Gilbert Keith Chesterton
Gilbert Keith Chesterton
Gilbert Keith Chesterton (1874–1936) – angielski pisarz.
Człowiek, który był Czwartkiem
[edytuj](tłumaczenie: Maria Skibniewska)
- Jedyną zbrodnią rządu jest to, że rządzi.
- Postać: Gregory
- Zobacz też: rząd
- Jeśli kto zburzy poczucie obowiązku i religię, to zrobią to właśnie bogacze.
- Ludzie biedni niekiedy protestują przeciw złym rządom. Bogacze natomiast zawsze protestują przeciw każdej próbie rządzenia nimi. To arystokraci bywają z reguły anarchistami.
- Postać: Ratcliffe
- Zobacz też: bieda
- Nie mógł pojąć dlaczego pelikan jest symbolem miłosierdzia; chyba tylko dlatego, że trzeba być bardzo miłosiernym, żeby go sobie upodobać.
- Opis: z przemyśleń Syme'a.
- Przygody mogą być wariackie, lecz ich bohater musi mieć zdrową głowę. Smok bez świętego Jerzego nie byłby nawet groteską.
- Zobacz też: przygoda
Obrona człowieka
[edytuj](Fronda, wydanie II, Warszawa 2008, przeł. Jaga Rydzewska ISBN 9788362268634 )
- Muzułmanie nie rozciągają etyki na kwestie takie jak granice czy ligitymizacja władzy. Dobry władca muzułmański był człowiekiem surowej wiary, dzielnym w boju i sprawiedliwie rozsądzającym swój lud, ale w sferze prawa międzynarodowego nie miał najmniejszych obiekcji przeciw usuwaniu znaków granicznych sąsiada.
- Źródło: Imperium otomańskie, s. 204.
- Prawdziwi wrogowie Anglii byli zawsze wrogami Polski; lecz Polska ucierpiała dużo mocniej w tej samej bitwie, z tego prostego powodu, że przypadkiem leży na wschodzie, na samej linii frontu.
- Źródło: Polska i Anglia (Posłowie do angielskiego wydania książki „Poland” Kazimierza Prószyńskiego, Londyn 1920), s. 199.
- Ten ślepy instynkt pożerania, przyswajania, deformowania wszystkiego i trawienia w ciemnościach smoczego żołądka - to właśnie jest panteizm, czyli Kosmiczna Jedność Wschodu. Kosmos jako taki jest ludożercą, niczym Ojciec Czas, który zjadał własne dzieci. Wschodni święci zostali świętymi, bo sami dobrowolnie oddali się na pożarcie. Zachodni święci, tacy jak święty Jerzy, zostali świętymi zachodniego Kościoła właśnie dlatego, że nie chcieli dać się pożreć.
- Źródło: Panteizm, s. 298.
- Zmienność jest jedną z zalet kobiety. Dzięki temu unikamy prymitywizmu poligamii. Ktoś, kto ma jedną porządną żonę, może być pewien, że ma duchowy harem.
- Źródło: Chwała szarości, s. 208.
Obrona rozumu
[edytuj](Fronda, Warszawa 2014, przeł. Jaga Rydzewska ISBN 9788364095436 )
- Mitologia sama w sobie, powtarzam, jest niekoniecznie zła, a czasami wręcz bardzo przyjemna. Ogólnie biorąc, jest i tak bez porównania lepsza od propagandy. Z mitologią mamy do czynienia wtedy, kiedy człowiek wierzy we wszystko, co sam wymyślił, a z propagandą - kiedy człowiek wierzy, że inni ludzie uwierzą we wszystko co on wymyślił.
- Postęp - w znaczeniu tego ruchu, który rozwija się, poczynając od XVI stulecia - w każdej praktycznie sprawie oznacza prześladowanie zwyczajnego człowieka. Postęp ów, jak każda inna religia, ma swoją hagiologię i martyrologię, ma całą masę opowieści o rozmaitych dziwach; ale najczęściej są one kłamstwem, przynależnym do fałszywej wiary. Najbardziej znana z tych legend głosi, że osoba młoda i postępowa to zawsze udręczona ofiara osoby starej i zwykłej. Nic podobnego. Właśnie osoba stara i zwykła z reguły pada ofiarą osób młodych i postępowych. To ona w coraz większym stopniu jest wyzuwana ze swoich starych, zwykłych praw.
