Jacek Kaczmarski

Jacek Kaczmarski

Jacek Kaczmarski (1957–2004), polski pieśniarz i poeta.

Liryka

• A wiedzie nas siedem demonów, co nami się karmią
  • Źródło: Siedem grzechów głównych, 1991

• Tak zbrojni w moce na które nie ma lekarstwa
  Stawiamy nadal i obalamy mocarstwa
  • Źródło: Siedem grzechów głównych, 1991

• Bo światłem to tylko – co nam prosto w oczy!
  Człowiekiem – co człowiek krwi swojej utoczy –
  Plus Leonardo i Bach.
  • Źródło: Ofiara, 1988

• Bo uprawiać smokobicie łatwiej niźli walczyć z życiem.
  • Źródło: Przyczynek do legendy o św. Jerzym

• Brak sensu każdy obraz zbrudzi
  I z pragnień zrodzi ideały,
  A z ideałów zbrodnie.
  • Źródło: Teza Don Kichota, 1990

• Co nam hańba, gdy talary
  Mają lepszy kurs od wiary!
  • Źródło: Kantyczka z lotu ptaka', 1991

• Do nieba jest najbliżej – z Polski.
  • Źródło: Pan Wołodyjowski, 1989

• Dusza moja – pragnie postu, ciało – karnawału!
  • Źródło: Wojna postu z karnawałem, 1990

• Dwór ma swoje zalety:
  Po komnatach – kobiety,
  W radach szlachta zasiada -
  Jeno nie ma z kim gadać.
  • Źródło: Jan Kochanowski, 1992

• Polityka mi wisi dorodnym kalafiorem.
  Błogosławieni cisi i ci, co pyszczą w porę.
  • Źródło: "Odpowiedź na ankietę "Twój system wartości"

• Gorszego ognia Bóg nie wznieci,
  niż ten spod palców Jego dzieci
  • Źródło: Joanna d'Arc, 1978

• I aż nas zmierzch ostudzi
  Siedzimy tak we dwóch –
  Bo on nie lubi ludzi,
  A ja – nie lubię psów...
  
  • Źródło: Autoportret z psem, 24 sierpnia 1997

• I na tej z wielu dróg
  Po co ci para nóg
  I tak dotrzesz na pewno do końca
  Nie potrzebny ci wzrok
  Żeby wyczuć swój krok
  I nie musisz wciąż radzić się słońca
  • Źródło: Bob Dylan

• I gorzko się zapatrzyliśmy
  W zabrane nam dalekie strony
  I w duszach swych przeklinaliśmy
  Tę łatwą wiarę w megafony.
  
  • Źródło: Poczekalnia (Megafony), 1975

• I śmiał się, więc zaczęłam płakać
  A płacz zamienił mi się w śmiech!
  • Źródło: Nawiedzona wiek XX

• Im mniej cię co dzień, miodzie –
  Tym mi smakujesz słodziej
  • Źródło: Jan Kochanowski, 1992

• Ja bardziej niż wy jeszcze krztuszę się i duszę!
  Ja częściej niż wy jeszcze żyć nie chcę, a muszę!
  Ale tknąć się nikomu nie dam i dlatego
  Gdy trzeba będzie sam odbiorę światu Witkacego
  • Źródło: Autoportret Witkacego, 1980

• Ja z pragnień – jedno mam żarliwe:
  Móc widzieć ciemność,
  Widzieć jasność
  • Źródło: Ballada czarno – biała, 1989

• Ja życie lubię
  W jego prawdzie i w jego złudzie;
  Ale człowiek dąży ku zgubie,
  Wiedzieć o tym nie chcą ludzie.
  • Źródło: Rozmowa, 1991

• Jak wstyd jest żyć wśród pięknych koni
  Podstępnym, człekożerczym życiem;
  Miast doskonałość z nimi gonić-
  Po łokcie babrać się w korycie.
  • Źródło: Podróże Guliwera. Houyhnhnm, 1989

• Jestem egzemplarz człowieka,
  A to znaczy – diabli, czyśćcowy i boski.
  • Źródło: Rozmowa, 1991

• Jestem młody, nie mam nic i mieć nie będę.
  • Źródło: Syn marnotrawny, 1991

• Jeszcze Polska wtedy żyła, gdy za nią ginęli
  • Źródło: Tradycja, 1986

• Jeśli kochasz swoją budę,
  To pokochaj łańcuch swój!
  Śmierdzi gnojem twój ogródek?
  – Przecież to twój własny gnój!
  
