Tadeusz Dołęga-Mostowicz

Tadeusz Dołęga-Mostowicz

Tadeusz Dołęga-Mostowicz (1898–1939) – polski pisarz, prozaik.

Bracia Dalcz i S-ka

• Być szefem, to znaczy panować, a panować to to samo, co móc sobie pozwolić na wszystko z wyjątkiem okazania tego, co jest może uzasadnione, może nawet wytłumaczalne, lecz nie jest potrzebne.
  • Źródło: Bracia Dalcz i S-ka, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2010, s. 452

• Ludzie często mówią najgorzej o bliźnich, ale w gruncie rzeczy myślą lepiej. Wynika to stąd, że sami siebie uważają za wyjątkowo zły wyjątek. Dlatego cieszą się, gdy się dowiedzą, że ktoś popełnił zdeklarowane łajdactwo. Umacnia to ich wiarę w siebie.
  • Źródło: Bracia Dalcz i S-ka, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1989, t. I, s. 211

• Najważniejszą rzeczą jest nie rzeczywistość, lecz złudzenie, dzięki któremu mamy świadomość rzeczywistości.
  • Źródło: Bracia Dalcz i S-ka, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1989, t. I, s. 212

• (…) poglądy na psychologię kobiety dałyby się wyrazić w kilku zdaniach: psychologia aparatu rozrodczego, krąg zainteresowań nie przekraczający sfery płciowej. Wszystko, co pozostaje poza funkcją rozmnażania się i macierzyństwa, co nie jest w oczywisty, namacalny sposób z tym związane, jest dla każdej kobiety najdoskonalej obojętne.
  • Źródło: Bracia Dalcz i Ska, t. II, rozdz. I, Tow. Wydawnicze Rój, Warszawa 1937.

• Samotność daje siłę. Siła jest poczuciem odpowiedzialności tylko przed sobą samym i więcej przed nikim.
  • Źródło: Bracia Dalcz i S-ka, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1989, t. I, s. 287

• W psychice ludzkiej gdzieś na samym jej dnie leży najsilniejsza bodaj potrzeba wiary, potrzeba religji, potrzeba przeświadczenia, iż poza rzeczami dającemi się ogarnąć własnym umysłem, istnieją koncepcje wyższe, prawdy nie dla każdego dostępne, których losy pozostają w ręku Opatrzności, względnie ludzi opatrznościowych. I właśnie człowiek opatrznościowy, on tylko, może sobie pozwolić na zamknięcie przed innymi tajemnic swoich wyższych planów i głębszych przemyśleń.
  • Źródło: Bracia Dalcz i S-ka, t. I, rozdz. VII, Tow. Wydawnicze Rój, Warszawa 1937, s. 235

• Wszyscy ludzie, którzy do czegoś pozytywnego doszli, wolni byli od kultu dla teorii. Teoria w życiu to klosz zasłaniający pole obserwacyjne. Życie nie znosi żadnych form sztywnych, wymaga giętkości i umiejętności przystosowania się do środowiska, szybkiego i na wskroś praktycznego oceniania warunków, sporadycznie, indywidualnie, doraźnie.
  • Źródło: Bracia Dalcz i S-ka, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2010, s. 488

Czeki bez pokrycia

(Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2011)

• Spekulujecie na powszechną anarchię, ale mylicie się, jeśli przypuszczacie, że wasze wzory mogą być przeszczepione na ciało innych narodów. Do niewolnictwa zdolny jest w Europie tylko lud rosyjski.
  • Opis: ukraiński nacjonalista do bolszewickiego agenta.

• Przy każdej okazji wychodzi na jaw jedno i to samo: nie ma żadnego kręgosłupa! (…) Czyż może być coś groźniejszego dla całej naszej warstwy wobec wielkich przemian na świecie? Czy ludzie bez żadnego wewnętrznego pionu mogą coś znaczyć, mogą odegrać jakąś rolę w kształtowaniu przeobrażeń, których jesteśmy i będziemy świadkami? Materializm został doprowadzony do najwyższych granic. Dla wodzirejów politycznych obrona stanu posiadania utożsamia się z racją stanu Polski.

• W grze miłości łatwiej wybaczyć zdradę niż narażenie na szantaż lub wydanie na pośmiewisko.