- Źródło: Zwyczajny człowiek, s. 264.
- W sytuacji kiedy zwykły racjonalizm nie wystarcza, trzeba wznieść się ponad rozum, a nie babrać się gdzieś poniżej.
Ortodoksja
[edytuj](Fronda, wydanie III, Warszawa 2012, przeł. Magda Sobolewska ISBN 9788362268580)
- Człowiek został stworzony, by wątpić w siebie, ale nie w prawdę; ten porządek rzeczy został dziś postawiony na głowie. Człowiek domaga się uznania dla tej części siebie, dla której nie powinien się spodziewać poklasku – a mianowicie własnego ja. Wątpi natomiast w tą część, w którą wątpić nigdy nie powinien – czyli w Boski Rozum.
- Źródło: s. 17.
- Wszyscy demokraci sprzeciwiają się dyskwalifikowaniu ludzi z powodu ich urodzenia; tradycja sprzeciwia się dyskwalifikowaniu ludzi z powodu ich śmierci.
- Źródło: s. 79
- Narzekanie, że wolno mi się tylko raz ożenić, przypominało według mnie narzekanie, że wolno mi się było tylko raz urodzić.
- Źródło: s. 96
- Niedawno przeczytałem bardzo poważną bzdurę, wymyśloną przez jakiegoś wolnomyśliciela. Stwierdził on, że samobójca jest nikim innym, jak męczennikiem. Oczywisty błąd jego rozumowania pomógł mi wyraźniej dostrzec istotę tej kwestii. Nie ma bowiem wątpliwości, że samobójca jest całkowitym przeciwieństwem męczennika. Męczennik to ktoś, kogo tak bardzo obchodzi poza nim, że zapomina o własnym życiu. Natomiast samobójca to ktoś, kogo tak mało obchodzi cokolwiek poza nim, że pragnie, by wszystko uległo zagładzie.
- Źródło: s. 127
- Im więcej zastanawiałem się nad chrześcijaństwem, tym bardziej odkrywałem, że nie tylko ustanawia ono pewien ład, ale czyni to głównie po to, by móc wypuścić na wolność wszystko, co dobre.
- Źródło: s. 167
- Człowiek dziewiętnastego wieku nie wierzył w Zmartwychwstanie nie dlatego, że liberalne chrześcijaństwo pozwalało mu na takie wątpliwości, ale dlatego, ponieważ surowy materializm mu na to nie pozwalał.
- Źródło: s. 224
- Nie można sobie wyobrazić bardziej przeciwstawnych ideałów niż chrześcijański święty w gotyckiej katedrze i buddyjski święty w chińskiej świątyni. Przeciwieństwa łatwo dostrzec na każdym kroku, ale chyba najkrócej można się wyrazić następująco: buddyjski święty zawsze ma oczy zamknięte, podczas gdy święty chrześcijański ma oczy bardzo szeroko otwarte. Ciało buddyjskiego świętego jest gładkie i harmonijne, ale jego powieki są ciężkie i sklejone snem. Ciało średniowiecznego świętego jest dziko wyniszczone do kości, ale jego oczy są przerażająco żywe.
- Źródło: s. 230, 231
- Głównym obiektem zainteresowania całego chrześcijaństwa jest człowiek stojący na rozdrożu. Natomiast rozległe, płytkie filozofie – wielkie syntezy bredni – zawsze traktują o epokach, ewolucji i ostatecznych rozwiązaniach.
- Źródło: s. 240
- (…) chrześcijaństwo nie tylko nie należało do ciemnych wieków średniowiecza, ale stanowiło jedyny ich jasny element. Chrześcijaństwo było świetlistym mostem łączącym ze sobą dwie przejrzyste cywilizacje.