  • Źródło: Ballada pozytywna, 1982

• Jeśli na drodze do wolności stoisz?
  Prawa odrzucę precz a Boga zmienię!
  • Źródło: Walka Jakuba z aniołem, 1979

• Komu zależy na pokoju, ten zawsze cofnie się przed gwałtem
  Wygra kto się nie boi wojen i tak rozumieć trzeba Jałtę
  • Źródło: Jałta, 1984

• Kto jeno w niebo patrzy, tego i zamoczy.
  • Źródło: Pana Rejowe gadanie, 1995

• Lecz, jak gromić Adama,
  Gdy rozterka ta sama
  Zamiast w walce – wyżywa się w piosnkach?
  • Źródło: Czaty śmiełowskie, 1995
  • Opis: O Adamie Mickiewiczu

• Mieszkam tu w akademiku – taki hotel dla studentów,
  Pokój większy ciut od chlewa, ale jest nas tylko czterech.
  Tamtych trzech – zdechlaki jakieś, forsą więc nie chwalę się tu,
  Tylko sobie jeść kupuję, więc doślijcie mi papierek.
  
  W samym domu chociaż znośnie, to wieczorem niespecjalnie,
  Ot, wszystkiego telewizor i natryski są i pralnia!
  Telewizor jeszcze owszem, ale z reszty nie korzystam,
  Bo tu – mówię – czytać każą, a to praca przecież czysta!
  • Źródło: Korespondencja klasowa

• Nalej ojcu, gardło spłucz
  Ucz się na Polaka, ucz.
  Taką stoi Polska racją
  Na pohybel innym nacjom!
  • Źródło: Dobre rady pana ojca, 1993

• Nie kuś mnie jabłkiem żeberko ty moje –
  Nie zakazano nam przecież kielicha,
  Który otwiera ukryte podwoje
  Raju, gdzie zaraz szybciej się oddycha.
  • Źródło: Pragnienie Adama, 1989
  • Zobacz też: Adam i Ewa

• Nie ma tu z kim rozmawiać,
  zwój wierszy wart każdej ceny.
  • Źródło: Starość Owidiusza, 1987

• Nie mam blizn po kajdankach, napletek posiadam,
  Na świat przyszedłem w czepku, nie pod ułańskim czakiem;
  Po dekadzie wygnania – polskim jeszcze władam,
  Proszę więc o dokument, że jestem Polakiem.
  • Źródło: Drzewo genealogiczne, 1993

• Nie po kartach się poznaje przeciwnika.
  • Źródło: Szulerzy, 1991

• Nie pochodzi „ mieć” od „ umieć”.
  • Źródło: Postmodernizm, 1997

• Nie ten umiera, co właśnie umiera,
  Lecz ten, co żyjąc, w martwej kroczy chwale
  • Źródło: Samosierra, 1980

• Nie wątpić, w sens ofiary wierzyć
  Jest rzeczą łatwą – bywa wielką.
  • Źródło: Pan Wołodyjowski, 1989

• Nie zachwycą już nas tedy szczodre dary boże
  Bośmy kochać to przywykli z czego czerpać możem.
  • Źródło: Jan Kochanowski, 1992

• Niech wstydu się lęka – kto próżnią nadęty,
  Niech strachu się wstydzi – kto mężny głupotą,
  Niech pytań nie stawia – kto czuje się świętym,
  Wyroki niech miota – kto schlebia miernotom.
  • Źródło: Niech..., 1995

• Oj, nie wolno rzeczy wielu,
  Kiedy celem jest brak celu
  • Źródło: Postmodernizm

• Oto porządek nie do zastąpienia
  Wszelkie istnienie żyje swoim torem
  Człowiek panuje wszelkiemu istnieniu
  Władzę nad sobą uznając z pokorą
  • Źródło: Stworzenie Świata. 1980