• Wielkie kariery robią ludzie wielkich charakterów, ludzie bez czci i wiary, i ludzie, którzy potrafią być narzędziem pierwszych lub drugich.(…) Tylko że pierwsi i drudzy, jeśli się potykają, to o wielkie kamienie, gdy ta trzecia kategoria z reguły słabo trzyma się na nogach. Wystarczy skórka pomarańczy – żeby leżeli. A wtedy wynoszą ich do rupieciarni.

Doktor Murek zredukowany

(Tow. Wydawnicze „Rój”, Warszawa 1936)

• Każdy jest świnią na taki kaliber, na jaki go stać!…
  • Źródło: rodz. V, s. 348.

• Pan nie zna kobiet. Wszystkieśmy jednakie. Chcemy jak najpełniej użyć młodości. A co do męża i dzieci?… Owszem. Bardzo chętnie. Nawet w najgorszą biedę. Ale na to trzeba się zakochać. Albo już znudzić się ostatecznie i zapragnąć spokoju. Albo zbrzydnąć i w ten sposób zapewnić sobie roboczego wołu, któryby tyrał na rodzinę do śmierci. Nic pan nie wie o kobietach.
  • Opis: Arletka do Murka.
  • Źródło: rodz. V, s. 325.

Kariera Nikodema Dyzmy

• Nastąp się pan.

• Nie obrażało to jego ambicji męskiej, gdyż życie nie dało mu dotychczas warunków, w których ta mogłaby się rozwinąć.

• Powtarzanie tego, co się słyszy od innych, i podawanie za własne może dać duże korzyści.

• Rozumie osoba?

• Ten pan Dyzma ma trafne podejście do życia: chwyta je za grzywę i wali w pysk!
  • Zobacz też: tekst powieści

Ich dziecko

(Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2012)

• Co może być większym szczęściem dla kobiety niż świadomość, że wszystko, co się w duszy jej najbardziej kochanego człowieka dzieje, dzieje się przez nią i dla niej?…
  • Źródło: s. 342

• Czyż my, kobiety, możemy dobrze zanalizować pobudki, którymi kierują się mężczyźni? Nigdy. Ich psychika jest zupełnie inna. To i owo odgadujemy intuicją, to i owo opieramy na powierzchownych obserwacjach, ale gruntu, ale tego laboratorium, gdzie wylęgają się ich myśli, ich zamiary, nie poznajemy nigdy. A największy błąd popełniamy, dopatrując się w motywach ich działania analogii do naszych własnych pobudek. Weźmy na przykład miłość. Miłość kobiety jest zupełnie inna niż miłość mężczyzny. Zewnętrzne formy są podobne, ale tylko podobne. Materiał, treść będzie zawsze różna.
  • Źródło: s. 298

• Jak to wam, mężczyznom, zasady mogą zasłonić wszystko: poczucie ludzkości, sprawiedliwości, współmierności, jak mogą was oślepić…
  • Źródło: s. 235

• Wychowanie angielskie, raczej to, co nazywamy tutaj wychowaniem angielskim, jest najobrzydliwszym gwałtem nad naturą ludzką. To nie wychowanie, lecz tresura.
  • Źródło: s. 386

• Zakochana kobieta nigdy nie widzi całej rzeczywistości. Sugestionuje się wytworzonym przez siebie światkiem, dobrowolnie ogranicza prawdę do kilku nieskomplikowanych aksjomatów, a wszystko, co wokół burzy się i kłębi, nic ją nie obchodzi.
  • Źródło: s. 299

• (…) Żyjemy w epoce standardowej tandety. Każde rozumowanie musi być uproszczone do bodaj najabsurdalniejszych granic, jeżeli ma stać się powszechne. Artykuł masowy. Wrzuca się do automatu zdawkową monetę i zaraz wyskakuje gotowy, precyzyjnie sztancowany pogląd. Nikt nie ma czasu myśleć. Popyt jest tylko na produkty z automatu. (…) Ludzie, którzy są najgłębiej przekonani o własnej inteligencji, w dziewięćdziesięciu dziewięciu przypadkach na sto nie są niczym innym, jak kramikiem standardowych wyrobów. Standardowe poglądy, standardowe kryteria.
  • Źródło: s. 381

Kiwony

(Krajowa Agencja Wydawnicza, Białystok 1987)

