François de La Rochefoucauld

Z Wikicytatów, wolnej kolekcji cytatów
François de La Rochefoucauld

François de La Rochefoucauld (1613–1680) – francuski pisarz i filozof.

Maksymy i rozważania moralne[edytuj]

(wyd. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1951)

  • By uzyskać stanowisko w świecie, robi się co można, aby się zdawało, że już się je ma.
  • Czego jest najmniej w miłostkach – to miłości.
  • Chwali się zazwyczaj tylko po to, aby być chwalonym.
    • Źródło: s. 34
  • Chwałę wielkich ludzi należy zawsze mierzyć środkami, którymi posłużyli się, aby ją zdobyć.
    • Źródło: s. 36
  • Chytrość – to lichy gatunek rozumu.
  • Często wybaczamy tym, którzy nas nudzą, lecz nie wybaczamy tym, których my nudzimy.
    • Źródło: s. 57
    • Zobacz też: nuda
  • Człowiek jest niepocieszony, gdy go oszuka wróg lub zdradzą przyjaciele, a często jest rad, gdy oszukał sam siebie.
  • Człowiek nie jest nigdy tak szczęśliwy ani tak nieszczęśliwy, jak to sobie wyobraża.
  • Duch leniwszy w nas jest niż ciało.
  • Gwałt, jaki zadajemy sobie sami, aby zdławić naszą miłość, jest często okrutniejszy niż srogość ukochanej.
    • Źródło: s. 64
  • Hipokryzja to hołd składany cnocie przez występek.
    • Inne tłumaczenie: Obłuda jest hołdem, jaki występek oddaje cnocie.
    • Zobacz też: hipokryzja, występek
  • Interes przemawia wszystkimi językami i odgrywa wszystkie role, nawet rolę bezinteresowności.
  • Istnieje rodzaj miłości, której nadmiar niweczy zazdrość.
  • Jedynie osoby, które nie dają przyczyn do zazdrości, godne są, aby być zazdrosnym o nie.
  • Jesteśmy tak przyzwyczajeni grać komedię wobec drugich, iż w końcu gramy komedię wobec samych siebie.
    • Źródło: s. 31
  • Jeśli się opieramy naszym namiętnościom, to raczej dzięki ich słabości niż naszej sile.
  • Jeżeli istnieje miłość czysta i wolna od domieszki innych namiętności, to ta, która ukryta jest na dnie naszego serca i której my sami jesteśmy nieświadomi.
    • Źródło: s. 23
  • Kiedy jesteśmy znużeni miłością, bardzo jesteśmy zadowoleni, gdy nas druga strona zdradzi i zwolni tym samym z obowiązku wierności.
  • Kochająca osoba popełnia prawie zawsze ten błąd, że nie czuje, kiedy druga strona przestaje kochać.
    • Źródło: s. 64
  • Kochanek widzi wady ukochanej dopiero wówczas, gdy czar pryśnie.
  • Kochankowie nie nudzą się razem dlatego, że zawsze mówią o sobie.
  • Kto kocha, wątpi często o tym, w co wierzy najmocniej.
  • Kto żyje bez szaleństwa, mniej jest rozsądny niż mniema.
  • Ludzie wiedzą, że nie trzeba zbyt wiele mówić o swej żonie; ale nie dość wiedzą, że jeszcze mniej należałoby mówić o sobie.
    • Źródło: s. 63
  • Łatwiej jest być rozumnym za drugich niż za siebie.
  • Łatwiej zakochać się nie kochając, niż odkochać, kiedy się kocha.
  • Mało jest kobiet, których wartość trwałaby dłużej niż ich uroda.
  • Mało jest ludzi, którzy by się nie wstydzili, że się kochali, gdy już się nie kochają.
  • Mało jest uczciwych kobiet, które by nie były tym zmęczone.