- Źródło: s. 260
- Człowiek utrzymujący stały kontakt z żywym Kościołem przypomina człowieka oczekującego każdego ranka na spotkanie przy swoim stole Platona i Shakespeare'a.
- Źródło: s. 273
- (…) współczesna filozofia nie wierzy w istnienie sensu wszechświata i dlatego nie może mieć nadziei na ułożenie choćby jednej romancy; jej romance nie miałyby treści. Nie można się spodziewać przygód w świecie anarchii. Na przygody można liczyć tylko wtedy, gdy podróżuje się po kraju porządku i praworządności. Nie można znaleźć żadnego znaczenia w dżungli sceptycyzmu; ten jednak, kto przechadza się w lesie doktryn i przemyślanych wzorów, będzie odkrywał coraz to nowe znaczenia.
- Źródło: s. 278, 289
Inne
[edytuj]- Aby pokochać jakąś rzecz, wystarczy sobie powiedzieć, że można ją utracić.
- Inne tłumaczenie: Sposobem na kochanie czegokolwiek jest wyobrażenie sobie, że moglibyśmy to utracić.
- Źródło: „Przekrój”, t. 2, Krakowskie Wydawnictwo Prasowe, Kraków 1995, s. 67.
- Zobacz też: miłość
- Baśnie są bardziej niż prawdziwe, nie dlatego iż mówią nam, że istnieją smoki, ale że uświadamiają, iż smoki można pokonać.
- Biblia mówi nam, abyśmy kochali naszych bliźnich, a także naszych wrogów, prawdopodobnie dlatego, że to przeważnie ci sami ludzie.
- Źródło: „Illustrated London News”, 16 lipca 1910
- Bóg pragnie, abyśmy uczciwie rozgrywali naszą grę.
To wszystko, czego Bóg od nas wymaga: aby ludzie grali uczciwie.
- Chrześcijaństwo jest samo w sobie tak pogodne, że napełnia posiadacza pewną niemądrą skłonnością do śmiechu, którą smętni racjonaliści biorą za zwykłą bufonadę i bluźnierstwo.
- Zobacz też: chrześcijaństwo, racjonalizm
- Czy dziwicie się, że ta sama cywilizacja, która wierzyła w Trójcę Świętą, odkryła silnik parowy?
- Zobacz też: cywilizacja
- Edukacja – to okres, w którym jesteś nauczany przez kogoś, kogo nie znasz, o czymś, czego nie chcesz wiedzieć.
- Jedną z wad pośpiechu jest to, że zabiera dużo czasu.
- Źródło: „Najwyższy czas!”, t. 13, Oficyna Liberałów, 2002, s. XXXIII.
- Jeżeli ktoś urodził się po niewłaściwej stronie muru, wolno mu chyba przesadzić mur?
- Zobacz też: mur
- Każdy człowiek, który dba tylko o jedną rzecz jest niebezpieczny.
- Kiedy ludzie przestają wierzyć w Boga, to nie jest tak, że w nic nie wierzą, ale wierzą w cokolwiek.
- Źródło: „Res publica”, wydania 9–12, 1990, s. 130.
- Kobieta – jedyna istota, która równocześnie jest pułapką, przynętą i tym, co tę pułapkę zastawia.
- Kościół Katolicki to jedyne, co broni człowieka przed panującą niewolą, jaką jest bycie typowym dzieckiem swoich czasów.
- Źródło: Idee Ewangelii, Szczecinek 2003, s. 44.
- Literatura jest luksusem, fikcja zaś koniecznością.
- Źródło: W ciemnościach strachu
- Zobacz też: literatura, fikcja
- Ludzkość wydaje optymistów, gdy przestaje wydawać ludzi szczęśliwych.
- Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
- Łatwo dostrzec górną granicę dobra, nikogo jednak nie powstrzyma dolna granica zła, bo jej w ogóle nie ma. Droga schodzi coraz niżej i niżej.
