Powstanie Wata Tylera

Powstanie Wata Tylera – rewolta chłopska w Anglii w 1381, której przyczyną była próba zwiększenia powinności chłopów przez panów feudalnych; jej przywódcami byli Wat Tyler i John Ball.

Gdy Ewa przędła, Adam rył [orał],
Kto wtedy jaśniepanem był?
- When Adam delved, and Eve span
  Who was then a gentleman? (ang.)
- Opis: stary dwuwiersz ludowy, którzy chłopscy powstańcy przyjęli jako hasło swego zrywu.
- Źródło: R.H. Hilton, H. Fagan, Powstanie angielskie 1381 r., PIW 1951, s. 222.

(…) W ciągu kilku dni Essex i Kent ogarnął płomień buntu. Rebelianci grabili pańskie siedziby, mordowali stronników księcia i przedstawicieli władzy. Ich idee fixe było zniszczyć pisane ślady ich niewoli. W opanowanych dworach palili rejestry i papiery urzędowe. Szlachta, ciekawa rzecz, niezdolna zorganizować oporu, uciekła przed nimi: niebawem chłopi i wyjęci spod praw weszli do miast. Teraz z kolei panowie ukryli się w lasach. Mieszkańcy miast przyjęli dość dobrze zbuntowanych. W Canterbury mieszczanie i włościanie razem załatwili stare porachunki – ścinając ludzi znienawidzonych Potem ta bezkształtna masa pomaszerowała na Londyn. (…) Trzeba ich sobie wyobrazić idących na przełaj kupami, według miast i wsi, uzbrojonych w pałki, zardzewiałe miecze, siekiery, staromodne łuki i strzały bez piór…
- Autor: André Maurois, Dzieje Anglii, tłum. Wacław Rogowicz, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1957, s. 187–188.

(do świty) Zostańcie tutaj i niech nikt ze mną nie idzie. (do powstańców) Nie macie innego wodza prócz mnie. Jestem waszym królem. Uspokójcie się.
- Autor: Ryszard II
- Opis: wypowiedziane 15 czerwca 1381 do chłopskich powstańców chwilę po tym, gdy Wat Tyler został zamordowany w trakcie negocjacji; słowa te skłoniły chłopów do zaprzestania walki z własnej woli.
- Źródło: André Maurois, Dzieje Anglii, op. cit., s. 189.