Stefan Jaracz

Stefan Jaracz (1883–1945) – polski aktor, pisarz, publicysta; założyciel i dyrektor teatru Ateneum w Warszawie.

O Stefanie Jaraczu

• (…) obdarzony ciężką kanciastą sylwetką jakby wyciosaną z twardej bryły i głosem chrapliwym, ale niezmiernie sugestywnym. Zdobył sobie sławę najdoskonalszego wykonawcy ról „skrzywdzonych i poniżonych”, które traktował bez sentymentalizmu, lecz właśnie wydobywając gorycz i szorstkość oraz pokłady buntu, choćby najgłębiej ukryte.
  • Autor: Stanisław Marczak-Oborski, Teatr polski w latach 1918–1965. Teatry dramatyczne, Warszawa 1985

• (…) w zwykłym teatrze trudno się obyć bez kostiumu i bez przeinaczania twarzy. Obywał się bez tego Jaracz, gdy grywał w teatrze radiowym. Niewidzialny, a tylko słyszany, zjawiał się w wyobraźni jako pełny człowiek. Bowiem wszystko, co najtęższego w tym artyście, mieściło się w jego niezrównanej mowie.
  • Autor: Jerzy Szaniawski
  • Źródło: Edward Krasiński, Stefan Jaracz, Warszawa 1983

• Wam inteligentom to łatwo. Na was pracowali ojcowie, a często i dziadkowie. No i coś wam w mózgach załatwili, co wam ułatwia pracę zawodową czy twórczą. Ja jestem pierwsze pokolenie i całą wiedzę, pożal się Boże, o świecie, o ludziach, o kulturze, musiałem zdobyć sam. Myślicie, że to łatwo? To trzeba zębami i pazurami. Wielu moich kolegów i znajomych, którzy chcieli zostać prawdziwymi inteligentami, nie dało rady i albo rozpili się na śmierć, albo w ogóle poszli na dno. tak że wy nie znacie waszego szczęścia, wam jest łatwo, bo za was pracowali inni.
  • Opis: w taki sposób Jaracz uzasadniał swoje pijaństwo.
  • Źródło: Sławomir Koper, Gwiazdy drugiej Rzeczypospolitej, wyd. Bellona, ISBN 9788311139343, s. 71–72.

• Ja-orzeł-nad-wami, wy-karły-pode-mną.
  • Opis: wspomnienia Ireny Krzywickiej o manii wielkości, której dostawał Jaracz pod wpływem alkoholu.
  • Źródło: Sławomir Koper, Gwiazdy drugiej Rzeczypospolitej, op. cit., s. 71.