Oktawian August

Oktawian August (łac. Gaius Iulius Caesar Octavianus, od 27 r. p.n.e. Imperator Caesar divi filius Augustus; 63 p.n.e.–14 n.e.) – cesarz rzymski od 27 r. p.n.e. Założyciel Cesarstwa Rzymskiego.

Chwiać się jak litera beta.
- Źródło: Swetoniusz, Boski August 87
- Opis: określenie to miało obrazować w ustach Augusta zmęczenie i wycieńczenie.
- Zobacz też: litera

Czy sądzicie, że dobrze odegrałem swoją rolę w tej życiowej farsie?
- Źródło: Swetoniusz, Boski August 99
- Opis: jedne ze słów wypowiedziane na łożu śmierci.

Dość szybko robi, kto dobrze robi.
- Źródło: Swetoniusz, Boski August 25
- Opis: w przeciwieństwie do podobnych słów – Śpiesz się powoli – te wypowiadał po łacinie.

Liwio, pamiętaj o naszym związku, żyj i bądź zdrowa!
- Źródło: Swetoniusz, Boski August 99
- Opis: według Swetoniusza August skonał z tymi słowami na ustach, obejmując Liwię.
- Zobacz też: ostatnie słowa

Mam dwie córki, z którymi zawsze mam problem: Julię i Republikę.
- Opis: Julia była córką Oktawiana i jego drugiej żony Skrybonii, kobietą rozwiązłą i przyczyną wielu utrapień Augusta. Ostatecznie Julia została ukarana przez ojca dożywotnim zesłaniem na wyspę.

Na greckie kalendy.
- Źródło: Swetoniusz, Boski August 87
- Ad calendas Graecas (łac.)
- Opis: staropol. Na święty Nigdy, do greckich kalend – odkładać, odsyłać coś do nieskończoności.
  W kalendarzu greckim (który, nota bene, był mocno zróżnicowany w zależności od polis) nie było charakterystycznych rzymskich wyszczególnień: Kalend, Non i Idów. August, kiedy powątpiewał aby dłużnik spłacił zaciągnięty dług, mawiał, że zapłaci na greckie kalendy.

Oby mi los pozwolił utrwalić państwo w bezpieczeństwie i pomyślności oraz doczekać z mego dzieła upragnionego owocu, a mianowicie: być uznanym za twórcę najlepszego ustroju i umrzeć z tym przekonaniem, że przetrwają niezmienione te podstawy państwa, które ja wzniosę.
- Źródło: Swetoniusz, Boski August 28
- Opis: słowa jakie August wypowiedział w jednym z obwieszczeń, charakteryzując swoje rządy.

Spełniłem swoje śluby, senatorowie, o cóż innego mogę jeszcze prosić bogów nieśmiertelnych, jak nie o to, aby tę waszą zgodę udało mi się utrzymać aż do kresu mego życia.
- Źródło: Swetoniusz, Boski August 58
- Opis: odpowiedź Augusta na otrzymany od senatu przydomek ojca ojczyzny.

Spiesz się powoli.
- Źródło: Swetoniusz, Boski August 25
- Festina lente (łac.)
- Opis: August wypowiadał te słowa po grecku, uważając, że wodzowi nie przystoi podejmowanie pochopnych i nieprzemyślanych decyzji.

Słowa cuchnące pleśnią.
- Źródło: Swetoniusz, Boski August 86
- Opis: pogardliwe określenie na wyrażenia przestarzałe, których August nie cierpiał.

Sztuka skończona.
- Acta est fabula. (łac.)
- Opis: słowa kończące sztukę teatralną w starożytnym Rzymie. Słowa te Oktawian także wypowiedział na łożu śmierci.

Szybciej niż się gotują szparagi.
- Źródło: Swetoniusz, Boski August 87
- Opis: Oktawian mawiał tak, aby zobrazować szybkie wykonanie.

Trzeba umrzeć.
- Źródło: Swetoniusz, Boski August 15
- Opis: Słowa wypowiadane przez Augusta w odpowiedzi na prośby przeciwników o łaskę po zdobyciu Peruzji.

Warusie, oddaj mi moje legiony!
- Źródło: Swetoniusz, Boski August 23
- Vare, redde mihi legiones! (łac.)
- Opis: Słowa wypowiedziane po klęsce w Lesie Teutoburskim (9 r.n.e.), w której Publiusz Warus utracił trzy legiony. Klęska ta mocno wstrząsnęła Augustem, przez kilka miesięcy nie golił się ani nie strzygł, a każdą rocznicę obchodził w żałobie.

Z taką obawą podajesz mi swoje pismo, jak słoniowi monetę.
- Źródło: Swetoniusz, Boski August 53
- Opis: tak żartobliwie ganił petentów, którzy podchodzili do niego z lękiem.

Zostawiam Rzym marmurowy, a otrzymałem ceglany.
- Źródło: Swetoniusz, Boski August 28

Źródła

Swetoniusz, Żywoty cezarów, (tr. Janina Niemirska-Pliszczyńska), Ossolineum/DeAgostini 2004, t.1.