• Kobiety nie potrzebują specjalnego wysiłku myślowego, ani lat doświadczenia, by poznać, że przyczyną takiego, a nie innego postępowania mężczyzny, jest zachwyt dla nich, a poznając – przebaczyć są gotowe uchybienia najgrubsze.
  • Źródło: Kiwony, s. 118

• Oddawanie bliźnim większych przysług wytwarza u nich psychikę dłużnika, a czego od dłużnika może się wierzyciel spodziewać oprócz nienawiści lub w najlepszym wypadku niechęci?
  • Źródło: Kiwony, s. 208

• O jedno was proszę: nie używajcie słowa „jakoś”, to jest najgłupsze słowo, jakie znam. Świadczy o lenistwie mózgu i flejtuchowatej woli.
  • Źródło: Kiwony, s. 126

• Patrz co robią inni, nie wstydź się zasięgnąć rady starszych i postaraj się wyzbyć żądania od siebie doskonałości. Trzeba zawsze wierzyć, że to co się robi, jest robione dobrze. Człowiek bowiem nie mający uznania i szacunku dla siebie, nie może oczekiwać tego od innych, a przeciwnie, ceniąc siebie podnosi swą wartość w oczach otoczenia.
  • Opis: pouczenia wuja Cezarego dla bohatera powieści.
  • Źródło: Kiwony, s. 65

Ostatnia brygada

(Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2011)

 Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Ostatnia brygada.

• Całe nasze pokolenie jest tą ostatnią brygadą niewoli, ostatnią brygadą wielkiej wojny… I póki nie wymrze to pokolenie, póki nie przyjdzie pomór na ostatnią brygadę, póty nie zacznie się nowe życie.

• Handel to jest taka rzecz, gdzie trzeba mieć psichołogię krityczną i trzeba mieć wielką wytrzymałość, a nie trzeba nic nowego stwarzać. To znaczy, że handel jest akuratnie dla Żydów.
  • Opis: kupiec żydowski tłumaczący Polakowi reguły handlu.

• Uczciwy człowiek jest to taki, którego na razie z braku dowodów przestępstwa nie można zamknąć w więzieniu.
  • Opis: opinia rosyjskiego sędziego śledczego

• W każdym interesie, czy to w rządzie, czy w polityce, czy w handlu, najważniejsze jest nie to, co się zamierza, tylko kto zamierza.

• Wszystko zrozumieć to wszystko przebaczyć.

Pamiętnik pani Hanki

• Każdy człowiek ma jakieś słabe strony. A zwłaszcza kobieta. Każdy człowiek może się z czymś wygadać, a zwłaszcza kobieta. Każdy człowiek ulega nastrojom, a zwłaszcza kobieta.
  • Opis: stryj Albin do Hanki.
  • Źródło: rozdz. Mój pamiętnik (Wtorek)

• Przekonałam się już, że ci mężczyźni, którzy otaczają szczególniejszym kultem swoje matki, są najlepszym gatunkiem mężczyzn. Tacy nie bywają ani gruboskórni, ani lekceważący w stosunku do kobiet. Mogą być nawet brusque po wierzchu, lecz wewnętrznie są delikatni i subtelni. Zdobywają się na wiele czułości, przywiązania, są zdolni do wielu poświęceń.
  • Źródło: Pamiętnik pani Hanki, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2013, s. 320

• Przez oderwanie się od spraw bieżących człowiek otwiera sobie drogę do tych pokładów własnych myśli, o których istnieniu tak łatwo zapomina się w gwarze intensywnego życia.
  • Źródło: Pamiętnik pani Hanki, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2013, s. 103

• Przypomniało mi się stare mądre przysłowie, że nic tak nie plami kobiety jak atrament. List zawsze może trafić w czyjeś niepowołane ręce…
  • Źródło: Pamiętnik pani Hanki, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2013, s. 85

• Twierdził, że zna trzy rzeczy wieczne: wieczne pióro, wieczną miłość i wieczną ondulację.
  • Postać: pisarz Tadeusz Dołęga-Mostowicz
  • Źródło: Pamiętnik pani Hanki, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2013, s. 220