  • Milczenie jest najpewniejszą rzeczą dla tego, kto nie ufa samemu sobie.
  • Na nic kobiecie młodość bez urody ani uroda bez młodości.
  • Najtrafniejsze porównanie, jakiego można użyć dla miłości, to gorączka: nie więcej mamy władzy nad jedną, co nad drugą, tak co do siły, jak co do czasu trwania.
  • Nie ma maski, która by mogła ukryć miłość tam, gdzie ona jest, ani udać ją tam, gdzie jej nie ma.
  • Nieraz rozumny człowiek byłby w kłopocie bez towarzystwa głupców.
  • Niezbyt kochać to pewny sposób, aby być kochanym.
  • Nigdy nie jest się tak śmiesznym przez właściwości, które się ma, jak przez te, które się udaje.
  • Prawdziwie godny człowiek to ten, który się w nic nie stroi.
  • Prawie równie trudno jest zadowolić tego, kto bardzo kocha, jak tego, w którym miłość już wygasa.
  • Przyjemnie jest niekiedy mężowi mieć zazdrosną żonę; wciąż słyszy się o tym, co mu jest drogie.
  • Przyrzekamy wedle swych nadziei, dotrzymujemy wedle swych obaw.
  • Rozsądek i miłość niedobrze żyją razem: w miarę jak miłość rośnie, rozsądek się kurczy.
  • Są dwa rodzaje miłości w kochaniu, jedno płynie stąd, iż w osobie, którą kochamy, znajdujemy bez przerwy nowe przyczyny do kochania, drugi stąd, że czynimy sobie punkt honoru z własnej stałości.
  • Są ludzie, którzy nigdy by nie byli zakochani, gdyby nie słyszeli o miłości.
  • Są wady, z których rodzą się wielkie talenty.
  • Serce wystrychnie zawsze rozum na dudka.
  • Skąpstwo jest większym przeciwieństwem oszczędności niż hojność.
  • Sporo ludzi gardzi majątkiem, ale mało kto umie go rozdawać.
  • Spory nie trwałyby tak długo, gdyby brak słuszności był tylko po jednej stronie.
  • Starcy lubią dawać dobre rady, aby się pocieszyć, że nie są już zdolni dawać złych przykładów.
  • Szczęście i nieszczęście dotyka nas nie wedle swych rozmiarów, ale wedle naszej wrażliwości.
  • Śmieszność hańbi bardziej niż hańba.
  • Trudniej jest być wiernym kobiecie, gdy nas uszczęśliwia, niż kiedy trzyma nas z dala.
  • Trudniej jest kobiecie zwyciężyć swą zalotność niż swą miłość.
  • Uchylanie się od pochwały jest chęcią otrzymania jej dwa razy.
  • Umysły mierne potępiają wszystko, co przechodzi ich miarę.
  • W miłości oszukaństwo idzie prawie zawsze dalej niż nieufność.
  • W pierwszej miłości kobiety kochają kochanka, w następnych – miłość.
  • Władza, jaką mają nad nami ukochane osoby, jest prawie zawsze większa niż władza, jaką mamy sami nad sobą.
  • Wolimy raczej mówić o sobie źle, niż nie mówić wcale.
  • Z prawdziwą miłością jest tak jak z pojawieniem się duchów; wszyscy o nich mówią, ale mało kto widział.
  • Zawsze mamy dość sił, aby znieść cudze nieszczęście.
  • Zazdrość rodzi się zawsze z miłości, ale nie zawsze z nią umiera.
  • Zło, które czynimy, nie ściąga na nas tylu prześladowań i takiej nienawiści, co nasze przymioty.
  • Zwykle kobiety oddają się raczej przez słabość niż z miłości; stąd na ogół mężczyźni zuchwali odnoszą więcej triumfów niż inni, choćby więcej mieli praw po temu.

