Jan Józef Szczepański

Grób pisarza na Tyniecki cmentarz parafialny w Krakowie

Jan Józef Szczepański (1919–2003) – polski pisarz, reporter, eseista, scenarzysta filmowy i tłumacz, podróżnik.

• Bo życie ludzkie układa się na kształt procesu i każdy z nas czeka podświadomie na werdykt. Tylko, że niektórym z nas dojmująco zależy na przeniknięciu znaczenia rozprawy, na ujrzeniu oblicza Sędziego.
  • Źródło: Przed nieznanym trybunałem

• Był czas, kiedy pisząc, łudziłem się, że dokonam jakiegoś wielkiego odkrycia. Niekoniecznie miałaby to być rzecz wstrząsająco nowa. Wystarczyłaby myśl czy prawda, w którą uwierzyłbym raz na zawsze i według której żyłbym dalej już w poczuciu absolutnego sensu własnego istnienia. Mogłoby to być np. przekonanie, że istnieje Bóg. Może jedynym odkryciem tego rodzaju, dostępnym człowiekowi (a w każdym razie mnie), jest, że trzeba z całą powagą i godnością traktować istnienie pozbawione pewników.
  • Źródło: Dziennik tom III: 1964–1972, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2013, s. 141.

• Cały hitleryzm to jest ponura epopeja zemsty pokurczów, lumpów, ludzi nienawidzących świata za wszystko, co w nim jest dobrego, za wszystko, co ich przerasta.
  • Źródło: Dziennik tom II: 1957–1963, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2011, s. 595.

• Człowiek nie może pozbyć się cierpienia i nie wie nawet, czy po śmierci będzie od niego wolny.

• „Dobra nowina” głoszona przez Mansona, łączyła chrześcijaństwo z tradycją orgiastycznych kultów starożytności. Uwalniała chrześcijaństwo od odstręczającej skazy pruderii, od owej eunuszej aury, która z oficjalnej pobożności czyni domenę życia duchowego dzieci i starych kobiet.
  • Źródło: Przed nieznanym trybunałem

• Dzieci, pochłonięte jakąś fascynującą zabawą, tracą poczucie rzeczywistości. Zdolne są wtedy traktować swoje fantazje z całkowitą powagą. Postępowanie maniaków nacechowane jest zazwyczaj podobnym infantylizmem.
  • Źródło: Przed nieznanym trybunałem

• Nie możemy się zgodzić z tak jawnym dowodem nędzy naszej egzystencji, jakim jest powszechność cierpienia.

• Pół roku wystarcza, żeby zarazić się śmiercią. Pół roku? Nie. Pięć lat. Pięć lat od września chorujemy już wszyscy.
  • Źródło: Buty

• Sytuacje kryzysowe stanowią test dla autorytetów.

• To była pierwsza lekcja, pierwsze przeczucie dziwnej, wojennej prawdy, że pogodzić można się tylko z taką stratą, którą okupiło się protestem krwi i gniewu, protestem choćby beznadziejnym, ale czynnym.
  • Źródło: Polska jesień

• Walka toczyła się o rzeczy wielkie. O niepodległość, o polityczny byt narodu. Ale intuicyjnie wyczuwałem jeszcze inny jej sens. Ogromna, stalowa maszyna miała startować i zgładzić wszystko, co miękkie i łagodne, w jej twardym łoskocie zamilknąć miały wszystkie głosy, niepodobne do klekotu pancernych blach. Poza betonowymi murami państw żyli jednak ludzie, których serca wypełniała litość, nie znana rządom i sztabom. Może oni mieli najwięcej racji, może ich należało przede wszystkim ocalić.
  • Źródło: Polska jesień

• Współczesny laicki świat potrzebuje prawdopodobnie świętości bardziej niż kiedykolwiek dotychczas, lecz podejrzewam, mniej niż kiedykolwiek potrzebuje hagiografii.

• Wstrząsające wydarzenia życiowe odkrywają w ludziach prawdziwe osobowości rodzą nowe postawy.