Stanisław Kuszewski

Stanisław Kuszewski (1929–2009) – polski dziennikarz, rektor PWSFTViT w Łodzi w latach 1973–1980.

Współczesny film polski (1977)

(Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1977)

• Największe emocje budzi film. Jeśli niedobry, widownia potrafi urządzać awantury bogu ducha winnym bileterom, a krytycy „obracając w proch i pył” reżysera – domagać się, aby nigdy więcej nie dano mu prawa posługiwać się kamerą. Równocześnie film jak gdyby stworzony jest po to, żeby przyznawać mu nagrody. Nie wystarczają już festiwale, chociaż jest ich coraz więcej. Do premiowania filmów przy pomocy nagród, medali, dyplomów, wyróżnień honorowych itp. przystępują czasopisma, organizacje kulturalne, dyskusyjne kluby filmowe, urządza się plebiscyty, konkursy, przeglądy. Prawo do przyznania własnej nagrody traktowane jest jako jeden z demokratycznych przywilejów przysługujących każdej zbiorowości, bez względu na jej charakter.
  • Źródło: s. 84.

• Poręba zwraca uwagę w filmie na paradoksalną z pozoru sytuację: oto człowiek związany z dawnymi sympatiami z ziemiaństwem na skutek biegu wydarzeń staje się przywódcą ludowego ruchu oporu. Trzon jego oddziału stanowią chłopi i robotnicy, co świadczy, że odpowiedzialność za niepodległość kraju zaczynają brać na siebie masy ludowe. Dla polskiego odbiorcy dziś Hubal-Dobrzański jest jak kamień milowy rozdzielający dwie różne epoki i zarazem jak pomost pomiędzy tymi epokami. Wyświetlany na Kubie film przyjęty został jako artystyczny odpowiednik dziejów i postawy Che Guevary. Sugeruje on, że niekiedy płacąc cenę najwyższą podejmować trzeba walkę nawet bez szans na zwycięstwo dziś, po to, aby stworzyć sobą symbol niezbędny do tego, żeby móc zwyciężyć jutro.
  • Opis: o Hubalu
  • Źródło: s. 43.

• Rozwijające się społeczeństwo poszukuje nieustannie pozytywnych wzorców i trwałych punktów oparcia. Nie znajdując ich zbyt wiele w tym, co dostarczają niektóre współczesne tendencje artystyczne, zwraca się znowu w stronę klasyki. Być może właśnie dlatego w polskim filmie fabularnym ostatnich kilku lat nastąpił gwałtowny zwrot w stronę wielkiej literatury lat dawnych. Będziemy bardziej szczegółowo omawiać ważniejsze pozycje tego nurtu, przypominając sylwetki reżyserów, o których obecnie najwięcej się u nas mówi.
  • Źródło: s. 39.

• Upadek Belgii, Holandii i Francji stanowi kolejne rozczarowanie. Polacy nie tracą jednak nadziei, biorą udział w bitwie lotniczej o Anglię, prowadzą działalność partyzancką w kraju. Na ziemiach polskich mnożą się krwawe represje i zaczyna się – prowadzona na niespotykaną w dziejach skalę – akcja eksterminacyjna. Napaść Niemiec hitlerowskich na Związek radziecki ożywia nadzieję na porażkę okupanta. Tej wiary nie osłabia fakt, że w pierwszym okresie teatr wojny przemieszcza się na wschód. Faszyzm musi ponieść klęskę – to przekonanie dodaje sił wszystkim Polakom prowadzącym walkę z zaborcą.
  • Źródło: s. 40.

• Zanussi przyjmowany jest szczególnie żywo przez młodzież, zwłaszcza studencką. Widzi w nim ona interesującego partnera do dyskusji, w licznych spotkaniach z reżyserem, także o charakterze międzynarodowym. Oponenci zarzucają mu, że przyjmuje postawę biernego obserwatora, który podając w wątpliwość pewne zjawiska, nie proponuje równocześnie własnego punktu widzenia, uchyla się od zaakceptowania jakiegokolwiek programu, że nadmiernie ograniczając emocje uprawia twórczość chłodnej kalkulacji. Ciekawe, jak będzie przebiegał dalszy rozwój jego talentu.
  • Źródło: s. 62.
  • Zobacz też: Krzysztof Zanussi