Inne[edytuj]

A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż

A[edytuj]

  • Aby być wielkim człowiekiem, trzeba umieć dostrzec całe swoje szczęście.

C[edytuj]

  • Chętniej widujemy tych, którym wyświadczamy przysługi, niż tych, co nam je wyświadczają.
  • Często jesteśmy twardzi ze słabości i zuchwali z bojaźni.
    • Źródło: „Przekrój”, wydania 14–26, Krakowskie Wydawnictwo Prasowe, 1998, s. 69.
  • Człowiek może być zakochany jak szaleniec, ale nie jak głupiec.
    • Źródło: „Przekrój”, wydania 1–13, Krakowskie Wydawnictwo Prasowe, 1998, s. 143.
  • Człowiek, który nikogo nie lubi, jest bardziej nieszczęśliwy niż ten, którego nikt nie lubi.

D[edytuj]

  • Droga do szczęścia jest ciemna i ciernista, ale rozświetla ją nadzieja.

I[edytuj]

  • Istnieje tylko jedna miłość, ale tysiąc jej rozmaitych kopii.
    • Źródło: „Przekrój”, wydania 14–26, Krakowskie Wydawnictwo Prasowe, 1999, s. 28.

J[edytuj]

  • Jest mało cnotliwych kobiet, których by nie nużyło to ich rzemiosło.
  • Jeśli chcesz mieć wrogów, bądź lepszy od swoich przyjaciół. Lecz jeśli chcesz mieć przyjaciół, pozwól, aby przyjaciele byli lepsi od ciebie.
  • Jeśli oddasz swoje prawo w ręce sędziów, a swoją religię w ręce biskupów, rychło znajdziesz się bez prawa i bez religii.

K[edytuj]

  • Kłótnie nie trwałyby długo, gdyby wina leżała tylko po jednej stronie.
    • Źródło: „Przekrój”, Wydania 27–38, Krakowskie Wydawnictwo Prasowe, 1997, s. 28.
    • Zobacz też: kłótnia
  • Kobieta piękna jest co dzień taka sama, natomiast w ładnej kobiecie odkrywamy co dzień jakiś wdzięk, którego w przeddzień nie znaliśmy.
  • Kobieta trzyma się długo pierwszego kochanka, o ile nie weźmie drugiego.
  • Kobiety kochające przebaczają łatwiej wielką niedyspozycję niż małą niewierność.
  • Kto mniema, że znajdzie w sobie tyle, by obejść się bez całego świata, myli się bardzo; lecz kto sądzi, że świat nie może się obejść bez niego, myli się jeszcze bardziej.
  • Kto naprawdę kocha, prawie nigdy nie pozna, kiedy ten drugi przestał kochać.

L[edytuj]

  • Lepiej jest używać swojego rozumu na znoszenie niedoli, która na nas spada, niż na przewidywanie tych, które się mogą trafić.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał K. Nowak, Warszawa 1998.
    • Zobacz też: rozum, niedola
  • Ludzie słabi nie mogą być całkiem szczerzy.

Ł[edytuj]

  • Łatwiej poznać ludzkość niż pojedynczego człowieka.
  • Łatwo zapominamy o naszych błędach, kiedy tylko my sami o nich wiemy.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał K. Nowak, Warszawa 1998.

M[edytuj]

  • Miłość jest dla duszy kochającego tym, czym dusza dla ciała, które ożywia.
  • Miłość – jedyny środek, by osiągnąć względy tych kobiet, których nie można mieć za pieniądze.
  • Miłość, choć tak przyjemna, milszą jest jeszcze przez sposoby, w jakich się objawia, niż przez siebie samą.
  • Mniej częstokroć boli być oszukanym przez żonę, aniżeli dowiedzieć się o tym oszukaństwie.

N[edytuj]

  • Nie ma namiętności, w której by samolubstwo władało tak potężnie jak w miłości: zawsze skłonniejsi jesteśmy poświęcić spokój ukochanej osoby niż postradać własny.
  • Nie można po raz drugi kochać tego, co przestaliśmy kochać.
  • Nie pragniemy na serio tego, czego pragniemy rozumem.
    • Źródło: „Przekrój”, wydania 14–26, Krakowskie Wydawnictwo Prasowe, 1998, s. 76.
  • Nie sposób ukryć miłości, która istnieje, jak też udawać miłość, której nie ma.
  • Nieobecność gasi małe uczucia, lecz rozpala wielkie, niczym wiatr, co gasi świeczkę, ale wznieca pożar.
  • Nigdy nie jesteśmy tak łatwo oszukiwani, jak wtedy, gdy myślimy, że oszukujemy innych.

O[edytuj]

  • Odrzucać pochwałę to zdradzać pragnienie usłyszenia jej ponownie.

P[edytuj]

  • Piekło kobiet to starość.
  • Pochlebstwo jest fałszywą monetą, której nasza próżność nadaje wartość obiegową.
  • Powaga jest obrządkiem ciała, wymyślonym dla pokrycia braków ducha.
    • Źródło: „Przegląd humanistyczny”, Tom 18, Wydania 1–6, PWN, Warszawa 1974, s. 20.
  • Powinniśmy się dziwić tylko temu, że jeszcze możemy się dziwić.
    • Źródło: Literatura polska 1989–2009. Przewodnik, wyd. ha! art, 2010, s. 255.
  • Prosisz o złoto – otrzymasz łajno.
  • Przebacza się, póki się kocha.
  • Przyznajemy się do małych wad jedynie, aby przekonać, że nie mamy wielkich.
    • Źródło: Przykazania etyki prawniczej: księga myśli, norm i rycin, oprac. Roman Tokarczyk, wyd. Wolters Kluwer Polska, s. 31.