- Moderniści, jak zawsze sentymentalni, odmieniają słowo „miłość” przez wszystkie przypadki, aż świat dostaje odruchu wymiotnego na sam dźwięk tego najwspanialszego z ludzkich słów.
- Mówimy, że niebezpiecznym przestępcą jest przestępca wykształcony. Mówimy, że najbardziej niebezpiecznym przestępcą jest teraz samowolny filozof współczesny. W porównaniu z nim włamywacze i bigamiści to właściwie ludzie moralni.
- Źródło: The Man Who Was Thursday, w: The Collected Works of G.K. Chesterton, t. VI, Ignatius Press, San Francisco 1991, s. 509.
- Najbardziej niewiarygodne w cudach jest to, że one się zdarzają.
- Należy się wystrzegać ludzi, o których zapominamy, bo tacy właśnie mają nad nami absolutną przewagę.
- Nie można się gniewać na złych ludzi. Ale jeżeli błądzi dobry człowiek, budzi to w nas żądzę krwi.
- Nowoczesny świat twierdzi, że nie należy karać herezji. A ja wątpię, czy mamy prawo karać kogokolwiek prócz heretyków!
- Zobacz też: herezja
- Pokora rodzi olbrzymów.
- Zobacz też: pokora
- Polska jest nie tylko koniecznością dla wolnej Europy, ale przede wszystkim koniecznością dla wolnej Anglii.
- Prawdziwie wielcy są ci, przy których wszyscy inni czują się wielkimi.
- Protestantyzm przypisuje sobie władzę, jaką w chwili obecnej nie może się poszczycić żadna religia. Od niechcenia zawłaszcza miliony agnostyków, ateistów, hedonistycznych pogan, niezależnych mistyków, badaczy fenomenów parapsychicznych, teistów, teozofów, wyznawców wschodnich kultów i przeróżnych wesołych koleżków żyjących jako te bydlęta, które zginą.
- Zobacz też: protestantyzm
- Religia to nie tylko kościół, do którego człowiek idzie okazyjnie, aby się pomodlić; religia to świat, w którym trzeba stale żyć.
- Źródło: Marta Żurawiecka, Z księdzem Twardowskim 2014, Wyd. Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz 2013, s. 208.
- To nie świat stał się gorszy, to serwis informacyjny jest o wiele lepszy.
- Źródło: Wojciech Warecki, Marek Warecki, Co wpływa na dziennikarzy… i na co mają wpływ dziennikarze?, Poltext, 2006, s. 26.
- Tolerancja jest cnotą ludzi bez przekonań.
- Źródło: Marcin Kornak, Brunatna księga 1987–2009, Stowarzyszenie Nigdy Więcej, 2009, s. 422.
- Tradycji nie pielęgnuje nikt prócz biedaków. Arystokracja hołduje modzie, nie tradycjom.
- Trzeba być mądrym, żeby robić pieniądze. Zgoda! Ale najpierw trzeba być wystarczająco głupim, żeby pieniędzy pragnąć.
- Źródło: Wielka księga mądrości, wybór Jacek i Tomasz Ilga
- Tylko wtedy można odkryć prawdę za pomocą logiki, gdy już odkryło się prawdę bez niej.
- Zobacz też: logika
- Uczciwy biedak może czasem zapomnieć o własnym ubóstwie. Uczciwy bogacz nigdy nie zapomina, że jest bogaty.
- Udawana miłość prowadzi do kompromisów i łatwych filozofii, natomiast prawdziwa miłość zawsze kończy się rozlewem krwi.
- Zobacz też: Miłość
- Wariat to nie jest człowiek, który stracił rozum. Wariat to człowiek, który stracił wszystko, prócz rozumu.
- We współczesnych dyskusjach przyjął się idiotyczny zwyczaj twierdzenia, że takie to a takie poglądy są do przyjęcia w jednej epoce, a nie do przyjęcia w innej. Tłumaczy się nam, że pewne dogmaty są wiarygodne w XII wieku, a nie są wiarygodne w wieku XX. (…) To, w co człowiek może wierzyć, zależy od wyznawanej przez niego filozofii, a nie od godziny czy epoki. Jeśli człowiek wierzy w niezmienne prawa natury, to nie może wierzyć w żaden cud, kiedykolwiek miałby się on zdarzyć, jeśli zaś wierzy w to, że prawo jest przejawem woli, może dać wiarę każdemu cudowi.