• Zdaje się zanosić na wojnę. Pani Lucyna twierdzi, że w razie wojny wejdą w modę wysokie sznurowane buciki i małe kapelusiki stylizowane według czapek wojskowych. Pod tym względem wojny się nie boję. Swoich łydek, dzięki Bogu, nie potrzebuję się wstydzić, a w małych kapelusikach jest mi bardzo do twarzy.
  • Źródło: Pamiętnik pani Hanki

Prokurator Alicja Horn

(Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2010)

• Dziś instytucja narzeczeństwa straciła już nawet swoje dwuznaczne znaczenie, przynajmniej w opinii ogółu.
  • Źródło: s. 43

• Jeżeli wobec kobiety mężczyzna powołuje się na swoje prawa, dowodzi tym, że nie ma żadnych. Prawem dla kobiety jest bezprawie, narzucona wola, przemoc moralna. Takie prawo kobieta czci i sama w sobie nosi jego sankcje.
  • Opis: opinia Alicji Horn
  • Źródło: s. 134
  • Zobacz też: kobieta, mężczyzna

• Należy pamiętać, że jest to kobieta, a nie sądzę, by jakiejkolwiek kobiecie jakikolwiek strój, chociażby miała to być toga prokuratorska, mógł pozwolić zapomnieć, że jest kobietą.
  • Opis: opinia adwokata o prokuratorce Horn
  • Źródło: s. 502

• Okrucieństwo, panie prezesie, jest bliższe psychice kobiety niż mężczyzny.
  • Opis: opinia prokurator Horn wobec prezesa sądu
  • Źródło: s. 41

• Polscy chłopi i angielscy dżentelmeni mają jedną wspólną cechę: i ci, i tamci uważają okazywanie swoich uczuć za największą nieprzyzwoitość.
  • Źródło: s. 300
  • Zobacz też: chłop

Świat pani Malinowskiej

(Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2010)

 Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Świat pani Malinowskiej.

• Czyż to, co dało się przez tyle lat tłumić i ukrywać, może być miłością? (…) Miłość zaczyna się od tego, że się o niej wie, że się wie z całą pewnością. Nawet wbrew rozsądkowi, wbrew logice, wbrew postulatom etycznym, wbrew własnej woli.
  • Źródło: s. 279

• Każdy człowiek ma chwilę w życiu, gdy szczęście lezie mu do rąk. Rzecz w tym, że trzeba mieć rozsądek i rozwagę, by poznać się na tym.
  • Opis: opinia kuzyna Feliksa wobec Stefana Borowicza.
  • Źródło: s. 133

• Kobiety nie rozumują (…) i to im pozwala lepiej odczuwać rzeczywistość. Intuicja zapewne i nam jest wrodzona, ale nie dopuszczamy jej do głosu. (…) My, mężczyźni, mamy właśnie intuicję przytłumioną przez to zaufanie do swojej logiki. Rozumowanie przytępia nasze odczuwanie rzeczywistości.
  • Źródło: s. 266

• Ludzie, którym urodzenie lub stanowisko daje pewność siebie, umieją każdego postawić w kropce: ani na prawo, ani na lewo, tylko akurat musisz tak zrobić jak on chce. A dlaczego?… Bo są pewni siebie. Po takim widać, że on dużo więcej znaczy, dużo jest ważniejszy, niż potrzebuje okazywać.
  • Źródło: s. 122

• Nauka nie jest niczym innym, jak wygłaszaniem niepewnych rzeczy z pewną miną.
  • Opis: pogląd ziemiańskiego konserwatysty Walerego Pohoreckiego.
  • Źródło: s. 188

• Są dwa rodzaje żon: te, które ściągają człowieka w dół, i te, które są mu zachętą i pomocą w zdobywaniu zaszczytów.
  • Źródło: s. 181

• Umieć pamiętać i umieć zapominać – oto cała sztuka.
  • Źródło: s. 95

• Z tradycją szlachecką jest jak ze staromodną karetą. Przechowywanie jej dużo kosztuje, a użyteczność jej jest żadna. Cóż począć, kiedy tak trudno wyrzec się dla niej sentymentu.
  • Opis: wyjaśnienie Stefana Borowicza dla Bogny Malinowskiej.
  • Źródło: s. 31

Trzecia płeć

(Krajowa Agencja Wydawnicza, Białystok 1989)

• Intelekt ma możność życia samoistnego i odgraniczania się od zjawisk zewnętrznych.
  • Opis: pogląd profesora Szczedronia
  • Źródło: s. 45

