Juwenalis

Juwenalis

Juwenalis (łac. Decimus Iunius Iuvenalis; 60–127) – rzymski poeta satyryczny.

Satyry

(łac. Satirae)

• Cenzura wybacza krukom, a nęka gołębie.
  • Dat veniam corvis, vexat censura columbas (łac.)
  • Źródło: II, 63
  • Polski odpowiednik: Co wolno wojewodzie, to nie tobie, smrodzie.

• Śpiewać będzie goły podróżny na widok rozbójnika.
  • Cantabit vacuus coram latrone quam modernt. (łac.)
  • Znaczenie: ktoś, kto nic nie ma, nie boi się rozbójnika; goły rozboju się nie boi.

• Tak chcę, tak rozkazuję; niech wola moja posłuży za rację.
  • Hoc volo, sic iubeo; sit pro ratione voluntas. (łac.)
  • Opis: szydercze słowa wypowiedziane przez żonę do męża, wzdragającego się przed ukrzyżowaniem niewinnego niewolnika.

• Trudno nie pisać satyry [w tych warunkach].
  • Difficile est satiram non scribere (łac.)
  • Źródło: 1, 30

• Twój nos się nie spodobał.
  • Displicuit nasus tuus. (łac.)
  • Znaczenie: stałeś się ofiarą kaprysu.
  • Źródło: 6, 495

Inne

• Chleba i igrzysk.
  • Panem et circenses (łac.)
  • Opis: streszczenie żądań ludu rzymskiego czasów cesarskich.

• Gdy teściowa wyzdrowiała, nie ma dla ciebie nadziei na spokój.
  • Desperanda tibi salva Concordia socru (łac.)

• Kto pilnować będzie samych strażników?
  • Quis custodiet ipsos custodes? (6, 347–8)
  • Znaczenie: któż kontrolować będzie kontrolerów?
  • Źródło: Przykazania etyki prawniczej: księga myśli, norm i rycin, oprac. Roman Tokarczyk, Wolters Kluwer Polska, s. 50.

• Niektórym eunuch dostarcza radości, cieszy je lekki całus, brak ostrej brody, do uniknięcia są także „przedwczesne porody”.

• Rośnie miłość do grosza, o ile rośnie i sam pieniądz.
  • Crescit amor nummi, quantum ipsa pecunia crescit. (łac.)
  • Źródło: Czesław Jędraszko, Łacina na co dzień, Warszawa 1988, s. 57.

• Uczone damy są jeszcze nieznośniejsze od tych, co się winem zapijają.
  • Źródło: Księga toastów i humoru biesiadnego, wybór i oprac. Leszek Bubel, Zamek, Warszawa 1995, s. 147.

• Udają pracę publiczną, a prowadzą rozpustny tryb życia.
  • Curias simulant, Bacchanalia vivunt. (łac.)
  • Źródło: Czesław Jędraszko, Łacina na co dzień, Warszawa 1988, s. 61.

• W zdrowym ciele zdrowy duch.
  • Mens sana in corpore sano (łac.)