawić pułapkę.
  • Źródło: Pierwsza księga, IX, Tow. Wyd. IGNIS, Warszawa 1922, s. 13-14, tłum. Julian Ejsmond.

• Zezwolimy ci na określoną miarę picia, aby umysł i nogi spełniały swoją rolę.
  • Certa tibi a nobis dabitur mensura bibendi: officium praestent mensque pedesque sunt. (łac.)
  • Źródło: Księga I, 588

• Zręczna łagodność szczególnie zjednywa umysły; szorstkość sprowadza nienawiść i przeklęte wojny.
  • Dextera praecipue capit indulgentia mentes; asperitas odium sacraque bella movet. (łac.)
  • Źródło: Księga II, 145, 146

• Zrywajcie kwiaty, ponieważ gdy nie będą zerwane, same nędznie zwiędną.
  • Carpite florem, qui nisi carptus erit, turpiter ipse cadet. (łac.)
  • Źródło: Księga III, 80

• Zwłoka, jeżeli nie jest za długa, zawsze wzmaga namiętność.

Zobacz też:

• tekst Sztuki kochania w Wikiźródłach