Antoni Kucharczyk

Antoni Kucharczyk (1874–1944) – polski poeta ludowy. Używał pseudonimów Antek z Bugaja, Bartek Mądrala, Jantek Bugański, Jantek z Bugaja, parobek wiejski, Maciek Bzdura.

Z łąk i pól (1914)

• Chłop śpi, a w polu mu rośnie
  Tak powiadają zazdrośnie (...)
  Gdy mu łany grad ominie
  Tydzień, dwa, trzy z nieba płynie
  Słota. Jak wtedy żałośnie...
  Chłop śpi, a zboże mu rośnie!
  • Źródło: Chłop śpi...
  • Zobacz też: grad, pole

• Drożyzna! drożyzna!
  Wszyscy narzekają
  I źródła drożyzny
  Na darmo szukają (...)
  Popatrzcie na ludzi
  Ile ich przy pracy?
  Toż przeszło połowa
  To sami próżniacy.
  Więc aby wyżywić
  – Każdy mi to przyzna
  Tyle darmozjadów.
  Musi być drożyzna.
  • Źródło: Drożyzna

• Kiedyż, ach kiedyż polski narodzie
  Walka, niezgoda w twym łonie ustanie,
  Abyś pracował w miłości i zgodzie
  Na twej ojczyzny przyszłe zmartwychwstanie?
  • Źródło: Kiedyż?
  • Zobacz też: Polacy

• Moja muza nie aniołem
  Ani jak ci orły, ptacy
  Ona z uznojonym czołem
  Śpiewa piosnki boju, pracy.
  • Źródło: Muza
  • Zobacz też: muza

Inne

• Gdy się wpatrzy w ludzkie dzieje:
  Wieleż łez się wilczych leje
  • Źródło: Żal wilka w: Blade kwiaty... (1905)

• Od szkoły ludowej, od pastucha grała mi w sercu nasza ludowa nuta pieśni, śpiewki i muzyki, a także owa żywiołowa, naturalna symfonia przyrody. W porze jesiennej rzępoliłem przy pasieniu krów na pierwszych moich prawdziwych skrzypkach i śpiewałem, aby przewziąć wszystkich moich pasterzów i pasterki wsiowe. Później prawie o własnych siłach zdobyłem tajemnicę czytania nut i technikę gry na skrzypcach, flecie. Grałem po weselach, dożynkach, tłokach i zabawach. Kiedy będąc młodszy, na rodzinnym przysiółku Bugaju zacząłem wieczorami letnimi po rosie sypać perłami tonów z mojego fletu, na mikę słychać było w okolicy melodie ludowe tego mojego grania. Z tych czasów jest u nas, u ludzi powiedzenie: Na Bugaju pięknie grają, same nóżki podrygają.
  • Opis: o początkach swojej twórczości.

• Panowie mówią, że potrzeba cudu,
  Abyś się ze snu zbudził polski ludu (...)
  Ja wam panowie powiem prawdę szczerze:
  Że ten cud rychły, ufam, mocno wierzę
  • Źródło: Zbudzonym w: Wiersze, piosnki... (1908)
  • Zobacz też: cud

O Antonim Kucharczyku

• Jantek z Bugaja ma głowę pełną myśli, duszę pełną wrażeń zewnętrznego świata, serce pełne miłości ziemi, ludu, słońca, zbóż i wsi. Więc śpiewa dlatego, że śpiewać potrzebuje i musi, bo pieśń jest jego życiem, jego radością w szarej dobie życia. Cieszy go pieśń i dzieli się tą radością z braćmi, wołając: „Żebyście wy, Bracia moi, wiedzieli!...” Cieszy go, bo wieś rodzinna mówi doń i mówią stare chaty i znojem żyźniony zagon roli. Cieszy go pieśń, bo: „Ma ci serce takie gorące, Żeby nim ogrzał piersi tysiące, Co dla Ojczyzny ostygły lodem”. Prawdę mówisz, Jantku z Bugaja! Masz ty i Bracia twoi serce gorące, a Bóg da, że ogrzejecie kiedyś te tysiące, „co dla Ojczyzny ostygły lodem” dzisiaj. Ogrzejecie i zbudzicie. Szczęść Ci więc Boże! Jantku z Bugaja! Choć na fujarze grywasz wierzbowej, pomnij i zawsze pamiętaj Bracie, że z tych wierzbowych Waszych fujarek, składa się chór ogromny, olbrzymi, jakiego Polska Jeszcze nie słyszała, chór przepotężny, który kiedyś, przy graniu armat, wśród znoju i potu polskiego ludu, wyśpiewa Polsce największą i najświętszą pieśń, pieśń zmartwychwstania.
  • Autor: Włodzimierz Tetmajer, Bronowice, w sierpniu 1913