Przejdź do zawartości

Salvador Dalí

Z Wikicytatów, wolnej kolekcji cytatów
Salvador Dalí z ocelotem, 1965

Salvador Dalí (właśc. Salvador Felip Jacint Dalí, 1904–1989) – hiszpański malarz (surrealista), rzeźbiarz, architekt, pisarz i reżyser. Mąż Gali Dalí.

Dziennik geniusza

[edytuj]

(tłum. Jan Kortas)

  • Błędy są prawie zawsze rzeczą świętą. Nigdy nie próbuj ich naprawiać. Co więcej: uzasadnij je racjonalnie, staraj się w pełni je zrozumieć. A wtedy będziesz mógł je uszlachetnić.
  • Kiedy umiera jakaś bardzo ważna lub nawet nie tak ważna osoba, doznaję gwałtownego, osobliwego, a zarazem kojącego uczucia, że ów zmarły całkowicie zasymilował się ze światem Dalego, gdyż odtąd czuwać będzie nad mym rodzącym się dziełem.
  • Malarzu, nie jesteś mówcą! Maluj więc i milcz!
  • Nie staraj się być nowoczesny. To jedyna rzecz, która – cokolwiek byś nie uczynił – niestety cię nie ominie.
  • Najważniejszym posłannictwem człowieka na Ziemi jest nasycenie wszystkiego pierwiastkiem duchowym.
  • Posadziłem brzydotę na kolanach i prawie od razu się zmęczyłem.

Moje sekretne życie (1952)

[edytuj]

(fr. La vie secrète de Salvador Dali; tłum. Krzysztof Jarosz)

  • Istoty bez wyobraźni odczuwają potrzebę odbycia podróży dookoła świata albo oczekiwania na wojnę europejską, żeby móc sobie wyobrazić piekło. Mnie wystarczyło pozostać tam, gdzie byłem i natknąć się na smarka, w dodatku na smarka jedynie domniemanego.
  • Jaką cudowną rzeczą jest oko! Swoje uważam za prawdziwy miękki aparat fotograficzny, który robi zdjęcia nie świata zewnętrznego, lecz mojej najtwardszej myśli i myśli jako takiej.
  • Jedyne, co odróżnia mnie od wariata, to fakt, że nim nie jestem.
    • Inne tłumaczenie: Jedyna różnica między mną a szaleńcem to fakt, że nie zrobiłem nic szalonego.
    • Zobacz też: wariat
  • Niebo jest dokładnie pośrodku piersi człowieka, który ma Wiarę.

Inne

[edytuj]

O sobie

[edytuj]
  • Cały mój rozwój duchowy można zrozumieć, porównując sublimacje wszystkich tendencji libidalnych we wniebowstąpieniu Dziewicy, ucieleśnionej przez Galę, która jest Nietzscheańską apoteozą woli najwyższej mocy kobiecej: jest to nadkobieta pchana gwałtownością własnych antyprotonów.
    • Opis: Madonna na obrazie Dalego miała twarz jego żony.
    • Źródło: Krystyna Janicka, Surrealizm, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1985, s. 76.
  • Czy jestem pyszny? Pysznię się paradą pychy, którą urządza we mnie geniusz.
  • Już od najmłodszych lat mój spaczony charakter mówi mi, że jestem inny niż ogół śmiertelników. Tu również odnoszę sukcesy.
  • Jestem siedliskiem geniuszu.
  • Jestem w stanie permanentnej erekcji intelektualnej.
  • Jedyna różnica między mną a surrealistami jest taka, że to właśnie ja jestem prawdziwym surrealistą.
  • Każdego ranka kiedy się budzę, doświadczam niespotykanego zachwytu – zachwytu bycia Salvadorem Dalí – i zadaję sobie pytanie: „jakiej wspaniałej rzeczy dokona dziś Salvador Dalí?”.
  • Kocham Galę bardziej niż matkę, bardziej niż ojca, bardziej niż Picassa, a nawet bardziej niż pieniądze.
    • Źródło: Jerzy Żebrowski, Magiczna Katalonia. Przewodnik, Oficyna Wydawnicza Rewasz, 2010, s. 64.
    • Zobacz też: Pablo Picasso, pieniądze
  • Moje emocje mają doskonałą formę continnum czteropośladkowego, są delikatne niczym sama materia wszechświata.
  • Mogę udowodnić, że zdolny jestem w tej chwili bez mrugnięcia przyjąć pięćdziesiąt tysięcy dolarów.
  • Nie biorę narkotyków – sam jestem narkotykiem.
  • Salvadorze Dalí, teraz wiesz, że jeśli grasz geniusza, stajesz się nim.
  • Skromność właściwie nie jest moją specjalnością.
  • Surrealizm to ja.
  • W wieku sześciu lat chciałem zostać kucharką. Kiedy miałem siedem – Napoleonem. Odtąd moja ambicja nie przestawała rosnąć, podobnie jak moja mania wielkości. Gdy miałem lat piętnaście, chciałem być Dalím i zostałem nim.

