Kariera Nikodema Dyzmy (powieść)

Kariera Nikodema Dyzmy – powieść Tadeusza Dołęgi-Mostowicza z 1932, której akcja toczy się w Polsce (Warszawie i Koborowie) końca lat dwudziestych XX wieku, u początku rządów Józefa Piłsudskiego oraz sanacji.

Kariera Nikodema Dyzmy

Kalkuluję, że nasze czasy należą do tego, co umie łapać okazję.
- Opis: opinia Zygmunta Krzepickiego

Moim zdaniem, panie prezesie, nie ma takiego wielkiego spryciarza, który by nie znalazł większego, co go nabije w butelkę.
- Opis: wypowiedź Krzepickiego, sekretarza Dyzmy

O Karierze Nikodema Dyzmy

Dla uwypuklenia groteskowości tej dezorientacji użyłem w powieści, w założeniu obyczajowej, techniki, którą z braku innego terminu nazwę techniką satyry podskórnej. Sprawia to, że powieść utrzymuje się na krawędzi między obrazem realistycznym a karykaturą.
- Autor: Tadeusz Dołęga-Mostowicz, Nie mieszać się do ojczyzny, „Wiadomości Literackie” 1931, nr 21

Powieść ta jest próbą literackiej syntezy psychiki powojennej społeczeństwa polskiego [chodzi o I wojnę światową]. Psychikę tę, moim zdaniem, charakteryzuje przede wszystkim zdumiewający i niebywały brak kryteriów w ocenie zagadnień, ludzi i zdarzeń, tak od strony etycznej, jak i gospodarczej, towarzyskiej, artystycznej czy każdej innej.
- Autor: Tadeusz Dołęga-Mostowicz, Nie mieszać się do ojczyzny, „Wiadomości Literackie” 1931, nr 21

Grażyna Hantoń-Dersanowicz: Ale ja pytałam o powieściowe, beletrystyczne jasnowidzenia!
Waldemar Łysiak: Proszę bardzo. Tadeusz Dołęga-Mostowicz już w 1932 roku, czyli jedenaście lat przed urodzeniem się Lecha Wałęsy, opisał jego karierę bardzo trafnie…
Grażyna Hantoń-Dersanowicz: Baju-baju! Reklamuje pan bajkę polityczną, która miała skompromitować przedwojenną sanację!
Waldemar Łysiak: Cóż, bardzo lubię takie bajki.
- Opis: wywiad-rzeka przeprowadzony przez Grażynę Hantoń-Dersanowicz z Waldemarem Łysiakiem.
- Źródło: Waldemar Łysiak, Łysiak na łamach 7, Wydawnictwo Nobilis, Warszawa 2015, ISBN 9788360297650, s. 311.