Ulpian

Gnaeus Domitius Annius Ulpianus (II w.–223) – rzymski jurysta i pisarz epoki cesarskiej.

Ad Sabinum

• Ilekroć zastanawiamy się, co czemu przypada, pod uwagę bierzemy, czego użyto do ozdobienia innej rzeczy, gdyż rzecz przyłączona przypada rzeczy głównej. Przypadają zatem klejnoty wprawione w filiżanki lub misy właścicielowi zastawy.
  • Opis: accessio cedit principali – zasada prawa rzymskiego.
  • Źródło: księga XX, D. 34, 2, 19, 13

• Nie współżycie, lecz zgoda czyni małżeństwo.
  • Nuptias non concubitus, sed consensus facit. (łac.)
  • Źródło: księga 35, D. 35, 1, 15, 2

Inne

• Nie ma przestępstwa, nie ma kary bez prawa (podstawy prawnej).
  • Nullum crimen, nulla poena sine lege.
  • Zobacz też: kara

• Nie wyrządza się krzywdy chcącemu.
  • Nulla iniuria est, quæ in volentem fiat. (łac.)
  • Opis: skracane w oryginale do Volenti non fit iniuria.
  • Źródło: Digesta Justyniana, księga 47, tytuł 10, 1,5.

• Nikt nie ponosi kary [odpowiedzialności] za swoje myśli.
  • Cogitationis poenam nemo patitur. (łac.)
  • Źródło: Ad Edictum
  • Zobacz też: myśl

• Przyczyna odnosi się do przeszłości, kara do przyszłości.
  • Causa in praeteritum, poena in futurum confertur. (łac.)

• Wprawdzie jest to bardzo twarde, ale tak mówi ustawa.
  • Quod quidem perquam durum est, sed ita lex scripta est. (łac.)
  • Opis: skracane do „twarde prawo, ale prawo” (łac. Dura lex, sed lex.).
  • Źródło: Digesta Justyniana, księga 40, tytuł 9, 12,1.