Łemkowie

Łemkowie (wymiennie: Rusini, Rusnacy, Rusnaki) – wschodniosłowiańska grupa etniczna stanowiąca integralną część narodu rusińskiego (karpatoruskiego), do okresu wysiedleń w latach 1945–1947 (wysiedlenia do ZSRR, akcja „Wisła”) zamieszkująca w zwartej grupie obszar Beskidu Niskiego oraz zachodnich krańców Bieszczadów. Jedna z czterech uznanych prawnie mniejszości etnicznych w Polsce.

• Ja w domu nigdy nie słyszałem słowa „Łemek”. Ojciec uważał się za historycznego Rusina. Mawiano: Rusin, Ruski, Rusnak. Historyczny Rusin to współczesny Ukrainiec. Ale to nie Polacy przezwali nas Łemkami, tylko sąsiednie etniczne grupy ruskie, ze względu na używanie słowa „łem” w znaczeniu „tylko”. W PRL, gdy słowo Ukrainiec zaczęło nabierać negatywnego zabarwienia, ludzie poczęli uciekać w „łemkowszczyznę”. Bo kto to jest Łemko? Może jakiś lepszy rodzaj Ukraińca? Ale dziś nie chcemy negować tej nazwy, bo byłoby to jak zawracanie górskiego potoku.
  • Autor: Stefan Hładyk
  • Źródło: Łemko na swoim. Reportaż Jarosława Kurskiego, lemko.org, 19 października 2001.
  • Zobacz też: Polacy, PRL, Ukraińcy

• Nie powinniśmy zapominać o tych wydarzeniach z przeszłości, które niegdyś oddalały nas od siebie. Ale pragniemy te podziały przezwyciężyć, by razem iść ku przyszłości, ku wspólnej Europie.
  • Opis: o stosunkach Polaków i Łemków.
  • Autor: Lech Kaczyński
  • Źródło: Juszczenko na „Łemkowskiej Watrze”, wprost.pl, 21 lipca 2007.

• W chwilach trwogi podczas tragedii wypędzenia w 1947 r. we wszystkich cerkwiach dzwoniły dzwony.
  • Autor: Stefan Hładyk
  • Źródło: Juszczenko na „Łemkowskiej Watrze”, wprost.pl, 21 lipca 2007.
  • Zobacz też: Akcja „Wisła”