Aleksander Sulkiewicz

Aleksander Sulkiewicz (właśc. Iskander Mirza Duzman Beg Sulkiewicz, pseud. Michał; 1867–1916) – polski działacz socjalistyczny i niepodległościowy, żołnierz I Brygady Legionów Polskich.

Żandarm: Pomiłujtie! Pan – Tatar i mahometanin! Co pan porabia w PPS? Co ma pan wspólnego z polskimi sprawami?
Aleksander Sulkiewicz: Moja rodzina od kilkuset lat jest polską.
- Opis: w 1903, gdy został aresztowany przez rosyjską policję.
- Źródło: Jan Cynarski, O Aleksandrze Sulkiewiczu, „Kronika ruchu rewolucyjnego w Polsce – kwartalnik poświęcony dziejom walk o niepodległość i socjalizm” nr 4, październik – listopad – grudzień 1935; cyt. za: lewicowo.pl

U nas jest tak. Długo się przypatrujemy człowiekowi, zanim nabierzemy do niego przekonania i weźmiemy go do roboty. Ale kto raz pozyska nasze zaufanie, to nie tak łatwo je utraci.
- Opis: o zasadach przyjmowania nowych działaczy do zakonspirowanej PPS.
- Źródło: Jan Cynarski, O Aleksandrze Sulkiewiczu, „Kronika ruchu rewolucyjnego w Polsce – kwartalnik poświęcony dziejom walk o niepodległość i socjalizm” nr 4, październik – listopad – grudzień 1935; cyt. za: lewicowo.pl

O Aleksandrze Sulkiewiczu

Postawiwszy sobie zadanie zorganizowania „granicy” dla przemytu bibuły, postarał się specjalnie w tym celu Michał o posadę w 1890 roku najpierw w Suwałkach w izbie skarbowej, a potem w komorze celnej na pograniczu niemieckim na rodzinnej Suwalszczyźnie. (…)
Mając dar zjednywania sobie ludzi i budząc zaufanie, Michał umiał wykorzystywać dla celów konspiracyjnej PPS-owej roboty bardzo wielu ludzi, którzy nie mieli nic wspólnego z ruchem i wiele przysług wyświadczyli mu tylko przez przyjaźń i sympatię, aż w końcu, niepostrzeżenie dla siebie, stali się dzielnymi pracownikami w akcji pomocniczej. Nikomu nigdy nie przyszło do głowy, że skromny i dobroduszny urzędnik jest jedną z najwybitniejszych postaci w rewolucyjnym ruchu socjalistycznym i jednym z założycieli PPS, w której pełnił najważniejsze funkcje.
- Autor: Jan Cynarski, Aleksander Sulkiewicz (1867–1916), „Kronika ruchu rewolucyjnego w Polsce – kwartalnik poświęcony dziejom walk o niepodległość i socjalizm” nr 3 (11) lipiec – wrzesień 1937; cyt. za: lewicowo.pl