O malarstwie

[edytuj]
  • Gdy maluję – szemrze ocean. Inni malarze pluskają się w wodzie fryzjerskiej.
  • Jedyną rzeczą, jakiej świat nigdy nie ma dość, jest przesada.
    • Źródło: „Przekrój”, t. 2, Krakowskie Wydawnictwo Prasowe, 1975, s. 11.
    • Zobacz też: przesada
  • Jeśli nie macie zamiaru studiować anatomii, sztuki rysunku i perspektywy, matematyki i estetyki oraz nauki o barwach, pozwólcie, że powiem wam, iż jest to bardziej objaw lenistwa niż geniuszu.
  • Jeśli jesteś przeciętny, nawet jeżeli usiłujesz malować bardzo, ale to bardzo źle, twoja przeciętność zostanie dostrzeżona.
  • Malując ten obraz [Widmo libido], miałem na celu znalezienie synonimu [malarskiego] dla Freudowskiej ikonografii. Obraz przedstawia mnie w wieku sześciu lat, trzymającego skamieniały seks i obserwującego niezwykle zastraszający i halucynacyjny kataklizm, lepki i biologiczny, wiecznej kobiecości.
    • Źródło: Krystyna Janicka, Surrealizm, op. cit., s. 76.
  • Mnie w każdym razie tak zwane malarstwo artystyczne nic nie mówi; nie porusza ono także ludzi prostych i niezepsutych, ludzi nie skażonych sztuką. Potrafią je zrozumieć tylko osoby inteligentne i wykształcone, które dzięki własnej wnikliwości i doświadczeniu są zdolne objąć zmysłowe bogactwo, pełnię materiału, skrzący się liryzm, niezmierzone subtelności, nadające temu rodzajowi sztuki tak skomplikowany charakter, że jej bogactwo staje się dla ogółu niezrozumiałe. Moje własne prace są natomiast antyartystyczne i bezpośrednie; wzruszają ludzi i są dla nich zrozumiałe bez żadnego przygotowania warsztatowego (przygotowanie warsztatowe akurat przeszkadza w ich zrozumieniu). Nie wymagają – jak inne rodzaje malarstwa – obszernych wyjaśnień, znajomości dawnych idei, założeń myślowych. Wystarczy na nie po prostu patrzeć.
    • Źródło: Georg A. Weth, Kuchnia katalońska Salvadora Dalí
  • Sztuka nie jest podobna do futbolu: większość goli strzela się z najgorszych pozycji.
  • Wszystko może być wykonane dobrze albo źle. Podobnie jest z moim malarstwem!
  • Wiem, co jem, nie wiem, co robię.

O artystach

[edytuj]
  • Breton: jakże wiele nieustępliwości, by spaść z tak małej wysokości!
  • Éluard: jakże wiele zamieszania, by pozostać tak czystym.
  • Kandinsky? To rzecz nieunikniona: nigdy nie będzie rosyjskiego malarza. Kandinsky mógłby co najwyżej wyrabiać cudowne, zdobione emalią komórkową rączki do lasek.
  • Matisse: triumf mieszczańskiego gustu i ludzkiej zbieraniny.
  • Picasso jest malarzem. Ja również. Picasso jest Hiszpanem. Ja również. Picasso jest komunistą. Ja też nie.

O jedzeniu

[edytuj]
  • Można nie jeść w ogóle, ale nie można jeść źle.
    • Opis: powiedzenie Dalego.
  • Sardele, które przeżuwam, mają w sobie coś z ognia, jakim płonę. W moim ciele mieszka geniusz. Zmusza mnie to do zwracania bacznej uwagi na rozkosze stołu; poddaję się więc przymusowi i jestem posłuszny tej „Świętej Inkwizycji”… Wszystko zaczyna się w ustach i poprzez nerwy szuka drogi do ciała.
    • Źródło: Sekretne życie Salvadora Dalí, Nowy Jork 1942, cyt. za: Georg A. Weth, Kuchnia katalońska Salvadora Dalí
    • Zobacz też: szpinak