• Pamiętajcie wy o mnie co sił! Co sił!
  Choć przemknąłem przed wami jak cień!
  Palcie w łaźni, aż kamień się zmieni w pył –
  Przecież wrócę, gdy zacznie się dzień!
  • Źródło: Epitafium dla Włodzimierza Wysockiego, 1980

• Pamiętamy, co było
  Więc wiemy – co będzie.
  • Źródło: Przeczucie (Cztery pory niepokoju)', 1987

• Polityka mi wisi
  dorodnym kalafiorem.
  • Źródło: Odpowiedź na ankietę "Twój system wartości", 1995

• Przegra ten, kto bezmyślnie mówi "nie".
  • Źródło: Baran, 1985

• Śmierci nie znamy osobiście -
  Jak dotąd – umierali inni...
  Jeśli to piekło jest, lub czyściec -
  Niebu nic nie jesteśmy winni.
  • Źródło: Weterani, 1997

• Ten płomień, co płonie, ten głos, który grzeje
  To tylko na życie jest sposób
  • Źródło: Starzejesz się stary, 16 września 1990

• To moja droga z piekła do piekła
  • Źródło: Epitafium dla Włodzimierza Wysockiego, 1980

• Trzeba jeszcze mieć w co wierzyć,
  by się z własną pieśnią zmierzyć
  • Źródło: Powtórka z Odysei, 1998

• Piosenka pożegnania –
  Piosenką jest utraty;
  Żegnałem ludzi i zdania –
  Traciłem całe światy.
  I nic nie pozostało
  Prócz tego, co nucicie!
  To wcale nie jest mało
  Tak – żegnać – całe życie.
  
  • Źródło: Pożegnanie Okudżawy, 18 czerwca 1997

• Są ludy co dojrzały do śmierci
  Z rąk ludów niedojrzałych do życia...
  • Źródło: Kasandra, 1978

• Słowa palą, więc pali się słowa:
  Nikt o treści popiołów nie pyta.
  • Źródło: Marcin Luter, 1991

• Słusznie się lęka Pan Ciemności,
  Że ciężko będzie miał z Lachami;
  W szczegółach przecież diabeł gości,
  A Polak gardzi szczegółami!
  • Źródło: Według Gombrowicza narodu obrażanie, 1993

• Stać mnie na wszystko! – byle tylko bez dżokeja!
  I raz na zawsze – z siodłem, uzdą, pejczem – precz!
  • Źródło: Koń wyścigowy, 1987

• Stanął w ogniu nasz wielki dom!
  Dom dla psychicznie i nerwowo chorych!
  • Źródło: A my nie chcemy uciekać stąd, 1980

• Ta Terra Felix, Sarmatia warta
  Wiecznych podróży, pióra i lutni
  Istnieje przecież – wsparta na barkach
  Bóstwa o rysach okrutnych.
  • Źródło: Na starej mapie krajobraz utopijny

• Umysł mam twardy jak łokcie
  Więc mnie za to nie kopcie
  Że rewolucja dla mnie to czerwone paznokcie
  
  • Źródło: Autoportret Witkacego, 1980

• W nas jest raj, piekło i do obu szlaki.
  • Źródło: 1788, 1995

• W niewoli – za wolnością płacze
  Nie wierząc, by ją kiedyś zyskał,
  Toteż gdy wolność swą zobaczy
  Święconą wodą na nią pryska.
  Bezpiecznie tylko chciał gardłować
  I romantycznie o niej marzyć,
  A tu się ciałem stały słowa
  I Bóg wie co się może zdarzyć!
  • Źródło: Według Gombrowicza narodu obrażanie, 9.1.1993

• W przedszkolu naszym nie jest źle!
  (Szczególnie, gdy się śpi!)
  • Źródło: Przedszkole

• Wasza Wysokość ma ostatnią mapę kraju!
  Woła Naczelnik i królowi – bęc do stóp!
  – Napiera wróg, a na nią w sztabie tam czekają!
  Bez niej – masakra i dla wszystkich wspólny grób!
  
