Ferdinand Foch

Ferdynand Foch

Ferdinand Foch (1851–1929) – francuski dowódca i teoretyk wojskowy, marszałek Francji.

• Mój środek ustępuje, prawe skrzydło się cofa, sytuacja jest idealna, atakuję.
  • Mon centre cède, ma droite recule, situation excellente, j'attaque. (fr.)
  • Opis: telegram w czasie bitwy nad Marną, wrzesień 1914.
  • Źródło: Raymond Recouly, Foch: Le Vainqueur de la Guerre (1919)

• [Na wojnie] przegrywa ten, kto pierwszy zwątpi.
  • Accepter l'idée d'une défaite, c'est être vaincu. (fr.)
  • Źródło: The Principles of War (1913)
  • Zobacz też: porażka, zwycięstwo

• Narody tracąc pamięć, tracą życie.

• Nie przejdą!
  • Ils ne passeront pas! (fr.)
  • Opis: zawołanie dowodzonych przez Focha obrońców Verdun w 1916 przed atakiem wojsk niemieckich.
  • Zobacz też: Nie przejdą!

• Pamiętajcie, następnym razem Niemcy się nie pomylą, przedrą się do Północnej Francji i zajmą porty nad kanałem do działań przeciw Angli
  • Opis: po podpisaniu traktatu wersalskiego.

• Samoloty to interesujące zabawki, ale nie mają zastosowania militarnego.
  • Les avions sont des jouets intéressants mais n'ont aucune utilité militaire. (fr.)
  • Opis: w 1911.
  • Źródło: Clifford A. Pickover, Time: A Traveler's Guide (1998)
  • Zobacz też: samolot

• To nie jest traktat pokojowy, to jest zawieszenie broni na 20 lat.
  • Ce n'est pas une paix, c'est un armistice de vingt ans. (fr.)
  • Opis: w 1919 o traktacie pokojowym w Wersalu.
  • Źródło: Paul Reynaud, Memoires (1963)

• Trzymasz w ręku zapaloną pochodnię: jeśli trzymasz ją prosto, płomień kieruje się ku niebu; jeśli ją przechylisz, płomień wznosi się wciąż ku niebu; jeśli ją odwrócisz, czy płomień zwróci się ku ziemi? Niezależnie od ustawienia pochodni, płomień nie zna innej drogi: zawsze wznosi się ku niebu. Najpotężniejszą bronią na ziemi jest rozpalona ludzka dusza.

• Wojna w okopach to, w gruncie rzeczy, z obu stron objaw bezsilności. Niemcy nie mogą nic przeciwko nam, my nic nie możemy przeciwko nim.