Żal

Żal – negatywny stan emocjonalny spowodowany doznaną stratą; także: skrucha po zrobieniu czegoś złego; ponadto: pretensja, rozgoryczenie.

• Daremne żale – próżny trud,
  Bezsilne złorzeczenia!
  Przeżytych kształtów żaden dziw
  Nie wróci do istnienia.
  • Źródło: Adam Asnyk, Daremne żale.

• Gdyby bowiem przyszło nam opłakiwać każdą śmierć, każdą rzeź, od Iraku po Nikaraguę, od Papui-Nowej Gwinei po Nigerię, oszalelibyśmy z żalu. A jednak nie mogę oprzeć się wrażeniu, że to brak żałoby jest wyrazem szaleństwa.
  • Autor: Sad Sirub, Porwany w Iraku.
  • Zobacz też: śmierć

• Niczego nie żałuję.
  • Non, je ne regrette rien (fr.)
  • Autor: Michel Vaucaire, tytuł piosenki wykonywanej przez Édith Piaf.

• Niczego nie żałuję! Nie żałuję gniewu, nie żałuję picia.
  • Autor: Anthony Hopkins, „Niczego nie żałuję!” – Anthony Hopkins o filmach, trzeźwości i pozytywnym podejściu do życia, wywiad z Mariolą Wiktor, „Sens” nr 4/2021 (przedruk w „Zwierciadle”)

• Nie pomogą próżne żale…
  Ból swój niebu trza polecić –
  A samemu wciąż wytrwale
  Trzeba naprzód iść… i świecić!
  • Autor: Adam Asnyk.
  • Źródło: Słonko, [w:] Poezye, tom II, wyd. Gebethner i Wolff, Lwów 1898, s. 261.

• Szlomo z Radomska przypominał nam: kiedy żałujesz za grzechy nie ze strachu przed karą, tylko z miłości do skrzywdzonego, wszystko będzie ci wybaczone. Co więcej: każdy grzech uznają na Sądzie za dobry uczynek.
  • Autor: Hanna Krall, Inne historie, [w:] Tam już nie ma żadnej rzeki, Wydawnictwo a5, Kraków 2000, ISBN 83-85568-38-7, s. 81.
  • Zobacz też: grzech, kara, miłość, Sąd Ostateczny, wybaczenie

• – Żal to jest dziwna, zupełnie nieracjonalna emocja (...). Nic już nie zmieni. Niczego nie odwoła. Należy do tych daremnych i płonnych uczuć, z których nie ma żadnego pożytku.
  • Postać: dr Choi.
  • Autor: Olga Tokarczuk, Transfugium, [w:] tejże, Opowiadania bizarne, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2018, s. 128.