R[edytuj]

  • Rozkoszą w miłości jest kochać; więcej szczęścia daje namiętność, którą się odczuwa, niż ta, którą się budzi.
    • Źródło: Antologia literatury francuskiej, op. cit., s. 166.
  • Rozłąka osłabia mierne uczucie, a wzmaga wielkie – tak jak wiatr gasi świecę, a rozpala ogień.
  • Rozsądny człowiek zakochuje się jak wariat, ale nie głupiec.

S[edytuj]

  • Spotyka się kobiety, które nigdy nie miały miłostek, ale rzadko taką, która miałaby w życiu tylko jedną.
  • Starzy głupcy o wiele większe głupstwa robią niż młodzi.
  • Są ludzie, którzy nigdy nie byliby zakochani, gdyby nie słyszeli o miłości.
    • Źródło: „Dziś”, Tom 9, wyd. Kier, 1998.

T[edytuj]

  • Ten, kto nigdy nie miał nadziei, nigdy nie zazna rozpaczy.
  • Tracimy tyle czasu na rzeczy pilne, że nie starcza nam go na rzeczy ważne.
  • Trwanie naszych uczuć mniej zależy od nas niż trwanie naszego życia.

U[edytuj]

  • Udana prostota jest delikatnym oszustwem.
  • Urok nowości jest dla miłości tym, czym kwiat dla owocu: daje jej blask, który ściera się łatwo, a nie wraca nigdy.

W[edytuj]

  • W miłości ten, kto wyleczy się pierwszy, zawsze jest lepiej wyleczony.
    • Źródło: Daniel Kalinowski, Określanie horyzontu, Wydawn. Pomorskiej Akademii Pedagogicznej w Słupsku, 2003.
  • W zazdrości jest więcej miłości własnej niż miłości. Istnieje tylko jedna miłość i tysiąc jej rozmaitych kopii.
  • W zmierzchu miłości, tak jak w zmierzchu życia, żyje się jeszcze dla utrapień, ale nie dla rozkoszy.
  • Więcej ludzi utonęło w kieliszku niż w morzu.
    • Źródło: Księga toastów i humoru biesiadnego, wybór i oprac. Leszek Bubel, wyd. Zamek, Warszawa 1995, s. 148.
  • Więcej mamy lenistwa w umyśle niż w ciele.
    • Źródło: Nic, co ludzkie… Aforyzmy, sentencje i przysłowia, wyb. Henryk Jurand, LSW, 1982.
  • Więcej zyskamy, ukazując się takimi, jakimi jesteśmy, niż usiłując się wydawać takimi, jakimi nie jesteśmy.
  • Większość naszych błędów jest bardziej wybaczalna, niż środki którymi staramy się je ukryć.
  • Większość przyjaciół obrzydza przyjaźń, jak większość nabożnych obrzydza nabożeństwo.
  • Wprawdzie nikt nie jest zadowolony ze swojej fortuny, za to każdy – ze swego rozumu.(Also attributed to [1])
  • Wstydzilibyśmy się często swoich najpiękniejszych czynów, gdyby świat znał wszystkie pobudki, które je wydały.
  • Wszyscy mamy w sobie dość siły, by znosić nieszczęścia innych.
  • Wszystkie namiętności każą nam popełniać błędy, ale miłość najśmielsze.
  • Wystarczą małe rzeczy, aby uszczęśliwić mędrca; głupca natomiast nic nie uraduje. Dlatego jest tak wielu zrozpaczonych.

Z[edytuj]

  • Z wszystkich gwałtownych namiętności najmniej nie do twarzy jest kobietom z miłością.
  • Zalotnice udają, że są zazdrosne o swoich kochanków, aby ukryć, że są zazdrosne o inne kobiety.
  • Zdecydowanie łatwiej jest zapłonąć miłością, kiedy człowiek nie kocha, niż pozbyć się jej, kiedy kocha.
  • Ze wszystkich gwałtownych namiętności najmniej nieprzystojną kobiecie jest miłość.

Inne[edytuj]

  • Pewność siebie, którą mamy w sobie, rodzi większość tego, co mamy w innych.
    • La confiance que l’on a en soi, fait naître la plus grande partie de celle que l’on a aux autres. (fr.)
    • Źródło: Premier supplément