Lázaro Cárdenas

Lázaro Cárdenas del Río (1895–1970) – meksykański polityk socjalistyczny, prezydent Meksyku w latach 1934–1940 z ramienia Partii Narodowo-Rewolucyjnej.

[Ta] niedawna zbrodnia (…) spotka się nieodwołalnie z potępieniem historii i przyniesie hańbę zarówno tym, którzy ją zainspirowali, jak i tym, którzy jej dokonali.
- Opis: o zabójstwie Lwa Trockiego przez Ramóna Mercadera w 1940.
- Źródło: Janet Bond Wood, Proces zabójcy Lwa Trockiego w: 100 najsłynniejszych procesów pod redakcją Edwarda W. Knappmana, tłum. Jarosław Mikos, wyd. Świat Książki, Warszawa 1998, ISBN 8372270570, s. 235.

O Lázaro Cárdenasie

Czy Lazaro Cardenas, który żył do roku 1970, był prawdziwym socjalistą, jakimś pre-Castro, jak twierdzą niektórzy? Czy też trzeba uznać jego dyskurs teoretyczny za maskę nałożoną w celu uzasadnienia swej działalności, bardziej złożonej, bardziej przebiegłej, niż by wynikało z tych kilku powyższych zdań? Nie my będziemy to rozstrzygać. W każdym razie jego imię jest dotąd otoczone czcią, nawet jeśli budzi tu czy tam różne zastrzeżenia.
- Autor: Jean-Claude Carrière, Alfabet zakochanego w Meksyku, Drzewo Babel, Warszawa 2011, ISBN 978-83-89933-97-3, tłum. Wiktor Dłuski, s. 191.

Patriotyczne rządy Lazara Cardenasa były jedynym okresem, kiedy wzniesiono lance przeciwko obszarnikom i pchnięto naprzód reformę rolną, problem, który wstrząsał krajem od 1910 roku. W pozostałych państwach, nie tylko w Argentynie i w Brazylii, rządy uprzemysławiające nie naruszyły systemu latyfundiów i pozwoliły, by nadal dusił się w nich rozwój rynku wewnętrznego i produkcji rolnej.
- Autor: Eduardo Galeano, Otwarte żyły Ameryki Łacińskiej, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1983, tłum. Marek Majchrzak, Irena Majchrzakowa, s. 209.

Rewolucjonista Cardenas to polityk-realista, a więc skłonny do kompromisu. To mu zarzucają. Uważał, że polityka jest sztuką tego, co możliwe: brał, co się dało i gdy się dało, bez przelewu krwi. Kraj zawdzięcza mu stabilizację: ludzie już zapomnieli o zamachach stanu i przewrotach koszarowych. Zdecydowany antyimperialista, zdaje sobie sprawę, że sąsiedztwo Stanów Zjednoczonych krępuje Meksyk. Osiągnięcia Cardenasa są duże: nacjonalizacja przemysłu naftowego i kolei żelaznych, aktywizacja reformy rolnej. Znalazł naśladowców, których po upływie swej kadencji zachęcał do dalszej walki. Unarodowienie środków łączności i energetyki jest dalszym ciągiem „ery Cardenasa”. Zwycięstwa narodu meksykańskiego nad potężnymi zagranicznymi towarzystwami naftowymi uważane jest za największy sukces Cardenasa. Działał on w ramach konstytucji. Wsparty przez klasę robotniczą zażądał, aby obcy respektowali prawo obowiązujące w Meksyku.
- Autor: Jan Drohojowski, Ameryka Łacińska z bliska, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1968, s. 193.