Pozostałe

[edytuj]
  • Dali nigdy niczego nie czyta! On wrzuca je na wagę i jeśli ważą dużo, Dali jest szczęśliwy.
    • Źródło: Przemysław Słowiński, Sławni ludzie w anegdocie
  • Jestem katalońskim chłopem, zespolonym z duszą mojego kraju. Nigdy się nie zdarzyło, żebym po miesięcznym tutaj pobycie nie odzyskał tellurycznej siły, która pozwala mi trwać jak skała i jak ona opierać się wszystkim burzom i wszystkim pokusom…
    • Źródło: Jak się zostaje Dalím, Paryż 1973, cyt. za: Georg A. Weth, Kuchnia katalońska Salvadora Dalí, Muza, Warszawa 2001.
    • Zobacz też: Katalonia
  • Jestem nieśmiertelny.
    • Opis: odmowa skierowana do agenta ubezpieczeniowego.
    • Źródło: Przemysław Słowiński, Sławni…, op. cit.
  • Lubię laski, bo są symbolem niemocy. Tylko wielcy ludzie zdają sobie sprawę z tego, że sensacyjne osiągnięcia cechuje niemoc.
  • Mając sześć lat chciałem zostać kucharzem. Gdy ukończyłem siedem – Napoleonem. W wieku dojrzałym moją największą ambicją było zostać Dalim…
    • Źródło: Przemysław Słowiński, Sławni…, op. cit.
  • Nie obawiaj się doskonałości. Nigdy jej nie osiągniesz!
    • Źródło: Ewa Nikadem-Malinowska, Poezja i myśl. Twórczość Josifa Brodskiego jako fakt europejskiego dziedzictwa kulturowego, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, 2004, s. 71.
    • Zobacz także: doskonałość
  • Piękno jest tylko sumą świadomości naszych zboczeń.
    • Źródło: Andrzej Żuławski, Juki podróżne, Polska Oficyna Wydawnicza BGW, 1994, s. 20.
  • Proszono mnie czasem, abym wyjaśnił, czym jest metoda paranoiczno-krytyczna… Przyznaję jednak, że wtedy sam jeszcze nie wiedziałem dokładnie, na czym polega ta słynna, odkryta przeze mnie metoda. „Przerosła” ona „moje zdolności pojmowania” i, jak wszystkie ważne rzeczy, które „popełniłem”, dopiero kilka lat po tym, jak stworzyłem jej podstawy, zacząłem ją rozumieć.
    • Źródło: Sekretne życie Salvadora Dalí, Nowy Jork 1942, cy. za: Georg A. Weth, Kuchnia katalońska Salvadora Dalí, Muza, Warszawa 2001.
  • Przyjaciołom nie pożycza się pieniędzy. I dobrze, że Franco wygrał wojnę.
    • Opis: w liście do Luisa Buñuela, gdy poprosił go o pomoc (50 dol. na czynsz za mieszkanie).
    • Źródło: wywiad Martiny Meister z Juan-Luisem Buñuelem, „Frankfurter Rundschau”, tłum. „Forum”, 19 kwietnia 2010. Oryginał w j. niemieckim: Dalí war eine miese Type, 22 lutego 2010
    • Zobacz też: Francisco Franco
  • Różnica między prawdziwymi a zafałszowanymi wspomnieniami jest taka, jak w przypadku biżuterii: to fałszywe klejnoty wyglądają na prawdziwe, bardziej błyszczą.
  • Tylko idioci mówią prawdę. Ja jestem inteligentny, więc nie mówię prawdy.
  • Uważam, że najrozkoszniejsza wolność, jaką cieszy się człowiek na Ziemi, polega na tym, że może żyć, jeśli tylko tego pragnie, nie potrzebując pracować.
  • Wniebowzięcie jest windą, która unosi się dzięki ciężarowi martwego Chrystusa.

O Salvadorze Dalím

[edytuj]
  • Dalí był paskudnym typem! Ojciec stracił wtedy pracę w nowojorskim Muzeum Sztuki Nowoczesnej, bo on zadenuncjował go jako komunistę i ateistę. W 1943 r. nie było to błahe oskarżenie.
    • Autor: Juan-Luis Buñuel, syn Luisa Buñuela, hiszpański reżyser filmowy, scenarzysta i aktor
    • Źródło: wywiad Martiny Meister z Juanem-Luisem Buñuelem, „Frankfurter Rundschau”, tłum. „Forum”, 19 kwietnia 2010.
  • (…) wciąż jestem skłonny uważać surrealistów (…) za stuprocentowych wariatów.
    • Autor: Zygmunt Freud
    • Opis: po spotkaniu z Salvadorem Dalím.
    • Źródło: „Przegląd powszechny”, Druk Wł.L. Anczyca i Spółki, 1996, s. 347.
Źródło: „https://pl.wikiquote.org/w/index.php?title=Salvador_Dalí&oldid=558768”