Edvard Beneš

Edward Benesz

Edvard Beneš (Edward Benesz) (1884–1948) – czeski polityk, prezydent Czechosłowacji w latach 1935–1938, na uchodźstwie w latach 1940–1945, i ponownie w kraju w latach 1945–1948, premier Czechosłowacji w latach 1921–1922, członek parlamentu w latach 1920–1925 i 1929–1935.

• Jeśli będziemy silni, zatrzymamy Hitlera. Prosimy, aby rząd francuski wziął to pod uwagę. Jesteśmy wierni Francji i pozostaniemy jej wierni w najtrudniejszych chwilach.
  • Opis: fragment pisma do rządu Francji przekazanego w dniu 15 września 1938 francuskiemu ambasadorowi
  • Źródło: cyt. wg Biuletynu ambasady CSRS w Warszawie, maj 1970, cyt. za: Henryk Zdanowski, Czechosłowacja w: Europejskie kraje demokracji ludowej 1944–1948, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1972, s. 115.

• Jeżeli w Słowacji jest duża liczba lub większość mieszkańców, która czuje się wyłącznie Słowakami, jeśli ta większość nazywa mieszkańców tego kraju narodem słowackim, to trzeba po prostu fakt ten skonstatować, nie ma sensu sprzeczać się o terminologię – naród słowacki czy czechosłowacki. Respektuję fakty (…).
  • Źródło: Cesta se květnu. Dokumenty o vzniku a vývoji lidové demokracie w Československu do února 1948, t. I, Praga 1965, s. 299., cyt. za: Henryk Zdanowski, Czechosłowacja w: Europejskie kraje demokracji ludowej 1944–1948, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1972, s. 132.

• Nie doprowadzicie mnie do tego, bym uznał naród słowacki. Jest to moje naukowe przekonanie, którego nie zmienię. Brońcie, jako komuniści, swego poglądu, ja się nie sprzeciwiam. Jednakże bezwzględnie reprezentuję pogląd, że Słowacy to są Czesi i że język słowacki jest jednym z narzeczy czeskiego języka (…). Nikomu nie zabraniam, by mówił o sobie, że jest Słowakiem, ale nie dopuszczę, aby głoszono, że istnieje naród słowacki.
  • Opis: odpowiedź, jaką dał Klementowi Gottwaldowi, który przedstawił mu stanowisko komunistów uznające samoistność narodu słowackiego.
  • Źródło: Cesta se květnu. Dokumenty o vzniku a vývoji lidové demokracie w Československu do února 1948, t. I, Praga 1965, ss. 53–54, cyt. za: Henryk Zdanowski, Czechosłowacja w: Europejskie kraje demokracji ludowej 1944–1948, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1972, s. 125.

• Monachium jest dla nas tym, czym rozbiory Polski dla Polaków.
  • Opis: odpowiedź gen. Sikorskiemu na pytanie: Dlaczego jesteście tacy przyjaźni w stosunku do Sowietów?
  • Źródło: Stalin and Beneš at the End of September 1938, Igor Lukes w Slavic Review t. 52, ss. 28-48, wyd. Cambridge University Press, 1993