Chilon Chilonides

Chilon (po lewej) i Ursus

Chilon Chilonides – postać fikcyjna z powieści Quo vadis Henryka Sienkiewicza, grecki złoczyńca, który wydał w ręce Nerona wielu niewinnych chrześcijan. Został ukrzyżowany za oskarżenie Nerona o podpalenie Rzymu przed tłumem.

O Chilonie

• Błazen i kanalia zagrany jest przede wszystkim środkami groteskowymi, nawet komediowymi. Chilon jest ekspresyjny, ruchliwy, rysy twarzy są bardzo dynamiczne: poruszają się oczy i brwi, błyskawicznie zmieniają się grymasy twarzy. Z ust płyną z niezwykłą prędkością błyskotliwe, iskrzące dowcipem zdania. Chilon jest błaznem, ale przede wszystkim gra błazna: perfekcyjnie i z zaangażowaniem, bo błazeńska rola jest dla niego grą o życie, o przetrwanie, o zyskanie jakiegokolwiek statusu. Po wewnętrznej przemianie ta maska opada. Twarz nieruchomieje, zastyga, jakby pokazywała swój prawdziwy, niewzruszony kształt, który spod tej maski się wydobył. Chilon nie patrzy już na otoczenie, ale w głąb własnej duszy. Zatrzymuje się potok kłamliwych słów. Zmuszany przez Tygellina, żeby odwołał oskarżenia, powtarza tylko: „Nie mogę”. Żadne ciosy nie są w stanie go złamać.
  • Autor: Beata Guczalska, Trela, Wydawnictwo Marginesy, Warszawa 2015, ISBN 9788365282057, s. 234.

• Chociaż Chilon jest złym, do gruntu zepsutym człowiekiem, jednak postacią bardzo barwną. To dla aktora wielka gratka. W amerykańskiej wersji Quo vadis Chilon jest postacią drugoplanową. Natomiast według Kawalerowicza, podobnie jak u Sienkiewicza, łączy poszczególne wątki, jest piłeczką, która odbija się od poszczególnych wydarzeń, postaci; mały człowieczek, który z tego wielkiego bogatego świata pragnie uszczknąć coś dla siebie. W imię tego popełnia największe podłości.
  • Autor: Jerzy Trela
  • Źródło: Krzysztof Łukaszewicz, Igrzysko Kawalerowicza, czyli jak kręcono Quo vadis, wyd. Egmont, Warszawa 2001, ISBN 8323799717, s. 16–17.