José Gaspar Rodríguez de Francia

José Gaspar Rodríguez de Francia (1766–1840) – paragwajski polityk, dyktator Paragwaju w latach 1814-1840.

O José Gasparze Rodríguezie de Francii

Niepodległość uzyskał Paragwaj w roku 1811. Po okresie walk z administracją hiszpańską i z zakusami dawnego wicekrólestwa La Platy, przeobrażającego się w Argentynę, ugruntował swoją niezależność na polu walk. Jego pierwszym prezydentem, a właściwie dyktatorem był Jose Gaspar Rodriguez de Francia. Rządził krajem w sposób absolutystyczny przez lat trzydzieści. Jego ideałem było utrzymanie starego obyczaju. Był przeciwnikiem wszelkich reform, wszelkiego postępu i nawet rozwoju gospodarczego. Aby zrealizować swój absurdalny plan, musiał odseparować Paragwaj od wszelkiego kontaktu z zagranicą. Przeprowadził to tak dokładnie, że nie tylko zabronił sprowadzania książek, pism, sprzętów, maszyn czy też jakichkolwiek urządzeń inwestycyjnych, ale aby izolacja była kompletna, nie pozwolił nic wywozić z kraju. Nikt nie mógł za granicą niczego kupić, ani nic sprzedać. Nie odbywało się to bez oporu, o czym świadczy obfita kronika okrucieństw stosowanych przez nieludzkiego tyrana. Mimo to, jak wielu wiarygodnych świadków stwierdziło, był po śmierci opłakiwany i żałowany przez cały naród. Już za życia nadano mu przydomek carai guazu, co w języku guarańskim oznacza: wieki człowiek (pan). Umarł w roku 1840.
- Autor: Mieczysław Lepecki, W selwasach Paragwaju, wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa, 1962, s. 26–27

W czasie długich rządów dyktatora Gasparo Rodrigueza de Francia (1814-1840), sprawowanych żelazną ręką, wylęgał się w warunkach izolacji kraju autonomiczny i i równomierny rozwój gospodarczy. Wszechwładne i paternalistyczne państwo wzięło wtedy na siebie funkcje nie istniejącej burżuazji narodowej i podjęło się zadania zorganizowania kraju i kierowania jego zasobami i losem. Przy poparciu mas chłopskich Francia zniszczył oligarchię. Rozciągnął ścisły kordon sanitarny między własnym krajem a pozostałymi państwami wicekrólestwa La Platy i w ten sposób osiągnął wewnętrzny pokój. Wywłaszczenia, zesłania, więzienia, prześladowania, grzywny nie służyły do umocnienia wewnątrz kraju panowania obszaru i kupców, lecz wprost przeciwnie, były instrumentami do zniszczenia tych klas. Wolność polityczna i prawo do opozycji nie istniały przedtem ani też nie zrodziły się później, ale w tamtym okresie tylko ci, którzy z nostalgią wspominali utracone przywileje, cierpieli z powodu braku demokracji. Kiedy Francia umarł, nie było wielkich prywatnych fortun, nie było wielkich prywatnych fortun. Paragwaj był jedynym państwem w Ameryce Łacińskiej, gdzie nie było żebraków, złodziei ani ludzi cierpiących głód.
- Autor: Eduardo Galeano, Otwarte żyły Ameryki Łacińskiej, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1983, tłum. Marek Majchrzak, Irena Majchrzakowa, s. 188.