Lew Gumilow

Lew Gumilow (1912–1992) – rosyjski historyk, geograf, etnolog i orientalista; syn Anny Achmatowej.

Definicja etnosu (grupy etnicznej) nie zawiera żadnej cechy rzeczywistej, która miałaby zastosowanie do wszystkich przypadków. Język, pochodzenie, obyczaje, kultura materialna lub ideologia czasem mogą być kryterium odróżnienia, ale mogą także nim nie być. Pojęcie to bywa również względne: np. Gruzin w swojej rodzimej wiosce jest Gruzinem, w Moskwie jest uważany za obywatela radzieckiego, a na Nowej Gwinei – za Europejczyka. Jedyne niezmienne i unikalne kryterium to przeświadczenie jednostki i grupy: „My jesteśmy tacy, a wszyscy pozostali są inni”.
- Źródło: Etnogeneza czyli o cyklicznym rozwoju ludzkości. Rozmowa z prof. Lwem N. Gumilowem. w: Wiktor Osiatyński, Zrozumieć świat. Rozmowy z uczonymi radzieckimi, Czytelnik, Warszawa 1982, ISBN 8307006848, s. 314.

Genetycznie słowo „historia” oznacza poszukiwanie prawdy, badanie jej. I zawsze trzeba powiedzieć dokładnie, co zamierzamy badać.
- Źródło: Etnogeneza czyli o cyklicznym rozwoju ludzkości. Rozmowa z prof. Lwem N. Gumilowem. w: Wiktor Osiatyński, Zrozumieć świat. Rozmowy z uczonymi radzieckimi, Czytelnik, Warszawa 1982, ISBN 8307006848, s. 313.
- Zobacz też: historia

Kiedy np. przebywałem na Syberii, miałem znajomego, prawosławnego polskiego szlachcica, którego ojciec był Polakiem, a matka – Rosjanką. Sam uważał się za Polaka, ale inni Polacy absolutnie nie uznawali go za swojego. Dla nich nie był Polakiem.
- Źródło: Etnogeneza czyli o cyklicznym rozwoju ludzkości. Rozmowa z prof. Lwem N. Gumilowem. w: Wiktor Osiatyński, Zrozumieć świat. Rozmowy z uczonymi radzieckimi, Czytelnik, Warszawa 1982, ISBN 8307006848, s. 314.
- Zobacz też: Polacy

Wszyscy pasjonaci są nadmiernie aktywni. Wojują, lezą w najbardziej niebezpieczne miejsca; nic więc dziwnego, że giną dużo szybciej niż cisi, spokojni obywatele. W czasach pokoju też ciągnie ich do przygód, toteż nie są na ogół w stanie ustabilizować się, założyć rodziny i wychowywać potomstwa. W efekcie ich liczba maleje i stopniowo, w wyniku doboru naturalnego, wypadają z populacji.
- Źródło: Etnogeneza czyli o cyklicznym rozwoju ludzkości. Rozmowa z prof. Lwem N. Gumilowem. w: Wiktor Osiatyński, Zrozumieć świat. Rozmowy z uczonymi radzieckimi, Czytelnik, Warszawa 1982, ISBN 8307006848, s. 324.

Z wyjątkiem początkowych okresów cyklu, gdy udaje im się pociągnąć za sobą resztę, większość zawsze jest niechętnie nastawiona do pasjonatów. Ale zanim ich powybijają, oni zdążą coś tam zrobić. Choćby jak Joanna d’Arc. Zanim ją wydali na śmierć, jeszcze zdążyła uratować Francję.
- Źródło: Etnogeneza czyli o cyklicznym rozwoju ludzkości. Rozmowa z prof. Lwem N. Gumilowem. w: Wiktor Osiatyński, Zrozumieć świat. Rozmowy z uczonymi radzieckimi, Czytelnik, Warszawa 1982, ISBN 8307006848, s. 325–326.