Lidia Ciołkosz

Lidia Ciołkosz (1990)

Lidia Ciołkosz (1902–2002) – polska historyk, publicystka, działaczka ruchu socjalistycznego, członkini PPS. Żona Adama Ciołkosza.

• PPS, znalazłszy się u steru władzy, wprowadzała do Polski formy demokracji zachodnioeuropejskiej, albowiem zdawała sobie sprawę, że jest to dla proletariatu droga dużo pewniejsza, chociaż najeżona trudnościami, zwłaszcza w państwie wyłaniającym się z przeszło stuletniej obcej niewoli.
  • Źródło: Pierwszy rząd odrodzonej Polski Niepodległej. 7 listopada 1918 r., Londyn 1948

• Zjazd odbywał się z dużą pompą pod przewodnictwem – komisarycznego zresztą – prezydenta Warszawy, późniejszego sławnego obrońcy stolicy, Stefana Starzyńskiego. Gdy przewodniczący komisji, wiceprzewodniczący Warszawy, udzielił mi głos wymawiając moje nazwisko, powstał nieprawdopodobny wrzask obecnych na sali endeków i sanatorów. Zaskoczona stałam przez chwilę milcząc, a potem bardzo głośno krzyknęłam:
  – Zdaje się, że panowie przestraszyli się samego mojego nazwiska! Ku mojemu zdziwieniu, zapadła całkowita cisza (teraz oni zostali zaskoczeni), korzystając więc z niej zgłosiłam i uzasadniłam wniosek w sprawie rozbudowy baraków dla bezdomnych.
  • Opis: o Zjeździe Miast Polskich w 1935, w którym autorka uczestniczyła jako przedstawicielka Tarnowa.
  • Źródło: Spojrzenie wstecz. Rozmowy przeprowadził Andrzej Friszke, Paryż 1995.

O Lidii Ciołkoszowej

• Raz też byłam, jako obserwatorka, na zebraniu londyńskiego PPS-u i to akurat bardzo dobrze wspominam, bo wówczas żyła jeszcze Lidia Ciołkoszowa. Oni się wówczas spotykali w Domu Polskiego Lotnika w Kensigton (…) W domu o sympatiach PPS-owskich to było coś, zawsze mi mówiono, że ten prawdziwy PPS jest w Londynie. Miałam możliwość zobaczenia tych ostatnich. (…) A to posiedzenie PPS-u było historyczne, dlatego że dotyczyło decyzji Ikonowicza, który chciał w tamtym czasie związać PPS z SdRP, poprzedniczką SLD. Lidia Ciołkoszowa była bardzo przeciw. Zobaczyłam na własne oczy tę kombinację, na której mi przez całe życie zależało – pryncypialnego antykomunizmu i socjalizmu. Wyszłam zbudowana.
  • Autorka: Agata Bielik-Robson, Żyj i pozwól żyć. Rozmawia Michał Sutowski, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2012, s. 109–110.
  • Zobacz też: Piotr Ikonowicz