François-René de Chateaubriand

Z Wikicytatów, wolnej kolekcji cytatów
François-René de Chateaubriand, obraz Anne-Louis Girodet de Roussy-Trioson, początek XIX wieku
Itinéraire de Paris à Jérusalem et de Jérusalem à Paris (1821)

François-René, wicehrabia de Chateaubriand (1768–1848) – francuski pisarz, polityk i dyplomata.

  • Bywają czasy, kiedy trzeba rozdawać pogardę oszczędnie z powodu wielkiej liczby potrzebujących.
    • Źródło: Wielka księga mądrości, wybór Jacek i Tomasz Ilga
  • Im twarz poważniejsza, tym uśmiech piękniejszy.
    • Plus le visage est sérieux, plus le sourire est beau. (fr.)
    • Źródło: Pamiętniki zza grobu
  • Mięso armatnie.
    • Chair à canon. (fr.)
    • Autor: O Bonapartem i o Burbonach
  • Miłość jest niepojęta dla tych, co jej nie dzielą.
  • Oryginalnym pisarzem nie jest ten, który nikogo nie naśladuje, ale ten, którego nikt nie potrafi naśladować.
    • Źródło: Duch wiary chrześcijańskiej (1802)
  • Polacy, ci Francuzi Północy.
    • Źródło: Pamiętniki zza grobu
  • Są dwa rodzaje następstw w historii: pierwsze, bezpośrednie, w określonej chwili, i drugie, dalekie, zrazu niewidoczne. Te następstwa często są ze sobą sprzeczne; jedne wynikają z naszego ułomnego rozumienia, inne z odwiecznej mądrości. Wydarzenie opatrznościowe przychodzi po ludzkim. Bóg Stoi za nami. Zaprzeczajcie, ile wam się podoba, wyrokom boskim, odrzucajcie je, kłóćcie się o słowa, nazywajcie siłą rzeczy, albo racją to, co zwykły człowiek nazywa Opatrznością, rozważajcie skutki faktów dokonanych, a zobaczycie, że zawsze przynoszą rzeczy przeciwne waszym przewidywaniom, jeżeli nie znalazły wpierw oparcia w moralności i sprawiedliwości.
    • Źródło: Pamiętniki zza grobu, s. 625.
  • Są ludzie, co złożyli przysięgę Republice jednej i niepodzielnej, potem przysięgę Dyrektoriatowi w pięciu osobach, potem Konsulatowi w trzech osobach, potem Cesarstwu w jednej osobie, potem pierwszej Restauracji, potem znowu Cesarstwu, wreszcie przysięgli Restauracji drugiej i coś jeszcze zachowali dla Ludwika Filipa. Ja tak bogaty nie jestem. Idę za orszakiem pogrzebowym starej monarchii jak pies nędzarza.
  • Śmierć nie odsłania sekretów życia.
    • La mort ne révèle point les secrets de la vie. (fr.)
    • Źródło: Pamiętniki zza grobu
  • To, co powiadają o nieszczęściu, że nie przychodzi nigdy samo, można odnieść do namiętności – zjawiają się zawsze razem, jak muzy albo furie.
  • Zraniona godność ludzka kryje w sobie zarodek śmierci.

O Chateaubriandzie[edytuj]

  • Chateaubriand piszący na kolanach kochanki swój najmocniejszy ideologiczny pamflet przeciwko świeckiej nowoczesności zatytułowany O duchu chrześcijaństwa. Znał własne rozdarcie, uciekał przed nim w ideologię (bo sam wiedział, że to nie była religia), aby dopiero pod koniec życia stać się człowiekiem nieco bardziej dojrzałym. Konserwatywnym liberałem. Nadal uczestniczącym we francuskiej polityce żarliwie, „kontrowersyjnie”, do ostatniego dnia własnego życia, ale do życia innych starającym się już podchodzić na bezpieczną odległość liberalnego prawa, liberalnej prywatności, liberalnych wolności jednostki.
  • To wielki umysł, ale ma jedną wadę – nie może spokojnie wytrzymać, gdy ma przed sobą arkusz czystego papieru.