- Źródło: Ortodoksja. Romanca o wierze, Biblioteka Frondy, Gdańsk-Warszawa, s. 81.
- Zobacz też: cud
- Wolnomyśliciele czasem są myślący, ale nigdy nie są wolni.
- Wolność słowa oznacza w naszej współczesnej cywilizacji, że musimy mówić tylko o rzeczach mało ważnych.
- Źródło: „Krytyka polityczna”, wydanie 3, 2002, s. 266.
- Wszyscy ludzie, którzy naprawdę wierzą w siebie, znajdują się w domach wariatów.
- Wszyscy ludzie są zwyczajnymi ludźmi – a ludzie nadzwyczajni to ci, którzy to rozumieją.
- Zawsze byłem stronnikiem polskiej idei, nawet wtedy, gdy moje sympatie opierały się wyłącznie na instynkcie (…) Moja instynktowna sympatia do Polski zrodziła się pod wpływem ciągłych oskarżeń miotanych przeciwko niej; i – rzec mogę – wyrobiłem sobie sąd o Polsce na podstawie jej nieprzyjaciół. Doszedłem mianowicie do niezawodnego wniosku, że nieprzyjaciele Polski są prawie zawsze nieprzyjaciółmi wielkoduszności i męstwa. Ilekroć zdarzało mi się spotkać osobnika o niewolniczej duszy, uprawiającego lichwę i kult terroru, grzęznącego przy tym w bagnie materialistycznej polityki, tylekroć odkrywałem w tym osobniku, obok powyższych właściwości, namiętną nienawiść do Polski. Nauczyłem się oceniać ją na podstawie tych nienawistnych sądów – i metoda okazała się niezawodną.
- Źródło: Introduction to Charles Sarolea’s Letters on Polish affair
- Zjawisko czy przedmiot może być czasami zbyt blisko, by je dostrzec.
O Chestertonie
[edytuj]- Był jednym z najgłębszych myślicieli, jacy kiedykolwiek istnieli, był myślicielem głębokim, ponieważ miał rację, i nic nie mógł na to poradzić, że miał rację.
- Autor: Étienne Gilson
- Źródło: ks. Tomasz Jaklewicz, Zapomniany gigant, gosc.pl, 22 sierpnia 2013
- Lektura jego książek przywraca wiarę w sens posługiwania się słowem, jest odtrutką dla duszy zmęczonej bełkotem mediów. Humor, lekkość, erudycja, zdrowy rozsądek, nakłuwanie balonów głupoty strojącej się w piórka postępowych mądrości, zamiłowanie do polemiki, ale bez napastliwości oraz, co może najważniejsze, obrona wiary i ukochanie Kościoła katolickiego, który odkrył jako swój intelektualny i duchowy dom – to wszystko i o wiele więcej znajdziemy w tekstach tego angielskiego dżentelmena o charakterystycznej sylwetce, najsłynniejszego angielskiego konwertyty obok bł. kard. Johna Newmana.
- Autor: ks. Tomasz Jaklewicz, Zapomniany gigant, gosc.pl, 22 sierpnia 2013
- Oddany syn Kościoła świętego i obrońca wiary.
- Autor: Pius XI
- Źródło: ks. Tomasz Jaklewicz, Zapomniany gigant, gosc.pl, 22 sierpnia 2013
- Uważam, że to najlepsza książka, jaką kiedykolwiek napisano o świętym Tomaszu. Nic prócz wielkiego geniuszu nie może wytłumaczyć takiego dokonania.
- Autor: Étienne Gilson
- Opis: o książce Chestertona na temat św. Tomasza z Akwinu.
- Źródło: ks. Tomasz Jaklewicz, Zapomniany gigant, gosc.pl, 22 sierpnia 2013