Aleksander Brückner
Aleksander Brückner (1856–1939) – polski profesor, filolog i slawista, historyk literatury i kultury polskiej.
- Publiczny kult głównych bóstw naturalnie już upadł; kapłanów już nie ma, wprawdzie składają jeszcze ofiary bogom, lecz najuroczyściej obchodzi rolniczy lud święto dożynków: zebrawszy plon doroczny, urabiają (z ostatnich snopków) bałwana, Kurkiem zwanego, i czczą go jako boga (urodzajów), dziękując za zbiór świeży, a prosząc na rok przyszły o jeszcze obfitszy. Prócz obchodów dożynkowych tkwi pogaństwo najgłębiej w pogrzebowych; nawróceni obiecują więc, że nadal zmarłych nie będą palić ani grzebać w bogatej odzieży lub rynsztunku, z końmi lub ludźmi; że nie będą zachowywać innych pogańskich obrzędów, że zadowolą się chrześcijańskim trybem i poświęconym cmentarzem. W owych obrzędach pogrzebowych główną rolę odgrywali śpiewacy; układ równa ich wprawdzie z kapłanami pogańskimi, lecz sama nazwa, tulisze albo Ugaszę, raczej śpiewaków oznacza; tulisz bowiem zdaje się nam tyle, co szerzyciel, mnożyciel (tj. głosiciel sławy), ligasz zaś jej rozstrzygacz, sędzia...
- Źródło: Starożytna Litwa. Ludy i bogi. Szkice historyczne i mitologiczne (1904)
- Zobacz też: dożynki
O Aleksandrze Brücknerze
[edytuj]- Kto sam nie wie, ten się nie domyśli, że była to jedna z najbardziej kontrowersyjnych indywidualności naszej nauki, uczony wielkiego formatu, a przy tym gwałtownik i chimeryk z wrodzonym talentem do psucia sobie stosunków z kolegami po fachu.
- Autor: Władysław Kopaliński, Mój przyjaciel Idzi, Muza, Warszawa 2004, ISBN 83-7319-473-8, rozdz. O książkach, Baskach i pomnikach, s. 270.