• Na ogół kobieta ma niebywale rozwiniętą zdolność przystosowywania się. Aklimatyzuje się w nowych warunkach i asymiluje się w najbardziej obcych środowiskach znacznie łatwiej i prędzej niż mężczyzna.
  • Źródło: s. 157

• Przyczyna, dla której kobieta rozwodzi się, nigdy nie tkwi w jej mężu, lecz w tym przyszłym.
  • Źródło: s. 82

• To zadziwiające, jak instytucja wroga jest potrzebna. Ludzie nie wytrzymaliby z nudów, gdyby nie mogli kogoś zwalczać. Obawiam się, że to tkwi w instynkcie.
  • Opis: pogląd doktora Szermana
  • Źródło: s. 191

• Większość ludzi przyjmuje pewne zasady jako prawdy bezwzględne, jako dogmaty. Nigdy ich nie kwestionuje, nie bada, nie analizuje. I to stanowi ich siłę.
  • Źródło: s. 179

Trzy serca

(Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1989)

• Ludzie nie wiedzą, że dla nas, dla kobiet, poznać mężczyznę, poznać go do gruntu, to znaczy to samo co zobojętnieć.
  • Źródło: s. 214

• Nieszczęście powstaje tylko wtedy, gdy jesteśmy w czymś silnie zaangażowani właśnie uczuciowo. Wszystko to, co traktujemy mniej więcej obojętnie, możemy utracić bez przeżywania tragedii.
  • Źródło: s. 290

• Uczciwość jest klasyczną formą lenistwa. Nie znam leniów nieuczciwych. Nie chce im się ponosić trudów wyłamywania się z reguł, z konwencji, z przyjętych obyczajów.
  • Opis: pogląd ekscentryka Seweryna Marii Tukałły
  • Źródło: s. 125

Wysokie Progi

(Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2010)

• Dopiero po dłuższym życiu i po wielu doświadczeniach kobieta uczy się cenić mężczyznę. Z wiekiem stopniowo ceni go coraz bardziej, coraz mniej zwraca uwagę na jego wady, coraz pobłażliwsze stosuje kryteria, aż wreszcie ślepnie na to, co ją kiedyś jako młodą dziewczynę śmieszyło czy odpychało w mężczyźnie, i zaczyna go przeceniać.
  • Źródło: s. 462

• To, czego pragniemy, ubieramy zawsze w tęczowe kolory. Niepodobna marzyć o rzeczach pospolitych. Przynajmniej ten, kto marzy, przedmiotu swych marzeń nie uważa nigdy za coś szarego, banalnego, zwykłego. Idealizowanie celu zaś sprowadzić musi rozczarowanie w tej samej chwili, gdy cel osiągamy.
  • Źródło: s. 469

• Z nieprawdopodobną jasnością zrozumiała teraz, że wszystko, co osiągnęła, wszystko, do czego doszła, jest, istnieje i ma pewną wartość jedynie przez tamto, dla kontrastu z przeszłością…
  • Opis: życiowa refleksja bohaterki powieści
  • Źródło: s. 411

Złota Maska

(Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2010)

• Naucz się jednego: zadaniem aktora bynajmniej nie jest być świetnym, lecz uchodzić za świetnego, czyli podobać się.
  • Opis: pouczenie reżysera dla bohaterki
  • Źródło: s. 193

• Nie dość jest postępować porządnie. Należy jeszcze postępować tak, by nie wyglądało to źle. Wobec siebie wystarczy mieć czyste sumienie, ale skoro się żyje wśród ludzi, trzeba też u nich mieć czystą opinię.
  • Opis: pogląd pani Brandtmayerowej
  • Źródło: s. 141

Znachor

• Dno każdej tragedii to głupota.
  • Źródło: rozdz. I

• Gdzie u kobiety zaczyna się miłość, tam kończą się wszystkie zasady.
  • Źródło: rozdz. I

• Młodość nie wierzy doświadczeniu starych.
  • Źródło: rozdz. XV

• Chcąc serce pozyskać, trzeba całe serce okazać.
  • Źródło: rozdz. XVII

• Bo szczęście póty trwa, póki je człowiek ocenia należycie. A dla człowieka wartość ma tylko to, co ciężko się zdobyło.
  • Źródło: rozdz. XIX

• Myślę, że dlatego właśnie jesteśmy narodem ludzi biednych, że panuje u nas psychoza pogardy dla wszystkich tych, którzy zdobyli czy to majątek, czy pozycję.
  • Źródło: rozdz. XIX

Inne

• Bądź przekonany: jeżeli o kimś mówisz źle, zawsze ci uwierzą.
  • Źródło: Myślę, więc jestem. Aforyzmy, maksymy, sentencje, oprac. Czesława i Joachim Glenskowie, Antyk, Kęty 1993, s. 239.

