Jean Dubuffet

Jean Dubuffet (1901-1985), francuski malarz i rzeźbiarz.

Cykle obrazów

• Zupełnie przestała mnie interesować sztuka wystawiana w galeriach i muzeach, przestało mi zależeć na tym, by się tam znaleźć. Podobały mi się obrazki malowane przez dzieci i niczego więcej nie chciałem, jak tworzyć ich odpowiedniki, jedynie dla mojej własnej przyjemności.
  • Opis: poglądy Dubuffeta na sztukę w początkowym okresie, kiedy porzucił zawód kupca i poświęcił się wyłącznie malowaniu (1942).

• Podstawowym gestem malarza jest położenie zaprawy. Jego praca nie polega na rozprowadzaniu zabarwionej wody delikatnym piórkiem czy pędzelkiem, lecz na nabieraniu tej gliny, tej gęstej pasty gołymi rękami prosto z wiadra czy miski i nałożeniu takiej zaprawy na ścianę oddaną do jego dyspozycji, na zaangażowaniu się całym ciałem, na ugniataniu tej masy otwartą dłonią, palcami, by odcisnąć w niej ślady myśli, rytmu krwi krążącej w żyłach, impulsów nerwów.
  • Opis: słowa artysty kiedy tworzył obrazy z cyklu Mirobolus, Asfalt i Spółka (1945-1946)

• Maluję, żeby zobaczyć, żeby się nauczyć, żeby zdobyć informacje, żeby wzbogacić moją wiedzę o rzeczach.
• Moje własne prace dają mi większą satysfakcję, jeśli są niewykończone. Lubię, kiedy wyglądają jak przerwane w trakcie roboty, niedopracowane. Tylko wtedy wydają się mi żywe, tylko wtedy zachowują coś z błyskotliwości dzieł nieukończonych.
  • Opis: wypowiedzi Debuffeta z okresu, kiedy malował obrazy należące do cyklu Ciała pań (1950)

• Być może w czasie pobytów na pustyniach północnej Afryki skrystalizowało się moje upodobanie (...) do malowania pejzaży abstrakcyjnych, w których nie widać nic poza bezkształtną, nie mającą kresu przestrzenią, usianą kamiennymi okruchami.
  • Opis: słowa artysty objaśniające geograficzne inspiracje cyklu Ziemie i tereny (1952)

• Wszystkie te obrazy, uważane za 'bezprzedmiotowe', są w gruncie rzeczy i całkowicie oparte na efektach odwołujących się bezpośrednio do wrażeń wzrokowych i bardzo realistyczne (...) Mam wrażenie, że jestem po części odpowiedzialny za pchnięcie sztuki w tym kierunku, przez co sztuka zwana abstrakcyjną staje się niepostrzeżenie najbardziej realistyczną z możliwych.
• Kocham (...) wielkie, puste przestrzenie, gdzie żadna przeszkoda, ani żaden wytyczony szlak nie podpowiadają kierunku marszu, gdzie nie istnieje nawet samo pojęcie kierunku.
  • Opis: wyjaśnienie skłonności do malarstwa abstrakcyjnego w latach 1957-61

• Chcę, żeby moja ulica była szalona, żeby jezdnie, sklepy i kamienice zawirowały w szalonym tańcu, dlatego deformuję kontury i fałszuję kolory.
  • Opis: Dubuffet o swoim cyklu Paris Circus (1961-1962)

• W praktyce kultura sytuacjonistyczna wprowadza powszechny udział zamiast widowiska.
  • Opis: wypowiedź na temat Międzynarodówki Sytuacjonistów, której był sympatykiem (1961)

• ...unifikacyjna algebra umysłowa, która próbuje przedstawić jednolitym charakterem pisma wszystkie występujące w świecie zjawiska: przedmioty, miejsca, figury.
  • Opis: określenie podejścia do malowania w obrazach z cyklu l'Hourloupe (1962-1974)

• Już nie dzieła pojedyncze, oddzielne, ale jedno, nieprzerwane i nieskończone, bo karmione dosłownie wszystkim.
  • Opis: z listu dl przyjaciela Georges'a Limboura o trójwymiarowych pracach z polistyrenu, jakie tworzył w ramach l'Hourloupe od roku 1967

• Pomyślałem, że życie pośród linii prostych oraz prostokątów determinuje nasz sposób myślenia i że jego podstawy, tudzież mechanizmy, mogłyby ulec zmianie, gdybyśmy żyli w pomieszczeniach o formach fantazyjnych.
  • Opis: Dubuffet o swoich instalacjach, które ustawiał w wielkich miastach na tle drapaczy chmur i wieżowców

art brut

• Nie ma sztuki bez upojenia. Ale musi to być upojenie szaleńcze! szaleństwo! precz z rozumem! w nawyższym stopniu szał!
  • Opis: poglądy malarza na sztukę (1946)

• l'Art Brut jest stowarzyszeniem przyjaciół. (...) Kolekcja, zebrana po długich latach cierpliwych poszukiwań liczy obecnie około dwóch tysięcy prac ponad dwustu autorów, z których połowa uznawana jest przez lekarzy za umysłowo chorych.
  • Źródło: Jean Dubuffet, Hołd dla wartości prymitywnych (Honneur aux valeurs sauvages), 1951

• Jeśli o mnie chodzi, wielkim szacunkiem darzę pierwotne przymioty: instynkt, pasję, fantazję, impulsywność, okrucieństwo, obłęd. (1968)