Sfinks

Wielki Sfinks w Gizie

Sfinks – postać mityczna.

• Każdy umarły jest sfinksem nieśmiertelności.
  • Ethvert Liig er Udødelighedens Sphinx. (duń.)
  • Autor: Hans Christian Andersen, Kalosze szczęścia (Baśnie Andersena)

• Może to w pewnym stopniu wyjaśnić chroniczny zły humor Sfinksa, chociaż stworzenie z ciałem lwa, łonem kobiety i skrzydłami orła z pewnością cierpi na kryzys tożsamości i niewiele trzeba, żeby je rozzłościć.
  • Autor: Terry Pratchett, Piramidy

• Polityka jest jak podanie o legendarnym sfinksie; pożera wszystkich, którzy nie potrafią rozwiązać jej zagadek.
  • Autor: Antoine de Rivarol

• Tak czy siak, Drugą Piramidę w Gizie zbudował syn Chufu Chafre, czy też Chefren. Nie była ona tak wielka, jak Wielka Piramida, i oczywiście nie tak wspaniałą, za to przed nią stanął Wielki Sfinks, kamienny portret samego faraona, z ciałem lwa, które miało symbolizować jego moc i potęgę. Sfinks był też symbolem Horusa, który sam był symolem paru innych rzeczy. Ci, którzy uważają, że Sfinks to rzeźba kobiety, i mówią o nim per „ona” są w koszmarnym błędzie.
  • Autor: Will Cuppy, Życie i upadek prawie wszystkich, tłum. i wstęp Wojciech Tyszka, Wydawnictwo Książkowe Twój Styl, Warszawa 2005, ISBN 8371634099, s. 22.

• Za jego [Kreona] panowania na Teby spadło wielkie nieszczęście. Hera zesłała bowiem Sfingę, zrodzoną z Echidny i Tyfona, która miała oblicze kobiety, pierś, łapy i ogon lwa oraz skrzydła ptaka. Nauczywszy się od Muz zagadki, zasiadła na górze Fikion i przedstawiła ją Tebańczykom. A brzmiała ona tak. Co to jest: ma jedną nazwę i raz jest trzynogie, raz dwunogie, a raz czteronogie? Istniała przepowiednia, że tylko wtedy Tebańczycy uwolnią się od Sfingi, jeśli rozwiążą zagadkę, dlatego często schodzili się w jedno miejsce i poszukiwali odpowiedzi. Za każdym zaś razem, gdy nie znajdowali rozwiązania, Sfinga porywała jednego z nich i pożerała. Wielu już zginęło, a ostatni był syn Kreona, Hajmon. Kreon ogłosił zatem, że ten, kto rozwiąże zagadkę, otrzyma królestwo i żonę Lajosa. Usłyszawszy to, Edyp podał odpowiedź, mówiąc, że rozwiązanie zagadki, którą zadaje Sfinga brzmi: „człowiek”, jest bowiem czteronogi, gdy jako niemowlę porusza się na czterech kończynach, dwunogi, gdy osiąga dojrzałość, a będąc starcem, używa laski jako trzeciej nogi.
  • Autor: Apollodor z Aten, Biblioteka opowieści mitycznych (Bibliothéke), przeł. Tomasz Mojsik, Wrocław 2018, s. 245–246.