• Cudza własność jest to taka własność, której jeszcze nie zdążyliśmy sobie przywłaszczyć.
  • Źródło: Myślę, więc jestem. Aforyzmy, maksymy, sentencje, oprac. Czesława i Joachim Glenskowie, op. cit., s. 239.

• Gdzie u kobiety zaczyna się miłość, tam się kończą wszystkie zasady.
  • Źródło: Myślę, więc jestem. Aforyzmy, maksymy, sentencje, oprac. Czesława i Joachim Glenskowie, op. cit., s. 239.

• Gdzież znaleźć owe niebanały? Ludzie od setek tysięcy lat miewali te same uczucia, przeżywali podobne sytuacje i musieli używać jednakowych słów. Wszystko co mówimy i co robimy jest banalne, szablonowe; wszystko już było, działo się, powtarzało tysiące razy. Ale dla każdej jednostki każdy z tych banałów jest zawsze nowością, odkryciem.
  • Źródło: Drugie życie doktora Murka, rozdz. V, wyd. Tow. Wyd. Rój, Warszawa 1936, s. 286.

• Miłości można poświęcić całe życie.

• Miłość w ogóle równa się poświęceniu i zatraceniu siebie…
  • Źródło: Trzecia płeć , rozdz. II

• Nic tak nie plami kobiety jak atrament.
  • Źródło: Pamiętnik pani Hanki, rozdz. XII.

• Nie można popełnić większego błędu niż żeniąc się z dziewczyną młodszą od siebie więcej niż o dziesięć lat.
  • Źródło: Profesor Wilczur , rozdz. XVII

• Rasowy mężczyzna jest drapieżnikiem, który ściga tylko wielką zwierzynę: władzę lub kobietę.

• Są trzy rzeczy wieczne – wieczne pióro, wieczna miłość i wieczna ondulacja – najtrwalszą z nich jest wieczne pióro.

• Warto być grzecznym nawet wtedy, kiedy się nie ma na to ochoty.

• Żadne zobowiązanie nie może być mocniejsze od prawdziwego uczucia.

O Tadeuszu Dołęga-Mostowiczu

• Rano major Piątkowski otrzymał wiadomość z Kołomyi, że w kierunku na Kosów-Kuty wyruszyło stąd 8–10 czołgów sowieckich. Postanowił skierować do miasta pluton piechoty, który miał być osłoną samochodu wysłanego przed godziną 10 po chleb dla wojska. Pojechali odkrytą ciężarówką: porucznik Wojda, kierowca i kapral podchorąży Dołęga Mostowicz. Dwóch pierwszych siedziało w szoferce. Dołęga, który liczył sobie dwa metry wzrostu, wolał miejsce na platformie. W pewnym momencie, gdy samochód już z ładunkiem chleba ruszył w drogę powrotną, a uśmiechnięty Dołęga machał ręka jakiemuś chłopcu, który go pozdrawiał, padła seria strzałów z czołgu, który pojawił się w górze uliczki. Polski samochód wywrócił się na ostrym zakręcie. Obaj siedzący w szoferce zdołali umknąć. Pozostał jeden poległy od jedynych strzałów, które padły w czasie tej wojny w Kutach. Los chciał, że był nim Tadeusz Dołęga-Mostowicz.
  • Autor: Dariusz Baliszewski Historia nadzwyczajna, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2009, s. 96.

• Trudno się oprzeć wrażeniu, że pamięć Tadeusza Dołęgi-Mostowicza nadal pozostaje dla nas, Polaków, niewygodną pamięcią.
  • Autor: Dariusz Baliszewski Historia nadzwyczajna, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2009, s. 96.

Zobacz też

• Kariera Nikodema Dyzmy (ekranizacja)