  – Ostatniej mapy nie dam kłuć chorągiewkami,
  Co oznaczają wojska, których nie mam już!
  Rzekł król i Polskę zwinął w rulon, a pergamin
  Jak muszla schował w sobie szum Jej obu mórz.
  • Źródło: Ostatnia mapa Polski, 1983

• Widzę kształt rzeczy w ich sensie istotnym
  I to mnie czyni wielkim oraz jednokrotnym
  
  • Źródło: Autoportret Witkacego, 1980

• Woda Życia nie istnieje,
  Ale zawsze warto po nią iść.
  • Źródło: Głupi Jasio, 9 lutego 1989

• Wszyscyśmy z płócien
  Rembrandta:
  To tylko kwestia
  Światła
  • Źródło: Światło, 11 grudnia 1988

• Wyrwij murom zęby krat!
  Zerwij kajdany, połam bat!
  A mury runą, runą, runą
  I pogrzebią stary świat!
  • Źródło: Mury, 1978

• Zły? – być może. Dobry? – a czemu?
  Nie tak wiele znów pychy we mnie.
  Dajcie żyć po swojemu – grzesznemu,
  A i świętym żyć będzie przyjemniej!
  • Źródło: Warchoł, 1993

• Żyj tak byś zawsze wiedział – po co
  Bezcenny Ci – Kapitel Ciała.
  • Źródło: Kwestia odwagi, 1993

• Żyjemy – śniąc śmierć!
  • Źródło: Manewry

• Żak profesorom krzywy
  Martwych nie słucha żywy,
  Nie wyciągają wnuki
  Z życia dziadów nauki.
  • Źródło: Jan Kochanowski, 1992

• Wykaże test, żem HIV-nik, to w żyłę – i odjadę.
  Błogosławieni sztywni i ci, co żyją z czadem.
  • Źródło"Odpowiedź na ankietę "Twój system wartości"

• Bo ja chciałem być kimś, bo ja byłem Żyd,
  A jak Żyd nie był kimś, to ten Żyd był nikt.
  Może stąd dla świata tyle z nas pożytku,
  Że bankierom i skrzypkom nie mówią – ty żydku!
  • Źródło "Opowieść pewnego emigranta"

wywiady

• Kto się rozczarowuje wolnością, ten ją zdradza i sam sobie wystawia świadectwo skretynienia.
  • Rozmawiała Ewa Gil – Kołakowska
  • Źródło: Nigdy niczego nie żałowałem, Przegląd 17/2004 19 kwietnia 2004

O Jacku Kaczmarskim

• Był absolutnym wariatem, w dobrym tego słowa znaczeniu. Na nas – opozycjonistach, jego śpiew i granie robiły nieprawdopodobne wrażenie, bo żaden z nas tego nie potrafił. Sami wychowaliśmy się na Wysockim i Okudżawie i nagle u nas w kraju pojawił się ktoś podobny. Ktoś, kto głośno wykrzykiwał prawdę. To było naprawdę piękne.
  • Autor: Andrzej Celiński

• Jacek Kaczmarski całą swoją twórczością chciał pogodzić się ze światem, choć nigdy nie wierzył w powodzenie takiej zgody i dlatego z tym światem się wadził. Robił to mądrze i pięknie, błądził i naprawiał błędy, ciągle się rozwijał, weryfikował własne sądy i przekuwał je w autoironię, był lewicowy w tym sensie, że nigdy nie stał w miejscu, a przy tym nie uprawiał czczego pustosłowia. Żegnam go w złości i ze łzami, że straciłem partnera w myśleniu czuciu że Polska straciła wielkiego człowieka. „ Co, kiedy, dlaczego, gdzie, za co i po co... / Świadek nieskończonych potyczek z niemocą”. Cholernie szkoda!
  • Autor: Przemysław Szubratowicz w artykule „ Świadek nieskończonych potyczek z niemocą”
  • Źródło: Trybuna nr 87,13 maja 2004

• On robił swoją robotę w tym samym kierunku, tak daleko, że często zgadzaliśmy się całkowicie, czasami trochę się różniliśmy. On w swoim zawodzie poprawiał świat i wychowywał.
  • Autor: Lech Wałęsa

• Wspominam go jako człowieka o dużym apetycie na życie, bardzo pracowitego. Umiejętnie zmuszał mnie do pracy.
  • Autor: Przemysław Gintrowski